แนวทางการบริหารสถานศึกษาเพื่อสร้างความเป็นพลเมืองให้กับนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพการบริหารสถานศึกษาเพื่อสร้างความเป็นพลเมืองของนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐานในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ และเพื่อสร้างแนวทางการบริหารสถานศึกษาเพื่อสร้างความเป็นพลเมืองของนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐานในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ เก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกโดยใช้แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง ผู้ให้ข้อมูลสำคัญจำนวน 27 คน จาก 9 โรงเรียน ประกอบด้วย ผู้บริหารสถานศึกษา ครู และผู้ปกครองนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐานในจังหวัดปัตตานี ยะลา และนราธิวาส และใช้วิธีการสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ (Focus-group discussion) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์เนื้อหา (Content analysis)  ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพการบริหารสถานศึกษาเพื่อสร้างความเป็นพลเมืองของนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ มีดังต่อไปนี้ สถานศึกษามีการกำหนดโครงการและกิจกรรมเพื่อสร้างความเป็นพลเมืองของนักเรียน การส่งเสริมความรู้ด้านวิชาการเกี่ยวกับความเป็นพลเมือง และมีการนิเทศ กำกับ และติดตามการดำเนินงานการสร้างความเป็นพลเมือง และ 2) แนวทางการบริหารสถานศึกษาเพื่อสร้างความเป็นพลเมืองของนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐานในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ มีดังต่อไปนี้ การจัดตั้งคณะกรรมการเครือข่ายเพ่ือสร้างความเป็นพลเมืองของนักเรียนในสถานศึกษา การกำหนดโครงการและกิจกรรมเพื่อสร้างความเป็นพลเมืองของนักเรียน การพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาของสถานศึกษา การจัดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการสร้างความเป็นพลเมือง การประเมินลักษณะความเป็นพลเมืองของนักเรียน และการสร้างนวัตกรรมเพื่อสร้างความเป็นพลเมืองในสถานศึกษา