สมรรถนะการปฏิบัติเพื่อสิ่งแวดล้อม: มุมมองใหม่ของผลลัพธ์การเรียนรู้ด้านสิ่งแวดล้อมศึกษา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีเป้าหมายเพื่อนำเสนอมุมมองใหม่ของผลลัพธ์การเรียนรู้และแนวทางการจัดการเรียนรู้ด้านสิ่งแวดล้อมศึกษา เพื่อให้การศึกษาสามารถตอบโจทย์ปัญหาสิ่งแวดล้อมที่มีความซับซ้อนในปัจจุบันและป้องกันปัญหาใหม่ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต สาระสำคัญที่นำเสนอในบทความนี้มาจากหนังสือ International Handbook of
Research on Environmental Education (Stevenson, Brody, Dillon, & Wals, 2013) บทความทางวิชาการที่ทำการทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ (Systematic review article) ในเรื่องผลลัพธ์การเรียนรู้ด้านสิ่งแวดล้อมศึกษา จำนวน 7 เรื่อง บทความทางวิชาการที่นำเสนอจุดยืนหรือมุมมองใหม่ (Position paper) เกี่ยวกับผลลัพธ์การเรียนรู้และแนวทางการสอนสิ่งแวดล้อมศึกษา จำนวน 6 เรื่อง รวมถึงบทความวิจัยเกี่ยวกับสมรรถนะการปฏิบัติ
เพื่อสิ่งแวดล้อม (Action competence) จำนวน 26 เรื่องที่ตีพิมพ์ในวารสารชั้นนำด้านสิ่งแวดล้อมศึกษา ได้แก่ Environmental Education Research, Journal of Environmental Education และอื่น ๆ โดยได้มาจากการใช้คำค้นคือ “action competence” ซึ่งบทความฉบับนี้นำเสนอแนวคิดสำคัญที่สกัดได้จากวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องตามลำดับ ดังนี้ เหตุผลความจำเป็นของผลลัพธ์การเรียนรู้ใหม่ในสิ่งแวดล้อมศึกษา นิยามของสมรรถนะการปฏิบัติเพื่อสิ่งแวดล้อม มิติและพฤติกรรมบ่งชี้ของสมรรถนะการปฏิบัติเพื่อสิ่งแวดล้อม และแนวทางการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาสมรรถนะการปฏิบัติเพื่อสิ่งแวดล้อม โดยผู้นิพนธ์หวังเป็นอย่างยิ่งว่าบทความนี้จะช่วยจุดประกายให้เกิดการขับเคลื่อนงานด้านสิ่งแวดล้อมศึกษาไปสู่เป้าหมายของการศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนต่อไป
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
References
Almers, E. (2013). Pathways to action competence for sustainability—six themes. The Journal of Environmental Education, 44(2), 116-127. https://doi.org/10.1080/00958964.2012.719939
Ardoin, N. M., Bowers, A. W., & Gaillard, E. (2020). Environmental education outcomes for conservation: A systematic review. Biological Conservation, 241, 108224. https://doi.org/10.1016/j.biocon.2019.108224
Adoin, N. M., Bowers, A. W., Roth, N. W., & Holthuis, N. (2018). Environmental education and K-12student outcomes: A review and analysis of research. The Journal of Environmental Education, 49(1), 1-17. https://doi.org/10.1080/00958964.2017.1366155
Biström, E. & Lundström, R. (2021). Textbooks and action competence for sustainable development: An analysis of Swedish lower secondary level textbooks in geography and biology. Environmental Education Research, 27(2), 279-294. https://doi.org/10.1080/13504622.2020.1853063
Blythe, C. & Harré, N. (2020). Encouraging transformation and action competence: A theory of change evaluation of a sustainability leadership program for high school students. The Journal of Environmental Education, 51(1), 83-96. https://doi.org/10.1080/00958964.2019.1629381
Breiting, S. & Mogensen, F. (1999). Action competence and environmental education. Cambridge Journal of Education, 29(3), 349-353. https://doi.org/10.1080/0305764990290305
Chawla, L. (1998). Significant life experiences revisited: A review of research on sources of environmental sensitivity. The Journal of Environmental Education, 29(3), 11-21. https://doi.org/10.1080/00958969809599114
Chawla, L. (1999). Life paths into effective environmental action. The Journal of Environmental Education, 31(1), 15-26. https://doi.org/10.1080/00958969909598628
Department of Environmental Quality Promotion, Ministry of Natural Resources and Environment. (2010). Four Organizations for Environmental Education, Learning for Sufficiency. Bangkok: Chulalongkorn University Social Research Institute. [in Thai]
Dittmer, L. & Mugagga, F., Metternich, A., Schweizer-Ries, P., Asiimwe, G., & Riemer, M. (2017). “We can keep the fire burning”: Building action competence through environmental justice education in Uganda and Germany. Local Environment, 23(2), 144-157. https://doi.org/10.1080/13549839.2017.1391188
Emmons, K. M. (1997). Perspectives on environmental action: Reflection and revision through practical experience. The Journal of Environmental Education, 29(1), 34-44. https://doi.org/10.1080/00958969709599105
Ernst, J., Blood, N., & Beery, T. (2017). Environmental action and student environmental leaders: Exploring the influence of environmental attitudes, locus of control, and sense of personal responsibility. Environmental Education Research, 23(2), 149-175. https://doi.org/10.1080/13504622.2015.1068278
Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). (2021). Climate Change 2021 The Physical Science Basis: Summary for Policymakers. https://www.unep.org/resources/report/climatechange-2021-physical-science-basis-working-group-i-contribution-sixth
Jensen, B. B. & Schnack, K. (1997). The action competence approach in environmental education. Environmental Education Research, 3(2), 163-178. https://doi.org/10.1080/1350462970030205
Jickling, B. & Wals, A. E. J. (2008). Globalization and environmental education: Looking beyond sustainable development. Journal of Curriculum Studies, 40(1), 1-21. https://doi.org/10.1080/00220270701684667
Kempton, W., Boster, J. S. & Hartley, J. A. (1998). Environmental values in American culture. The Journal of Value Inquiry, 32, 119–122. https://doi.org/10.1023/A:1004222022649
Ketsing, J. (2016). Environmental education course for improving pre-service science teachers’ environmental attitudes and behaviors. Songklanakarin Journal of Social Sciences and Humanities, 22(2), 215-252. [in Thai]
Kollmuss. A. & Agyeman, J. (2002). Mind the gap: Why do people act environmentally and what are the barriers to pro-environmental behavior?. Environmental Education Research, 8(3), 239-260. https://doi.org/10.1080/13504620220145401
Krause, D. (1993). Environmental consciousness: An empirical study. Environment and Behavior, 25(1), 126-142.
Kyburz-Graber, R. (2019). 50 years of environmental research from a European perspective. The Journal of Environmental Education, 50(4-6), 378-385. https://doi.org/10.1080/00958964.2019.1704559
Li, D., & Chen, J. (2015). Significant life experiences on the formation of environmental action among Chinese college students. Environmental Education Research, 21(4), 612-630. https://doi.org/10.1080/13504622.2014.927830
Liarakou, G., Kostelou, E., & Gavrilakis, C. (2011). Environmental volunteers: Factors influencingb their involvement in environmental action. Environmental Education Research, 17(5), 651-673. https://doi.org/10.1080/13504622.2011.572159
Marcinkowski, T., & Reid, A. (2019). Reviews of research on the attitude-behavior relationship and their implications for future environmental education research. Environmental Education Research, 25(4), 459–471. https://doi.org/10.1080/13504622.2019.1634237.
Newhouse, N. (1990). Implications of attitude and behavior research for environmental conservation. The Journal of Environmental Education, 22(1), 26–32. https://doi.org/10.1080/00958964.1990.9943043
Olsson, D., Gericke, N., Sass, W., & Boeve-de Pauw, J. (2020). Self-perceived action competence for sustainability: The theoretical grounding and empirical validation of a novel research instrument. Environmental Education Research, 26(5), 742-760. https://doi.org/10.1080/13504622.2020.1736991
Sass, W., Boeve-de Pauw, J., Olsson, D., Gericke, N., Maeyer, S. D., & Van Petegem, P. (2020). Redefining action competence: The case of sustainable development. The Journal of Environmental Education, 51(4), 292-305. https://doi.org/10.1080/00958964.2020.1765132
Shean, G. D. & Shei, T. (1995). The values of student environmentalists. The Journal of Psychology, 129(5), 559-564. https://doi.org/10.1080/00223980.1995.9914928
Skarstein, F. (2020). Climate beliefs in an oil-dependent economy: Norwegian pre-service science teachers’ attitudes towards climate change. Environmental Education Research, 26(4), 491-510. https://doi.org/10.1080/13504622.2020.1728233
Stern, P. C. (2000). New environmental theories: Toward a coherent theory of environmentally significant behavior. Journal of Social Issues, 56(3), 407-424. https://doi.org/10.1111/0022-4537.00175
Stevenson, R. B., Brody, M., Dillon, J., & Wals, A. E. J. (Eds.). (2013). International Handbook on Research on Environmental Education (pp.253-261). New York: Routledge.
Thomas, R. E. W., Teel, T., Bruyere, B., & Laurence, S. (2019). Metrics and outcomes of conservation education: A quarter century of lessons learned. Environmental Education Research, 25(2), 172-192. https://doi.org/10.1080/13504622.2018.1450849
Trott, C. D. (2020). Children’s constructive climate change engagement: Empowering awareness, agency, and action. Environmental Education Research, 26(4), 532-554. https://doi.org/10.1080/13504622.2019.1675594
UNESCO. (1978). Final Report, Intergovernmental Conference on Environmental Education, Organized by UNESCO in Cooperation with UNEP, Tbilisi, USSR, 14–26 October 1977. Paris: UNESCO.
UNESCO. (2016). Education for People and Planet: Creating Sustainable Futures for All, Global Education Monitoring Report. Paris, France: UNESCO.
Varela-Losada, M., Vega-Marcote, P., Pérez-Rodríguez, U., & Álvarez-Lires, M. (2016). Going to action? A literature review on educational proposals in formal environmental education. Environmental
Education Research, 22(3), 390-421. https://doi.org/10.1080/13504622.2015.1101751
Wals, A. E. J. (2019). Sustainability-oriented ecologies of learning: A response to systemic global dysfunction. In R. Barnett, & N. Jackson (Eds.), Ecologies for Learning and Practice: Emerging Ideas, Sightings, and Possibilities (pp. 61-78). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781351020268-5
Wals, A.E., & Dillon, J. (2013). Conventional and emerging learning theories: Implications. In R.B. Wals, A. E. J., Geerling-Eijff, F., Hubeek, F., van der Kroon, S., & Vader, J. (2008). All mixed up? Instrumental and emancipatory learning toward a more sustainable world: Considerations for EE policymakers. Applied Environmental Education & Communication,7(3), 55-65. http://dx.doi.org/10.1080/15330150802473027
West, S. E. (2015). Understanding participant and practitioner outcomes of environmental education. Environmental Education Research, 21(1), 45–60. https://doi.org/10.1080/13504622.2013.879695.
Zhan, Y., He, R., & Wing Mui So, W. (2019). Developing elementary school children’s water conversation action competence: A case study in China. International Journal of Early Years Education, 27(3), 287-305. https://doi.org/10.1080/09669760.2018.1548346