สำรวจพื้นที่มีชีวิตชีวาของย่านช้างม่อยด้วยแนวคิดของญาน เกห์ล

Main Article Content

ธนกร เจริญเชื่อมสกุล
สันต์ สุวัจฉราภินันท์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยชิ้นนี้มุ่งเน้นไปที่การศึกษาปัจจัยที่ก่อให้เกิดความมีชีวิตชีวาภายในย่านช้างม่อย โดยมีจุดประสงค์เพื่อเข้าไปสำรวจและแยกองค์ประกอบพื้นที่เมืองด้วยแนวคิดเมืองมีชีวิตของญาน เกห์ล ซึ่งประกอบไปด้วยองค์ประกอบ 3 อย่าง ได้แก่ ผู้คน กิจกรรม และพื้นที่เมือง เพื่อวิเคราะห์และทำความเข้าใจกลไกการทำงานร่วมกันภายใต้เงื่อนไขที่เหมาะสมจนกระทั่งก่อให้เกิดปฏิสัมพันธ์ทางสังคมระหว่างผู้คนและนำไปสู่ความมีชีวิตชีวาภายในย่านช้างม่อย การศึกษาวิจัยใช้วิธีการสังเกตการณ์ด้วยเครื่องมือแบบเดียวกับที่เกห์ลใช้งานจากหนังสือวิธีเรียนรู้ชีวิตสาธารณะที่เขาได้เขียนร่วมกับสวาร์ ได้แก่ การวาดผัง การลากตามรอย และการถ่ายภาพเพียงเท่านั้น ทุกเครื่องมือดังกล่าวเป็นวิธีการบันทึกข้อมูลโดยหลีกเลี่ยงการมีส่วนร่วมกับกลุ่มตัวอย่าง เพื่อไม่ให้ข้อมูลของพื้นที่ถูกรบกวนจากการเข้าไปมีส่วนร่วมของผู้วิจัย ท้ายที่สุดแล้วผลสรุปจากการศึกษาพื้นที่มีชีวิตชีวาของย่านช้างม่อย แสดงให้เห็นว่า พื้นที่มีชีวิตชีวาของย่านช้างม่อยมีอยู่เพียงแค่บริเวณจุดตัดระหว่างถนนช้างม่อยและถนนช้างม่อยเก่าเท่านั้น ซึ่งเกิดจากมีเงื่อนไขทั้งสามข้อครบถ้วน ได้แก่ จำนวนคนและระยะเวลาที่ปรากฏตัว กิจกรรมทางเลือกมากกว่ากิจกรรมจำเป็น และริมขอบอ่อนนุ่ม อันเกิดจากอิทธิพลของอาคารหัวมุมถนนบริเวณนั้นช่วยส่งเสริมให้เกิดขึ้น ซึ่งสามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการพัฒนากายภาพบริเวณอื่น ๆ ของย่าน ช้างม่อยให้มีชีวิตชีวาเพิ่มขึ้นเหมือนกันได้


 

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

เกห์ล, ญ. (2556). เมืองมีชีวิต [Life Between Buildings]. ลายเส้น.

เกห์ล, ญ. (2559). เมืองของผู้คน [Cities for People]. ลายเส้น.

เกห์ล, ญ., และสวาร์, บ. (2561). วิธีเรียนรู้ชีวิตสาธารณะ [How to Study Public Space]. ลายเส้น.

จิรันธนิน กิติกา. (2563). การวางผังแนวคิดเรื่องภูมิทัศน์วัฒนธรรมด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมของเครือข่ายชุมชน กรณีศึกษาพื้นที่ชุมชนช้างม่อย จังหวัดเชียงใหม่. หน้าจั่ว : วารสารวิชาการคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 17(1), น.152-184.

เชียงใหม่ ฉันจะดูแลเธอ. (2564, 19 เมษายน). แผนที่ #งานตุงช้างม่อย ปี๋ใหม่เมือง 2564 จากความร่วมมือระหว่างภาคประชาสังคม กลุ่มผู้ประ...[Image attached]. Facebook. https://www.facebook.com/chiangmaiwecare/photos/ pb.100064331514499.-2207520000/3907646222683764/?type=3

ศูนย์มรดกเมืองเชียงใหม่. (2563). Route Map Chiang Mai Design Week 2020. https://cmocity.com/events/route-map-chiang-mai-design-week-2020/

สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์. (ม.ป.ป.). เครือข่ายย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ประเทศไทย. https://www.cea.or.th/th /creative-district-masterplan/tcdn

สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์. (ม.ป.ป.). บทสรุปย่านต้นแบบจากโครงการเครือข่ายย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ประเทศไทย (ระยะที่ 1).https://www.cea.or.th/storage/app/media/creative%20district/TCDN_phase_1_Report_ THAI.pdf

สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์. (ม.ป.ป.). วิถีเมือง “เชียงใหม่” ต้นแบบเมืองสร้างสรรค์ภาคเหนือ. https://www.cea.or.th /th/single-research/Creative-City-Chiangmai

อดิศักดิ์ กันทะเมืองลี้. (2563, 1 กันยายน). เจียงใหม่เมืองเตียวได้ : ถอดรหัส 3 ลักษณะเมืองเดินได้. The Urbanis. https://theurbanis.com/insight/01/09/2020/2604

อดิศักดิ์ กันทะเมืองลี้. (2565, 2 กุมภาพันธ์). เชียงใหม่สรรค์สร้างย่านสร้างสรรค์. The Urbanis. https://theurbanis.com /insight/02/02/2022/5882

อดิศักดิ์ กันทะเมืองลี้ และกรกมล ศรีวัฒน์. (2564, 3 พฤษภาคม). 10 data insight เชียงใหม่ เมืองขับขี่ที่ดี vs เมืองเดินได้เดินดี. The Urbanis. https://theurbanis.com/insight/03/05/2021/4581

อนิรุทธ์ เอื้อวิทยา. (2566, 2 ธันวาคม). Tomorrow.lab กลุ่มนักออกแบบ ที่ใช้ศิลปะกวนงานประเพณีเก่าเชียงใหม่ให้สนุก. ไทยรัฐ

ออนไลน์.https://plus.thairath.co.th/topic/subculture/103984?fbclid=IwAR0w0NeyN0zpNVbgXLnVzPnuhqpOflQ-USj5St0oP2Stfx4_DQUwJs5ab0A

อนิรุทธ์ เอื้อวิทยา. (2566, 5 ธันวาคม). Chiang Mai Creative District แอ่วเชียงใหม่ไปจิบกาแฟในตึกเก่า ผ่อของสะสมในความทรงจำ กิ๋นอาหารมังสวิรัติที่ดีต่อโลก และเยือนสารพัดกิจการของคนรุ่นใหม่ที่ทำให้ช้างม่อยกลับมาม่วนอีกครั้ง. The Cloud. https://readthecloud.co/chang-moi-chaing-mai/

Chiang Mai Design Week. (2564). เทศกาลงานออกแบบเชียงใหม่ 2021. https://chiangmaidesignweek.com/

EventPass เชียงใหม่. (2566, พฤศจิกายน 26). #อีเว้นท์พาสจวนแอ่ว ชวนทุกคนมาฮอมกันที่วัดชุมพู ช้างม่อย กับกิจกรรมคนข้าว...[Image attached]. Facebook. https://www.facebook.com/EventPassChiangMai/posts/pfbid0JvL13koT.Av6Zaj7ZQoeuQP9NzyqLJDc6QrKc6t7yynCiq4hDc9mu5WgFKdRwuzqEl

Gehl, J. (2001). Life Between Buildings. (Fourth edition). Bogtrykkeriet.

Gehl, J. (2010). Cities for People. Island Press.