ศาสตร์พระราชา : เกษตรทฤษฎีใหม่ในรูปแบบ “โคก หนอง นา โมเดล”

บทคัดย่อ

โคก หนอง นา โมเดล  เป็นหลักการใช้ประโยชน์ในพื้นที่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด  โดยเน้นการกักเก็บน้ำให้เพียงพอ  และการสร้างผลผลิตเพื่อดำรงชีพในระดับบุคคลและครัวเรือน  องค์ประกอบของโคก หนอง นา  ประกอบด้วย  (1) โคก (พื้นที่สูง) คือการใช้ดินที่ได้จาการขุดหนองน้ำมาเป็นโคก  หรือคันนาที่มีขนาดใหญ่  ปลูกพืชและไม้ผล  เพื่อสร้างอาหารและรายได้ให้แก่ครัวเรือน  (2) หนอง (แหล่งกักเก็บน้ำ)  เป็นการขุดหนองน้ำ ที่มีความลึกประมาณ 6-8 เมตร เพื่อกักเก็บน้ำไว้ใช้ตลอดทั้งปี  รวมทั้งมีการขุดคลองไส้ไก่  กระจายน้ำไปยังส่วนต่างๆ ในพื้นที่  สร้างความชุ่มชื้นในพื้นที่  (3) นา (พื้นที่ปลูกข้าว) คือการปลูกข้าวแบบอินทรีย์เพื่อบริโภคอย่างปลอดภัย  อันจะเป็นการใช้ทรัพยากรในพื้นที่แบบพึ่งพาตนเอง  ลดการพึ่งพาจากภายนอก  สร้างความมั่นคงในครัวเรือนและชุมชน  นำไปสู่ความเข้มแข็งในการพัฒนาประเทศ