วารสารสถาปัตยกรรม การออกแบบและการก่อสร้าง

วัสดุทางเลือกสำหรับการเคลือบผิวกระจกเพื่อการอนุรักษ์พลังงานในอาคาร

Sureepan Supansomboon — 2022-04-27

ปัญหาที่สำคัญของประสิทธิภาพด้านการอนุรักษ์พลังงานในอาคารของกระจก คือกระจกที่
ป้องกันความร้อนได้ดีมักจะยอมให้แสงธรรมชาติผ่านได้น้อย มีการสะท้อนหรือมีสีที่ส่งผลด้านลบ ใน
ปัจจุบันผู้ผลิตได้มีการพัฒนากระจกโลว์อีซึ่งใช้การเคลือบหลายชั้นจากสารเคลือบหลักคือเงินบริสุทธิ์
สูตรการเคลือบไม่เป็นที่เปิดเผยและมีคุณสมบัติที่หลากหลาย งานวิจัยนี้เป็นการนำเสนอสารเคลือบ
หลักทางเลือก และประยุกต์ใช้วิธีการจำลองฟิล์มบาง เพื่อศึกษาคุณสมบัติเบื้องต้นของสารเคลือบ ใน
ความหนาและจำนวนชั้นที่แตกต่างกัน เปรียบเทียบกับเงินบริสุทธิ์และสารเคลือบอื่น โดยใช้วิธี
เคลือบฟิล์มบนกระจกเพื่อวัดค่าการสะท้อนและส่องผ่านแสง มาสร้างแบบจำลองฟิล์มบาง
เปรียบเทียบกัน พบว่าฟิล์มบางของทองสีม่วงสะท้อนความร้อนและส่องผ่านแสงต่ำกว่าเงินบริสุทธิ์
เล็กน้อย แต่ยอมให้รังสียูวีส่องผ่านได้น้อยกว่าและมีช่วงสีของแสงที่ส่องผ่านที่ไม่ส่งผลเสียต่อผู้ใช้
อย่างไรก็ตามทองม่วงมีราคาสูงจึงยังมีข้อจำกัดในการนำไปใช้ ผลจากการศึกษานี้สามารถนำไปต่อ
ยอดในเลือกใช้สารเคลือบและการสร้างชั้นการเคลือบให้กระจกมีคุณสมบัติเหมาะสมคุ้มค่ายิ่งขึ้น

การประยุกต์ใช้กระบวนการคิดเชิงออกแบบในการออกแบบสื่อทางมรดกทางวัฒนธรรม ชุมชนแกดำ มหาสารคาม

Pondej Chaowarat — 2022-04-27

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการนำแนวคิดกระบวนการคิดเชิงออกแบบมาประยุกต์ใช้ในการพัฒนาสื่อเพื่อการเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์และบริการด้วยทุนมรดกทางวัฒนธรรมในด้านกระบวนการและประสิทธิภาพ ผลการศึกษาพบว่า กระบวนการที่เกิดจากการประยุตก์ใช้แนวคิดกระบวนการคิดเชิงออกแบบ ประกอบด้วย ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาต้นทุนทางศิลปวัฒนธรรมของชุมชน ขั้นตอนที่ 2 ศึกษาพฤติกรรมและรูปแบบการรับสื่อของกลุ่มเป้าหมาย ขั้นตอนที่ 3 การออกแบบและพัฒนาสื่อ ขั้นตอนที่ 4 การทดลองใช้สื่อและปรับปรุง และขั้นตอนที่ 5 การเผยแพร่ผลิตภัณฑ์และการประเมิน โดยมีผู้เข้าร่วมในกระบวนการประกอบด้วยผู้นำชุมชน ปราชญ์ชาวบ้าน กลุ่มอาชีพ เด็กและเยาวชน ชาวชุมชน นิสิตในสาขานิเทศศาสตร์ สาขาภูมิสถาปัตยกรรมศาสตร์ และผู้เชี่ยวชาญ เมื่อดำเนินตามกระบวนการแล้วพบว่าสื่อที่ผลิตขึ้นมีประสิทธิภาพในระดับดีมาก โดยได้รับความพึงพอใจสูงสุดในเรื่องความคิดสร้างสรรค์ ความน่าสนใจและความสวยงาม กลุ่มเป้าหมายที่เข้าชมวิดีทัศน์สูงสุดคือ คนในพื้นที่จังหวัดมหาสารคาม เพศหญิง อายุระหว่าง 25-34 ปี โดยวิดีทัศน์ที่ได้รับความสนใจสูงสุดเป็นเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องได้และเป็นอัตลักษณ์ที่สำคัญของพื้นที่

การพัฒนาพื้นที่สีเขียวชนบทเพื่อความยั่งยืน

Umpa Buarapa — 2022-04-27

การพัฒนาพื้นที่สีเขียวชนบทเพื่อความยั่งยืน มีวัตถุประสงค์คือ (1) การศึกษาลักษณะทางกายภาพพื้นที่สีเขียวชนบทในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (2) การศึกษาทฤษฎีและแนวคิดการออกแบบพัฒนาพื้นที่สีเขียวเพื่อความยั่งยืน (3) แนวคิดและแนวทางการพัฒนาทางกายภาพพื้นที่สีเขียวชนบทเพื่อความยั่งยืน โดยการศึกษาเอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้องและกรณีศึกษาเกี่ยวกับการออกแบบพื้นที่สีเขียวยั่งยืน นำมาวิเคราะห์ ลักษณะทางกายภาพ แนวคิด เป้าหมายและผลที่เกิดขึ้น จากการศึกษาพบว่า พื้นที่สีเขียวชนบทที่สำคัญ คือ พื้นที่สีเขียวธรรมชาติ และพื้นที่สีเขียวเพื่อเศรษฐกิจ มีความสำคัญต่อเศรษฐกิจ แต่ไม่ตอบสนองบทบาทและหน้าที่ของพื้นที่สีเขียวอักทั้งยังสร้างผลกระทบด้านลบต่อสภาพแวดล้อมสวนทางกับแนวคิดพื้นที่สีเขียวยั่งยืน

แนวคิดแนวทางการพัฒนาพื้นที่สีเขียวชนบท คือ (1) ในระดับ Macroscale ภายใต้แนวคิดนิเวศวิทยาภูมิทัศน์และการจัดการแบบองค์รวม การพัฒนาพื้นที่ให้สัมพันธ์กับอัตลักษณ์พื้นที่สูง ที่ราบ และที่ราบลุ่มน้ำ การใช้พื้นที่สีเขียวริ้วยาวของแม่น้ำโขง ชี และแม่น้ำมูล ในการเชื่อมโยงระบบนิเวศทั่วทั้งภูมิภาค เพื่อเชื่อมโยงพื้นที่สีเขียวธรรมชาติ พื้นที่สีเขียวเศรษฐกิจ ฟื้นฟูและรักษาระบบนิเวศลุ่มน้ำ รักษาระดับน้ำ คุณภาพของลุ่มน้ำ ที่ได้รับผลกระทบจากพื้นที่สีเขียวเพื่อเศรษฐกิจ (2) การพัฒนาในระดับ Microscale เช่น การเพิ่มสวนป่า เกษตรป่าไม้ วนเกษตรเกษตรพื้นที่เกษตรที่ราบสูง สร้างความหลากหลายของรูปแบบเกษตรกรรมและพืชเกษตรเพิ่มแปลงปลูกไม้เศรษฐกิจในพื้นที่เกษตรที่ราบต่ำ และพื้นที่เกษตรริมน้ำให้เว้นระยะห่างจากแม่น้ำและปลูกพืชชายน้ำ ไม้พุ่ม ไม้ยืนต้น รักษาระบบนิเวศ ลดความแรงของน้ำ ลดการพังลาย ดักจับตะกอนและสารเคมีจากการเกษตร การใช้พืชเกษตรหลากหลาย ทนต่อน้ำท่วมขัง

การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ตกแต่งที่พักอาศัย จากเศษผ้าย้อมคราม ที่สะท้อนอัตลักษณ์จังหวัดสกลนคร

Sasikarn Nartkosar — 2022-04-27

วิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1.เพื่อค้นหาอัตลักษณ์ของจังหวัดสกลนครที่สามารถนำสู่การประยุกต์ใช้พัฒนาผลิตภัณฑ์2.เพื่อออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ตกแต่งที่พักอาศัยโดยใช้เศษผ้าย้อมครามที่เหลือใช้ในชุมชนร่วมกับอัตลักษณ์จังหวัด วิธีการดำเนินการวิจัย คือศึกษาและรวบรวมข้อมูลของกลุ่มทอผ้าครามมุกบ้านนาจานใหม่ พบว่า ผลิตภัณฑ์ของชุมชนมีความคล้ายคลึงกับผู้ประกอบการรายอื่นๆ และมีเศษผ้าย้อมครามที่เหลือจากการตัดเย็บเป็นจำนวนมาก ผู้วิจัยดำเนินการวิจัยค้นหาอัตลักษณ์จังหวัดสกลนคร จากแบบสอบถามกลุ่มตัวอย่างที่เป็นคนที่อาศัยอยู่จังหวัดสกลนคร จำนวน 400 คน สรุปได้ดังนี้ อัตลักษณ์ที่สื่อถึงจังหวัดสกลนครในแต่ละด้าน ได้แก่ ผ้าย้อมคราม วัดพระธาตุเชิงชุมวรวิหาร โคขุนโพนยางคำ และประเพณีแห่ปราสาทผึ้ง หลังจากนั้นนำมาออกแบบร่วมกับผลิตภัณฑ์ตกแต่งที่พักอาศัย โดยการนำเศษผ้าย้อมครามของชุมชนเข้ามาเป็นวัสดุหลัก สรุปแนวทางการออกแบบและคัดเลือกมาผลิตต้นแบบ โดยคำนึงถึงพื้นฐานความสามารถของชุมชนและข้อจำกัดของวัสดุเป็นหลัก หลังจากนั้นนำต้นแบบประเมินความพึงพอใจโดยกลุ่มตัวอย่าง ผลการวิจัยพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่มีความพึงพอใจโดยรวมอยู่ในระดับดี มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.45

การพัฒนารูปแบบการจัดวางลายต่อเนื่องด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์กราฟิกเพื่อเป็นต้นแบบในการพิมพ์บาติกด้วยมือ ตำบลปาเสมัส อำเภอสุไหงโกลก จังหวัดนราธิวาส

ศฤงคาร กิติวินิต — 2022-04-27

การพัฒนารูปแบบการจัดวางลายผ้าด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์กราฟิกของกลุ่มปาเสมัส เกิดจากปัญหาของผู้ประกอบการที่ขาดต้นแบบผ้าบาติกเพื่อแสดงให้เห็นก่อนซื้อ การสื่อสารที่ผิดพลาดส่งผลให้การผลิตผ้าไม่ตรงตามต้องการของผู้ซื้อ เกิดต้นทุนสูงจากการผลิต ผู้ประกอบการจึงต้องการสร้างแบบจำลองเพื่อเป็นต้นแบบที่สามารถปรับเปลี่ยนขนาด ลวดลาย และสีสัน ได้ก่อนการผลิตจริง ผู้วิจัยจึงได้พัฒนารูปแบบการจัดวางลายต่อเนื่องด้วยโปรแกรมสำเร็จรูปด้านการออกแบบกราฟิก เพื่อเป็นต้นแบบในการพิมพ์บาติกด้วยมือ มาประยุกต์ใช้ในการทำงาน ได้แก่ กำหนดขนาดผ้าได้หลายขนาดตามความต้องการ เก็บลวดลายแม่พิมพ์ได้จำนวนมาก จัดวางลายได้อย่างอิสระ กำหนดสีได้ตามต้องการ และสามารถสั่งพิมพ์ลงบนกระดาษหรือผ้าเพื่อตรวจสอบลวดลายและสีได้ก่อนการพิมพ์จริง โดยผู้เชี่ยวชาญได้ประเมินคุณภาพรูปแบบการจัดวางลายพิมพ์ต่อเนื่องมีคุณภาพในระดับดีมาก และผลสำรวจความพึงพอใจของผู้ประกอบการต่อรูปแบบการจัดวางลายต่อเนื่องระดับมากที่สุด

การก่อสร้างอาคารด้วยชิ้นส่วนสำเร็จรูป: การทบทวนวรรณกรรมในประเทศไทย

วิกรม เหล่าวิสุทธิชัย — 2022-04-27

ด้วยการก่อสร้างอาคารด้วยชิ้นส่วนสำเร็จรูปได้รับความนิยมมากขึ้นในประเทศไทย ทำให้มีการวิจัยในเรื่องนี้มากขึ้น และกระจายอยู่ในฐานข้อมูลต่าง ๆ โดยยังไม่มีการรวบรวมและเรียบเรียง ให้เป็นประโยชน์ทั้งด้านวิชาการและวิชาชีพ จึงมีวัตถุประสงค์ จะจัดทำฐานข้อมูลงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการก่อสร้างด้วยชิ้นส่วนสำเร็จรูป และบ่งชี้ช่องว่างงานวิจัยในศาสตร์นี้ จากการสืบค้น พบงานวิจัยและวิทยานิพนธ์ในช่วงปีพ.ศ. 2516-2560 ในฐานข้อมูลของ 8 สถาบันอุดมศึกษา จำนวนรวม 140 รายการ หลังช่วงปีพ.ศ. 2541-2545 มีการศึกษาวิจัยเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง งานวิจัยที่พบ ครอบคลุมปัจจัย วิธีการ ประเภท ประโยชน์ และปัญหาของอาคารที่ก่อสร้างอาคารด้วยชิ้นส่วนสำเร็จรูป แต่เมื่อพิจารณาตามขั้นตอนในวงจรชีวิตสถาปัตยกรรม พบว่ายังขาดงานวิจัยหลายเรื่อง ได้แก่ การเปลี่ยนแปลงวิธีการทำงานตลอดทั้งวงจร การตัดสินใจเลือกรูปแบบการก่อสร้างและการผลิตอย่างเหมาะสม การวางแผนจัดการชิ้นส่วน และการออกแบบคำนึงถึงการผลิต ขนส่ง ติดตั้ง และรื้อถอน นอกจากนี้ การวิเคราะห์ยังพบช่องว่างองค์ความรู้ โดยเฉพาะขั้นการขนส่ง ขั้นหลังการก่อสร้าง และขั้นการปรับปรุงหรือรื้อถอนอาคาร

The study of data compilation process by utilising Building Information Modeling (BIM) case study of : classroom building of Faculty of Architecture Rajamangala University of Srivijaya

Rohana Waedolorh — 2022-04-27

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางการเก็บข้อมูลอาคารเรียน คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มทร.ศรีวิชัย โดยใช้เครื่องมือเทคโนโลยีแบบจำลองสารสนเทศอาคาร Building Information Modeling (BIM) เพื่อนำข้อมูลจำนวนครุภัณฑ์ตำแหน่งที่ตั้งภายในอาคารสู่แผนการบำรุงรักษา วิธีการดำเนินงานวิจัยโดย การสัมภาษณ์ความต้องการของผู้ใช้ข้อมูล กำหนดขอบเขตการเก็บข้อมูลจากสำรวจพื้นที่บริเวณผังพื้นชั้น 1 และการเก็บข้อมูลจากแบบก่อสร้างอาคาร ตามแนวทางการใช้งานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย ผลการดำเนินงานวิจัยดังกล่าว พบว่าการจัดเตรียมข้อมูลการสร้างแบบจำลองจากแบบก่อสร้างยังไม่สมบูรณ์ เนื่องจากแบบดังกล่าวไม่ได้ถูกแยกหมวดหมู่ตามมาตรฐานของการทำงาน BIM & Classification อีกทั้งข้อมูลกายภาพจากการสำรวจพื้นที่ไม่ตรงกับแบบ จึงทำให้ข้อมูลมีความคลาดเคลื่อน ดังนั้นการจำลองข้อมูลอาคารเรียนควรวางแผนการใช้เทคโนโลยี BIM เป็นเครื่องมือในการออกแบบงานสถาปัตยกรรมจนสิ้นสุดกระบวนการ เพราะข้อมูลต่างๆ จะถูกพัฒนาเนื้อหารายละเอียดให้มีความละเอียดและสอดคล้องกับแผนการทำงาน ในกรณีอาคารสร้างเสร็จแล้ว การทำงานในบางขั้นตอนสามารถปฏิบัติตามแนวทางได้ แต่ในบางขั้นตอนก็ไม่สามารถทำได้ เนื่องจากข้ามกระบวนการขั้นตอนแล้ว จึงทำได้เพียงการจัดระเบียบข้อมูลครุภัณฑ์และคุณสมบัติเบื้องต้น และจัดเก็บข้อมูลอาคารเป็นแบบก่อสร้างเท่านั้น อย่างไรก็ตามการใช้เทคโนโลยี BIM ควรมุ่งเน้นถึงวัตถุประสงค์การใช้ข้อมูลการทำงานเป็นหลักเพื่อใช้ประโยชน์จากข้อมูลสูงสุด

การจัดสรรงบประมาณในพื้นที่เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษนครพนม ที่มีผลต่อการขยายตัวของการก่อสร้างอาคาร

Nart SOOKSIL — 2022-04-27

การที่ภาครัฐมีการจัดสรรงบประมาณเพื่อสนับสนุนในพื้นที่เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษนครพนม ส่งผลให้ภาคเอกชนมีการขยับตัวเพื่อตอบสนองธุรกิจที่จะเกิดขึ้นในอนาคต จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งหากภาคเอกชนสามารถคาดการณ์แนวโน้มความต้องการอาคารประเภทต่าง ๆ จากงบประมาณที่ถูกจัดสรรลงในพื้นที่ดังกล่าว งานวิจัยนี้ทำการศึกษาสัดส่วนการจัดสรรงบประมาณ จำนวนการเกิดขึ้นของอาคารแต่ละประเภท และสร้างสมการทำนายจำนวนอาคารจากการจัดสรรงบประมาณลงสู่พื้นที่เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษนครพนม โดยการเก็บข้อมูลการจัดสรรงบประมาณใน 11 ด้านจาก 17 หน่วยงาน ตลอด 6 ปีงบประมาณ จำนวนการเกิดอาคารสิ่งก่อสร้างประเภทต่าง ๆ ใน 13 ตำบลตั้งแต่ พ.ศ. 2558 - 2563 และทำการสร้างสมการวิเคราะห์การถดถอยแบบเส้นตรงพหุคูณเพื่อทำนายการเกิดขึ้นของอาคารจากงบประมาณที่ถูกจัดสรรลงใน 17 หน่วยงาน ผลการวิจัยพบว่างบประมาณของหน่วยงานที่ได้รับจัดสรรสูงสุด 5 อันอับแรกของแต่ละปีเมื่อรวมกันแล้วพบว่ามีสัดส่วนมากกว่า 70% ของงบประมาณรวมของทั้ง 17 หน่วยงาน และงบประมาณที่ถูกจัดสรรเป็นสัดส่วนใหญ่นั้นคืองบประมาณที่ลงสู่โครงสร้างพื้นฐาน และงบประมาณที่สนับสนุนการขับเคลื่อนการดำเนินงานเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษนครพนม จำนวนการเกิดขึ้นของอาคารส่วนใหญ่จะเป็นอาคารประเภทที่พักอาศัยเป็นหลัก ส่วนอาคารที่อยู่อาศัยรวมนั้นมีแนวโน้มการเกิดลดลง ส่วนสมการทำนายจำนวนอาคารจากการจัดสรรงบประมาณสามารถสร้างสมการทำนายจำนวนอาคารได้ 3 ประเภท ได้แก่ อาคารที่อยู่อาศัย อาคารสำนักงาน และโรงแรม โดยสมการที่ได้ทั้ง 3 มีค่า R² มากกว่า 0.93