แนวทางในการเลือกใช้การประเมินทักษะการคิดเชิงบริหารในงานวิจัย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวนงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการประเมินทักษะการคิดเชิงบริหาร (Executive Function; EF) ซึ่งเป็นทักษะที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมอารมณ์ ความคิด และพฤติกรรม ให้แสดงออกอย่างเหมาะสมกับสถานการณ์ที่เผชิญ เพื่อให้บรรลุตามเป้าหมายที่วางไว้ (goal-directed behavior) โดยมีการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่องตลอดชีวิตและสำคัญต่อการพัฒนามนุษย์ ดังนั้น การประเมินทักษะEF จึงจำเป็นที่จะต้องเลือกใช้วิธีการให้เหมาะสมกับวัตถุประสงค์ของการวิจัย องค์ประกอบที่ต้องการประเมิน และอายุของกลุ่มตัวอย่าง เพื่อให้ผลการประเมินบ่งบอกถึงระดับทักษะ EF ได้ใกล้เคียงกับความเป็นจริงมากที่สุด โดยบทความนี้จะนำเสนอการประเมิน 3 ประเภท ได้แก่ แบบประเมินพฤติกรรม (behavioral rating scale) การประเมินผ่านการทดสอบหรือเกมที่มีกฎกติการะบุไว้อย่างชัดเจน (performance-based assessment) และการประเมินจากภาพการทำงานของสมอง (brain imaging) ซึ่งแต่ละประเภทจะช่วยให้นักวิจัยได้ข้อมูลจากบริบทที่แตกต่างกัน คือ จากสถานการณ์ปกติในชีวิตประจำวันสถานการณ์ที่ท้าทายภายใต้เงื่อนไขที่กำหนด และการทำงานของสมองในส่วนที่เกี่ยวข้อง ตามลำดับ นอกจากนี้ บทความยังได้เสนอการวิเคราะห์จุดเด่นและข้อจำกัดของแต่ละประเภท แนวทางในการเลือกวิธีการประเมิน และตัวอย่างงานวิจัยที่ทำการประเมินทักษะ EF ในประเทศไทย เพื่อที่นักวิจัยจะสามารถเลือกใช้ได้อย่างเหมาะสมกับการออกแบบงานวิจัย
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารการวัดผลการศึกษา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารการวัดผลการศึกษา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารการวัดผลการศึกษา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนใดส่วนหนึ่งไปเผยแพร่ต่อหรือกระทำการใดๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารการวัดผลการศึกษา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
Abdul Rahman, A., Carroll, D. J., Espy, K. A., & Wiebe, S. A. (2017). Neural Correlates of Response Inhibition in Early Childhood: Evidence from a Go/No-Go Task. Developmental neuropsychology, 42(5), 336–350.
Baggetta, P., & Alexander, P. A. (2016). Conceptualization and operationalization of executive function. Mind, Brain, and Education, 10(1), 10-33.
Bernier, A., Carlson, S. M., & Whipple, N. (2010). From external regulation to self-regulation: Early parenting precursors of young children’s executive functioning. Child development, 81(1), 326-339.
Best, J. R., & Miller, P. H. (2010). A developmental perspective on executive function. Child development, 81(6), 1641-1660.
Bezdjian, S., Baker, L. A., Lozano, D. I., & Raine, A. (2009). Assessing inattention and impulsivity in children during the Go/NoGo task. The British journal of developmental psychology, 27(2), 365–383.
Bialystok, E. (2015). Bilingualism and the development of executive function: The role of attention. Child development perspectives, 9(2), 117-121.
Carlson, S. M. (2005). Developmentally sensitive measures of executive function in preschool children. Developmental neuropsychology, 28(2), 595–616.
Diamond, A. (2013). Executive functions. Annual review of psychology, 64, 135-168.
García-Molina, A. (2012). Phineas Gage y and the enigma of the prefrontal cortex. Neurologia, 27(6), 370-375.
Gioia, G. A., Isquith, P. K., Guy, S. C., & Kenworthy, L. (2000). Behavior rating inventory of executive function: BRIEF. Psychological Assessment Resources.
Guo, X., Ohsawa, C., Suzuki, A., & Sekiyama, K. (2018). Improved Digit Span in Children after a 6-Week Intervention of Playing a Musical Instrument: An Exploratory Randomized Controlled Trial. Frontiers in Psychology, 8, 2303. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2017.02303
Heaton, R. K., Chelune, G. J., Talley, J. L., Kay, G. G., & Curtiss, G. (1993). Wisconsin Card Sorting Test Manual- Revised and Expanded. PAR.
Huizinga, M., & Smidts, D. P. (2010). Age-related changes in executive function: A normative study with the Dutch version of the Behavior Rating Inventory of Executive Function (BRIEF). Child neuropsychology, 17(1), 51-66.
Jirout, J., LoCasale-Crouch, J., Turnbull, K., Gu, Y., Cubides, M., Garzione, S., Evans, T.M., Weltman, A.L. & Kranz, S. (2019). How lifestyle factors affect cognitive and executive function and the ability to learn in children. Nutrients, 11(8), 1953.
Kilenthong, W. T., Boonsanong, K., Duangchaiyoosook, S., Jantorn, W., & Khruapradit, V. (2023). Learning losses from school closure due to the COVID-19 pandemic for Thai kindergartners. Economics of Education Review, 96, 102455.
Koike, S., Nishimura, Y., Takizawa, R., Yahata, N., & Kasai, K. (2013). Near-infrared spectroscopy in schizophrenia: a possible biomarker for predicting clinical outcome and treatment response. Frontiers in psychiatry, 4, 145.
Lawson, G. M., Hook, C. J., & Farah, M. J. (2018). A meta-analysis of the relationship between socioeconomic status and executive function performance among children. Developmental science, 21(2), e12529.
Lertladaluck, K., Suppalarkbunlue, W., Moriguchi, Y., & Chutabhakdikul, N. (2021). School based mindfulness intervention improves executive functions and self-regulation in preschoolers at risk. The Journal of Behavioral Science, 16(2), 58-72.
Miyake, A., Friedman, N. P., Emerson, M. J., Witzki, A. H., Howerter, A., & Wager, T. D. (2000). The unity and diversity of executive functions and their contributions to complex “frontal lobe” tasks: A latent variable analysis. Cognitive psychology, 41(1), 49-100.
Moffitt, T. E., Arseneault, L., Belsky, D., Dickson, N., Hancox, R. J., Harrington, H., Houtsa, R., Poultonc, R, Robertsd, B. W., Rossa, S., Searse, M. R., Thomsong, M., & Caspi, A. (2011). A gradient of childhood self-control predicts health, wealth, and public safety. Proceedings of the national Academy of Sciences, 108(7), 2693-2698.
Muir, R. A., Howard, S. J., & Kervin, L. (2023). Interventions and Approaches Targeting Early Self-Regulation or Executive Functioning in Preschools: A Systematic Review. Educational Psychology Review, 35(1), 27.
Parkes, J. (2000). Relationship between reliability and cost of performance assessment. Education policy analysis archives, 8, 16-30.
Raver, C. C., Jones, S. M., Li-Grining, C., Zhai, F., Bub, K., & Pressler, E. (2011). CSRP’s impact on low-income preschoolers’ preacademic skills: self-regulation as a mediating mechanism. Child development, 82(1), 362-378.
Richmond-Rakerd, L. S., Caspi, A., Ambler, A., d'Arbeloff, T., de Bruine, M., Elliott, M., Harrington, H., Hogan, S., Houts, R. M., Ireland, D., Keenan, R., Knodt, A. R., Melzer, T. R., Park, S., Poulton, R., Ramrakha, S., Rasmussen, L. J. H., Sack, E., Schmidt, A. T., Sison, M. L., Wertz, J., Hariri, A. R., & Moffitt, T. E. (2021). Childhood self-control forecasts the pace of midlife aging and preparedness for old age. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 118(3), e2010211118. https://doi.org/10.1073/pnas.2010211118
Rosas, R., Espinoza, V., Martínez, C., & Santa-Cruz, C. (2022). Playful Testing of Executive Functions with Yellow-Red: Tablet-Based Battery for Children between 6 and 11. Journal of Intelligence, 10(4), 125.
Rueda, M. R., Fan, J., McCandliss, B. D., Halparin, J. D., Gruber, D. B., Lercari, L. P., & Posner, M. I. (2004). Development of attentional networks in childhood. Neuropsychologia, 42(8), 1029–1040.
Rupsuwan, T., Chiengchana, N., & Buranaprapuk, A. (2023). The Effect of Virtual Music Therapy Interventions on the Executive Function of a Child with Autism Spectrum Disorder: A Single-Case Study. Journal of Ratchasuda College for Research and Development of Persons with Disabilities, 19(1), 39-60.
Schmidt, E. L., Burge, W., Visscher, K. M., & Ross, L. A. (2016). Cortical thickness in frontoparietal and cingulo-opercular networks predicts executive function performance in older adults. Neuropsychology, 30(3), 322.
Shallice, T. I. M., & Burgess, P. W. (1991). Deficits in strategy application following frontal lobe damage in man. Brain, 114(2), 727-741.
Shing, Y. L., Lindenberger, U., Diamond, A., Li, S. C., & Davidson, M. C. (2010). Memory maintenance and inhibitory control differentiate from early childhood to adolescence. Developmental Neuropsychology, 35(6), 679-697.
Soto, E. F., Kofler, M. J., Singh, L. J., Wells, E. L., Irwin, L. N., Groves, N. B., and Miller, C. E. (2020). Executive functioning rating scales: Ecologically valid or construct invalid? Neuropsychology, 34(6), 605.
Strommen, E. A. (1973). Verbal self-regulation in a children's game: Impulsive errors on "Simon says." Child Development, 44(4), 849–853. https://doi.org/10.2307/1127737
Suppalarkbunlue, W., Chutabhakdikul, N., Lertladaluck, K., & Moriguchi, Y. (2023a). Promoting Inhibitory Control in Preschool Children Through Music-Movement Activities in the Classroom. Journal of Research in Childhood Education, 37(2), 275-291.
Suppalarkbunlue, W., Duangchaiyoosook, S., Khruapradit, V., & Kilenthong, W. T. (2023b). Material incentive motivation and working memory performance of kindergartners: A large-scale randomized controlled trial. Journal of Experimental Child Psychology, 235, 105730.
Tau, G. Z., & Peterson, B. S. (2010). Normal development of brain circuits. Neuropsychopharmacology, 35(1), 147-168.
Thammachai, A., Parasin, N., Wongsaya, E., & Seeharach, K. (2017). Relationship of Functional Mobility and Quality of Life with Executive Function in Older Adults. Srinagarind Medical Journal, 32(5), 435-43.
Toplak, M. E., West, R. F., & Stanovich, K. E. (2013). Practitioner review: Do performance-based measures and ratings of executive function assess the same construct? Journal of child psychology and psychiatry, 54(2), 131–143.
Volpe, R. J., Briesch, A. M., & Gadow, K. D. (2011). The efficiency of behavior rating scales to assess inattentive-overactive and oppositional-defiant behaviors: applying generalizability theory to streamline assessment. Journal of school psychology, 49(1), 131–155.
Wechsler, D. (2003). Wechsler intelligence scale for children (4th ed.). Pearson.
Weintraub, S., Dikmen, S. S., Heaton, R. K., Tulsky, D. S., Zelazo, P. D., Bauer, P. J., ... & Gershon, R. C. (2013). Cognition assessment using the NIH Toolbox. Neurology, 80(11 Supplement 3), S54-S64.
Wiebe, S. A., Espy, K. A., & Charak, D. (2008). Using confirmatory factor analysis to understand executive control in preschool children: I. Latent structure. Developmental psychology, 44(2), 575-587.
Willoughby, M. T., Blair, C. B., Wirth, R. J., & Greenberg, M. (2012). The measurement of executive function at age 5: psychometric properties and relationship to academic achievement. Psychological assessment, 24(1), 226–239.
Zelazo, P. D. (2006). The Dimensional Change Card Sort (DCCS): A method of assessing executive function in children. Nature protocols, 1(1), 297-301.
Zelazo, P. D., & Carlson, S. M. (2012). Hot and cool executive function in childhood and adolescence: Development and plasticity. Child development perspectives, 6(4), 354 360.
Arsarthong, P., & Palapol, T. (2022). Development Models to Promote Executive Functions of Early Childhood with Participation of Families and Communities in Roi Et Province. Thai Red Cross Nursing Journal, 15(2), 266-282. (in Thai)
Chularut, P., Aeamtussana, T., & Ayudhaya, P. K. N. (2019). A construction of Executive Function inventory for adolescent students of senior high school level. Suthiparithat, 33(107), 94–110. (in Thai)
Chutabhakdikul, N., Thanasetkorn, P., Lertawasdatrakul, O., & Ruksee, N. (2017). Tools Development and Normative Criteria for Assessment of Executive Function in Early Childhood. Research Center for Neuroscience, Institute of Molecular Biosciences, Mahidol University. (in Thai)
Luechakul, N., Banjong, S., Phangsanga, D. (2022). The Development of Executive Functions Skills of Kindergarten 2/1 Students in Anubansamsen School (The Government Lottery Office Support) by Using Online Role-Play Activities. SSRU Academic Journal of Education, 6(1), 77-86. (in Thai)
Research Institute for Policy Evaluation and Design (RIPED). (2021). Report on project of development database of RIECE Thailand (Thailand early childhood longitudinal data) [Report]. Propose to Equitable Education Fund (EEF). (in Thai)
Research Institute for Policy Evaluation and Design (RIPED). (2022). Report on survey of school readiness status of Thai’ preschool children, phase 5 [Report]. Propose to Equitable Education Fund (EEF). (in Thai)
Saengsawang, T. (2016). Executive Function skills: Measurement model and development guidelines for elementary school students [Doctoral dissertation]. Srinakharinwirot University. (in Thai)
Samanpan, N. (2022). Development of Music Instructional Model For Enhancing Executive Function Skills for Mathayomsuksa 3 Students. Journal of MCU Peace Studies, 10(2), 665-674. (in Thai)
Saripan, S., Phruttikul, S., Sonboon, C. (2021). Effect of the enhancement kindergarteners’ Executive Function by using Plan-Do-Review process based on High/Scope curriculum. Journal of Education Burapha University, 32(3), 56-70. (in Thai)
Sonboon, C. (2021). Effect of learning experience management by implementing MATH-3C learning model on Executive Function skills of kindergarteners. Journal of Education Burapha University, 32(3), 24-40. (in Thai)
Suriyajantratong, S. (2022). Enhancing working memory and social skills of students with autism spectrum disorder through a music based intervention in a parallel classroom [Doctoral dissertation]. Chulalongkorn University. (in Thai)
