แบบจำลองคณิตศาสตร์ของการสะสมไนโตรเจนในต้นข้าวระยะแตกกอภายใต้ผลกระทบของปริมาณไนโตรเจนที่แตกต่างกัน

Abstract

ข้าว (Oryza sativa) เป็นหนึ่งในพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของประเทศไทย การปลูกพืชซ้ำๆบนดินเดิม ทำให้ความสมบูรณ์ของดินลดลง เกษตรกรส่วนใหญ่แก้ปัญหาโดยการใส่ปุ๋ยไนโตรเจนเพิ่มขึ้น เพื่อช่วยเร่งการเติบโตและเพิ่มผลผลิตของข้าว ปริมาณปุ๋ยไนโตรเจนที่แตกต่างกันส่งผลให้เกิดการสะสมปริมาณไนโตรเจนในต้นข้าวที่แตกต่างกัน และปริมาณการสะสมไนโตรเจนที่เหมาะสมส่งผลให้ต้นข้าวเติบโตดี ผลผลิตเพิ่มขึ้น และต้นทุนการผลิตลดลง งานวิจัยนี้ได้เสนอแบบจำลองคณิตศาสตร์ของการสะสมปริมาณไนโตรเจนในต้นข้าว เพื่อใช้อธิบายพฤติกรรมการสะสมไนโตรเจนของข้าวเมื่อได้รับปุ๋ยไนโตรเจนในปริมาณที่ต่างกัน แบบจำลองนี้ใช้สมการเชิงอนุพันธ์ในการอธิบายพฤติกรรมดังกล่าว โดยมีการกำหนดข้อมูลเข้าเป็นอายุของต้นข้าว และปริมาณปุ๋ยไนโตรเจนที่ให้ มีตัวแปรเป้าหมาย คือ ปริมาณการสะสมไนโตรเจนในต้นข้าว พบว่าแบบจำลองที่สร้างขึ้นสามารถอธิบายปริมาณการสะสมไนโตรเจนของต้นข้าวได้ดีและมีเปอร์เซ็นต์ความคลาดเคลื่อนสัมพัทธ์ไม่เกิน 2.5%

MATHEMATICAL MODEL FOR NITROGEN UPTAKE IN RICE AT TILLERING STAGE UNDER EFFECT OF VARIOUS AMOUNTS OF NITROGEN.

Rice (Oryza sativa) is one of the important industrial crops of Thailand. Continuous mono cropping usually reduces soil fertility. Most of farmers solve the problem by giving more nitrogen fertilizer to improve yields. Different amounts of nitrogen have different effects on nitrogen uptake in rice. The optimal amount of nitrogen uptake increases rice growth, grain yields and reduces cost of production. Therefore, this experiment was proposed a mathematical model of nitrogen uptake at tillering stage caused by different amount of nitrogen fertilizer using logistic type differential equations to describe such behavior. The input data were defined as the age of rice and the amount of nitrogen fertilizer. While, nitrogen uptakes were the solutions. The result revealed that the model can be used very well to explain the behavior of nitrogen accumulation in rice with relative error of less than 2.5%.