เกณฑ์การประเมินความยั่งยืนของอาคาร: แนวคิดและการใช้งาน

บทคัดย่อ

นับตั้งแต่ปี ค.ศ.1990 ได้ปรากฏระบบประเมินแรกขึ้น เพื่อความยั่งยืนในภาคอุตสาหกรรมอาคารซึ่งมีการบริโภคพลังงาน วัสดุและทรัพยากรเป็นจำนวนมาก และส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม จึงจำเป็นต้องมีแนวปฏิบัติที่ยั่งยืนผ่านเกณฑ์การประเมินอาคาร ในปัจจุบันเกณฑ์การประเมินถูกพัฒนาขึ้นในหลายประเทศ โดยเฉพาะในประเทศที่กำลังพัฒนาที่ต้องเผชิญกับการพัฒนาในหลายๆด้าน ทำให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม สูญเสียทรัพยากรเป็นจำนวนมาก จึงเห็นถึงความสำคัญของการพัฒนาเกณฑ์การประเมินความยั่งยืนของอาคาร ในช่วงแรกของการก่อตั้งเกณฑ์การประเมินสิ่งแวดล้อมของอาคาร ทุกฝ่ายจะให้ความสำคัญในเรื่องของสิ่งแวดล้อม และในเรื่องของการเป็น “สีเขียว” เป็นหลักทั้งแนวคิดการสร้างวิธีการประเมิน และผลการประเมิน ในการประเมินอาคารเขียวจะเป็นแนวคิดที่อ้างถึงการออกแบบที่ประหยัดพลังงาน การบำบัดของเสีย และการใช้วัสดุที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ในเวลาต่อมาการใช้แนวคิดอาคารเขียวมีมูลค่าทางการตลาดสูงขึ้น จึงได้มีการพัฒนา มีการบูรณาการ และประยุกต์เอาแนวคิดเรื่องความยั่งยืนมาเป็นส่วนประกอบในเกณฑ์การประเมินอาคารมากขึ้น บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวนถึงแนวคิด ตัวชี้วัด ข้อกำหนด และลักษณะการใช้งานเกณฑ์การประเมินความยั่งยืนของอาคารที่มีอยู่ รวมถึงบทบาทของเกณฑ์ตั้งแต่ช่วงเริ่มต้นจนถึงปัจจุบัน ผลการศึกษาเกณฑ์การประเมินอาคารทั้งในประเทศ และต่างประเทศที่ได้รับการยอมรับและนำไปใช้งานกันอย่างแพร่หลายพบว่า แนวคิดของการออกแบบเกณฑ์การประเมิน มาจากปัจจัยสภาพปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมเป็นอันดับแรก เพื่อความยั่งยืนเป็นอันดับที่สอง การปรับปรุงภาคอุตสาหกรรมอาคารเป็นอันดับที่สาม และอันดับที่สี่ความต้องการพัฒนาเกณฑ์การประเมินขึ้นตามประเทศที่ได้มีการใช้อยู่ก่อนแล้ว ในด้านบทบาทการใช้งานในปัจจุบัน พบว่าปัญหาของการใช้งาน คือ ต้นทุน/ค่าใช้จ่าย ที่ส่งผลอย่างมากในการสร้างแรงจูงใจในการเข้าร่วมการประเมิน และปัจจัยที่สอง คือ ตัวชี้วัดที่ยังไม่ครอบคลุมประเด็นปัญหาในด้านของสังคม และวัฒนธรรม