การวิเคราะห์องค์ประกอบการส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนช่วงชั้นที่ 2 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาอุดรธานี เขต 4

บทคัดย่อ

การส่งเสริมให้นักเรียนมีทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์เป็นสิ่งที่จะช่วยให้นักเรียนสามารถเรียนรู้
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะทักษะกระบวนการ ทางวิทยาศาสตร์ประกอบ
ด้วยทักษะขั้นพื้นฐานและทักษะขั้นสูงสามารถนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในชีวิตประจำวันทำให้นักเรียนเป็นผู้ที่มี
ความใฝ่เรียนรู้และมีทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ยิ่งขึ้น ดังนั้นการวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อพัฒนาตัว
บ่งชี้ การส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียน ช่วงชั้นที่ 2 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
อุดรธานี เขต 4 และวิเคราะห์องค์ประกอบการส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ กลุ่มตัวอย่างเป็น
นักเรียนช่วงชั้นที่ 2 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาอุดรธานี เขต 4 ปีการศึกษา 2552 จำนวน 1,123 คน
ซึ่งได้มาด้วยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ คือแบบสอบถามปลายปิดและแบบสอบถามการวิเคราะห์
องค์ประกอบการส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์สำหรับนักเรียน ช่วงชั้นที่ 2 จำนวน 2 ฉบับ
การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์สถิติพื้นฐาน การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจและวิเคราะห์องค์ประกอบ
เชิงยืนยันด้วยโปรแกรมทางสถิติสำาเร็จรูป
ผลการวิจัย พบว่า องค์ประกอบเชิงยืนยันอันดับสอง มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบของตัวบ่งชี้การส่งเสริม
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์สำหรับนักเรียน ช่วงชั้นที่ 2 ทั้ง 13 ด้าน มีค่าเป็นบวก มีค่าตั้งแต่ 0.86 ถึง
0.99 มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ทุกค่า โดยค่าน้ำหนักองค์ประกอบเรียงจากมากไปหาน้อย คือ ด้านแรง
จูงใจใฝ่สัมฤทธิ์ ด้านการวัดและประเมินผล ด้านการมีส่วนร่วมในการเรียน ด้านการให้แรงเสริมของผู้บริหาร
ด้านแรงสนับสนุนของผู้ปกครอง ด้านการปฏิสัมพันธ์ในชั้นเรียน ด้านพฤติกรรมใฝ่เรียนรู้ ด้านการเตรียมการสอน
ของครู ด้านพฤติกรรมของนักเรียน ครู ผู้บริหาร ด้านความเอาใจใส่ของครูและผู้ปกครอง ด้านคุณลักษณะของ
นักเรียน ด้านพฤติกรรมการสอนของครู ด้านคุณลักษณะของครูผู้สอน มีค่าน้ำหนักเท่ากับ 0.99, 0.99, 0.96,
0.96, 0.96, 0.95, 0.94, 0.93, 0.91, 0.90, 0.89, 0.86 และ 0.86 ตามลำดับซึ่งในแต่ละองค์ประกอบการ
ส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ด้านต่าง ๆ มีความแปรผันร่วมกับองค์ประกอบตัวบ่งชี้การส่งเสริม
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ช่วงชั้นที่ 2 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาอุดรธานี เขต 4 นั่นคือองค์ประกอบ ด้านแรงจูงใจใฝ่สัมฤทธิ์ รองมาคือด้านการวัดและประเมินผลมีความสำคัญมากที่สุด ขณะที่องค์ประกอบด้าน
คุณลักษณะของครูผู้สอนมีความสำคัญต่อการส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์น้อยที่สุด มีดัชนีวัด
ระดับความกลมกลืนระหว่างโมเดลกับข้อมูลเชิงประจักษ์ ได้ค่าไค-สแควร์ เท่ากับ 1266.17 p=0.65 ที่องศา
อิสระ (df) 1286 ค่า GFI = 0.93 ค่า CFI =1.00 ค่า AGFI = 0.89 ค่า SRMR = 0.034 ค่า RMSEA = 0.00
แสดงว่าโมเดลมีความตรงเชิงโครงสร้าง
โดยสรุป การวิเคราะห์องค์ประกอบการส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์สำหรับนักเรียน
ช่วงชั้นที่ 2 ตัวบ่งชี้ได้มาจากนักเรียนโดยตรงสามารถนำาตัวบ่งชี้ที่ได้ไปประยุกต์ใช้กับบุคคลที่เกี่ยวข้องกับ
การจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนมีทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์