รูปแบบการพัฒนาผู้นำาเกษตรกรสุนทรียกสิกรรมเพื่อเสริมสร้างชุมชนที่เข้มแข็ง

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการพัฒนาผู้นำาเกษตรกรสุนทรีย
กสิกรรมเพื่อเสริมสร้างชุมชนที่เข้มแข็ง 2) สร้างรูปแบบการพัฒนาผู้นำาเกษตรกรสุนทรียกสิกรรมเพื่อ
เสริมสร้างชุมชนที่เข้มแข็ง 3) ทดลองใช้และประเมินผลรูปแบบ วิธีดำาเนินการวิจัยแบ่งตามวัตถุประสงค์
เป็น 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างเป็นเกษตรกรในจังหวัดบุรีรัมย์ จำานวน
400 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา ใช้สถิติค่าเฉลี่ย ร้อยละ และส่วน
เบี่ยงเบนมาตรฐาน พบปัจจัย 5 ด้าน คือด้านสุนทรียสนทนา ด้านกสิกรรมอินทรีย์ ด้านภาวะผู้นำา
เกษตรกร ด้านสุนทรียกสิกรรม และด้านชุมชนเข้มแข็ง โดยรวมมีคะแนนเฉลี่ยความเหมาะสมอยู่ใน
ระดับมาก ระยะที่ 2 เป็นการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ ประเมินความเที่ยงตรงเชิงโครงสร้าง
ของรูปแบบและหลักสูตรรวมถึงสัมมนารับรองรูปแบบโดยผู้เชี่ยวชาญ 5 ท่าน ผลการพิจารณาพบค่า
ความเหมาะสมโดยรวมและรายข้อทุกข้ออยู่ในระดับมาก ได้รูปแบบ 5 ขั้นตอน ได้แก่ 1) เปิดรับอาสา
สมัคร 2) ค้นหาปัญหาความต้องการ 3) ฝึกอบรม 4) เรียนรู้สุนทรียกสิกรรม 4 ขั้นตอน คือ ร่วมค้นพบ
สิ่งดีจากการทำากสิกรรม ร่วมสร้างสรรค์ทำากสิกรรมอย่างมีคุณค่า ร่วมออกแบบการทำากสิกรรมอย่าง
สุนทรียะ และ ร่วมสร้างสรรค์สิ่งดีเพื่อชุมชน 5) ถอดบทเรียนประเมินผล ระยะที่ 3 เป็นการวิจัยเชิง
ปริมาณ เชิงคุณภาพและเชิงทดลอง กลุ่มทดลอง ได้แก่ อาสาสมัครเกษตรกรในตำาบลกลันทา อำาเภอ
เมือง จังหวัดบุรีรัมย์ จำานวน 30 คน วิเคราะห์เปรียบเทียบผลด้วยสถิติทดสอบที ผลการทดลองพบว่า
ผู้นำาเกษตรกร มีความรู้ เจตคติ และพฤติกรรมทุกรายด้านเพิ่มขึ้นมากกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัย
สำาคัญทางสถิติที่ระดับ .05