ทุนทางปัญญาเครื่องมือวัดมูลค่ากิจการ
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
มิ.ย. 30, 2020
คำสำคัญ:
ทุนทางปัญญา มูลค่ากิจการ ทุนมนุษย์ ทุนทางโครงสร้าง ทุนความสัมพันธ์ และสินทรัพย์ที่ลงทุนในธุรกิจ
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงเนื้อหา (Content analysis) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาองค์ประกอบของทุนทางปัญญาที่เป็นเครื่องมือในการวัดมูลค่ากิจการ ซึ่งเก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร ตำรา บทความวิชาการ และบทความวิจัย
ต่าง ๆ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ เพื่อทำการสังเคราะห์องค์ประกอบของทุนทางปัญญาที่จะนำมาเป็นเครื่องมือในการวัดมูลค่าของกิจการ จากผลการศึกษาพบว่า ทุนทางปัญญาถือเป็นองค์ความรู้ที่เป็นทรัพยากรที่มองไม่เห็นที่มีอยู่ภายในองค์กรที่ถือเป็นองค์ประกอบในการสร้างมูลค่าให้กับองค์กร ซึ่งเป็นตัวผลักดันให้องค์กรสามารถดำเนินงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้น องค์ประกอบทุนทางปัญญาที่สามารถเป็นเครื่องมือในการวัดมูลค่ากิจการมี 4 องค์ประกอบ ได้แก่ ทุนมนุษย์ ทุนทางโครงสร้าง ทุนความสัมพันธ์ และสินทรัพย์ที่ลงทุนในธุรกิจ
Article Details
บท
บทความวิชาการ (Academic Paper)
- ต้นฉบับที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ถือเป็นกรรมสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ ห้ามนำข้อความทั้งหมดหรือบางส่วนไปพิมพ์ซ้ำเว้นเสียแต่ว่าจะได้รับอนุญาตจากมหาวิทยาลัยฯ เป็นลายลักษณ์อักษร
- เนื้อหาต้นฉบับที่ปรากฏในวารสารเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาด อันเกิดจากเทคนิคการพิมพ์
References
ธัญนันท์ บุญอยู่ และคณะ. (2559). อิทธิพลคั่นกลางแบบอนุกรมของทุนทางปัญญาและการเป็นผู้ประกอบการในการ
ถ่ายถอดวัฒนธรรมองค์การสู่ผลการดำเนินงานสำหรับอุตสาหกรรมต่อตัวถังรถโดยสาร. วารสารดุษฎีบัณฑิต
ทางสังคมศาสตร์ (ฉบับมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์). 6(1) : 78 - 94.
บุญดี บุญญากิจ และคณะ. (2548). การจัดการความรู้ จากทฤษฎีสู่การปฏิบัติ. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : จิรวัฒน์ เอ็กซ
เพรส.
ปรียนุช ชัยกองเกียรติ. (2551). รูปแบบความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างการจัดการทุนทางปัญญาการจัดการความรู้และ
ประสิทธิผลองค์การของวิทยาลัยพยาบาล สังกัดกระทรวงสาธารณสุข. วิทยานิพนธ์ ศษ.ด. (การบริหาร
การศึกษา). กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
วิจารณ์ พานิช. (2547). สถานศึกษากับการจัดการความรู้เพื่อสังคม. กรุงเทพฯ : พิมพ์ดี.
วิภัทรา คงอินทร์. (2559). ผลกระทบขององค์ประกอบคณะกรรมการบริษัท การรายงานทุนทางปัญญาและมูลค่าตลาด : กรณีศึกษาบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย. วิทยานิพนธ์ บช.ม. (การบัญชี). สงขลา :
มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
วิเชียร ฤกษ์พัฒนกิจ. (2551). การจัดการความรู้ของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยกระบวนการ
สู่การพัฒนาทุนทางปัญญา. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (รัฐประศาสนศาสตร์). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
อรัญฤทธิ์ รุ่งเรืองวิชชากุล. (2556). กลยุทธ์ธุรกิจและทุนทางปัญญาส่งผลต่อประสิทธิภาพดำเนินงานธุรกิจอุตสาหกรรม
อัญมณีและเครื่องประดับของไทย. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (บริหารธุรกิจ). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
อาภรณ์ แกล้วทนงค์. (2561). ความสัมพันธ์ระหว่างการเปิดเผยทุนทางปัญญากับคุณภาพกำไรและมูลค่าตามราคาตลาดของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย กลุ่มอุตสาหกรรมเทคโนโลยี. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (การบัญชี). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
Andrikopoulos, A. (2005). The real-options Approach to Intellectual Capital Analysis : A Critique.
Knowledge and Process Management. 12(3) : 217 - 224.
Anne-Laure, M. (2012). Intellectual Capital and Performance Within the Banking Sector of
Luxembourg and Belgium. Journal of Intellectual Capital. (14)2 : 286 - 309.
Barney, J. B. (1991). Firm Resource and Sustained Competitive Advantage. Journal Management. 17(1)
: 99 - 120.
Bontis, N. (2002). Intellectual Capital : An Exploratory Study that Develops Measures and Models. In,
C. W. Choo and N. Bontis (Eds). The Strategic Management of Intellectual Capital and
Organizational Knowledge. New York : Oxford University Press.
. (1999). Managing Organizational Knowledge by Diagnosing Intellectual Capital : Framing
and Advancing the State of the Field. International Journal of Technology Management. 18(5)
: 433 - 462.
Chen, M. C.; Cheng, S. J. & Hwang, Y. (2005). An Empirical Investigation of the Relationship Between
Intellectual Capital and Firm’s Market Value and Financial Performance. Journal of
Intellectual Capital. 6(2) : 159 - 176.
Curado, C.; Henriques, L. & Bontis, N. (2011). Intellectual Capital Disclosure Payback. Management
Decision. 49(7) : 1080 - 1098.
Dimitrios, M.; Dimitrios, C.; Charalampos, T. & Georgios, T. (2011). The Impact of Intellectual Capital on
Firms’ Market Value and Financial Performance. Journal of Intellectual Capital. 12(1) :
132 - 151.
D. ez, J., Ochoa, M., Prieto, M. & Santidrian, A. (2010). Intellectual Capital and Value Creation in Spanish
Firms. Journal of Intellectual Capital. 11(3) : 348 - 367.
Edvinsson, L. (2001). Intellectual Capital : the New Wealth of Corporations. The New Economic Analysis
Report. London : Piatkus.
Edvinsson, L., & Malone, M. (1997). Intellectual Capital : Realizng Your Company's True Value by
Finding Its Hidden Brainpower. New York : Harper Collins.
Hardeep, C. & Purnima, B. (2013). Examining Intellectual Capital and Competitive Advantage
Relationship Role of Innovation and Organizational Learning. International Journal of Bank
Marketing. 33(3) : 376 - 399.
Huang, C.J. & Liu, C.J. (2005). Exploration for the Relationship between Innovation IT and Performance.
Journal of Intellectual Capital. 6. : 237 - 252.
Huu, Ya-Hui & Fang, W. (2008). Intellectual Capital and New Product Development Performance :
the Mediating Role of Organizational Learning Capability. Technological Forecasting
SocialChang. 76. : 664 - 677.
Kim, D., Kumar, V. & Kumar, U. (2009). A Framework of Intellectual Capital Management Based on ISO
9001 Quality Management System : the Case Study of ISO 9001 Certified Public R&D
Institute. Knowledge and Process Management. 16(4) : 162 - 73.
Lopez, G. & Cuartas, D. (2010). The Most Relevant Indicators of Intellectual Capital Components in an
Engineering Faculty. International Congress on Engineering Education. 2 : 249 - 253.
Malina, H. M. K. (2012). Intellectual Capital and Firm Performance of Commercial Banks in Malaysia.
Asian Economic and Financial Review. 2(4) : 577 - 590.
Martin-Alcazar, F., Romero-Fernandez, P. M., & Sanchez-Gardey, G. (2005). Strategic Human Resource
Management : Integrating the Universalistic, Contingent, Configurational and Contextual
Perspectives. The International Journal of Human Resource Management. 16(5) : 633 - 659.
Michael E. Porter. (1998). Competitive Strategy : Techniques for Analyzing Industries and Competitors.
Massachusetts : The Free Press : Richard Wilson and Collin Gilligan.
Nonaka, I. (1991). The Knowledge Creating Company. Harvard Business Review, pp. 96 - 104.
Pablos, P. O. (2004). Measuring and Reporting Structural Capital : Lesson from European Learning
Film. Journal of Intellectual Capital. 5(4) : 629 - 647.
Roos, J., Roos, G., Dragonetti, N. & Edvinsson, L. (1997). Intellectual Capital : Navigating the New
Business Landscape. London. MacMillan Press.
Sharabati, A., Jawad, S. & Bontis, N. (2010). Intellectual Capital and Business Performance in
the Pharmaceutical Sector of Jordan. Management Decision. 48 : 105 - 131.
Stewart, T. (1997). Intellectual Capital the new wealth of organization. London : Nicholas Berkley.
Sullivan, P.H. (2000). Value-driven Intellectual Capital : How to convert Intangible Corporate Assets
into Market Value. London : John Wiley & Sons, Publishing, Inc.
. (1998). Profiting From Intellectual Capital : Extracting Value from Innovation. New York :
John Wiley & Son.
Takeuchi, H. & Nonaka, I. (2004). Hitotsubashi on Knowledge Management. London : John Wiley & Sons,
Publishing, Inc.
Wang, G. L. (2012). A Study of how the Organizational Culture of international Tourist Hotels Affects
Organizational Performance : Using Intellectual Capital as the Mediating Variable.
The Journal of Global Business Management. 8(1) : 189 - 201.
ถ่ายถอดวัฒนธรรมองค์การสู่ผลการดำเนินงานสำหรับอุตสาหกรรมต่อตัวถังรถโดยสาร. วารสารดุษฎีบัณฑิต
ทางสังคมศาสตร์ (ฉบับมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์). 6(1) : 78 - 94.
บุญดี บุญญากิจ และคณะ. (2548). การจัดการความรู้ จากทฤษฎีสู่การปฏิบัติ. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : จิรวัฒน์ เอ็กซ
เพรส.
ปรียนุช ชัยกองเกียรติ. (2551). รูปแบบความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างการจัดการทุนทางปัญญาการจัดการความรู้และ
ประสิทธิผลองค์การของวิทยาลัยพยาบาล สังกัดกระทรวงสาธารณสุข. วิทยานิพนธ์ ศษ.ด. (การบริหาร
การศึกษา). กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
วิจารณ์ พานิช. (2547). สถานศึกษากับการจัดการความรู้เพื่อสังคม. กรุงเทพฯ : พิมพ์ดี.
วิภัทรา คงอินทร์. (2559). ผลกระทบขององค์ประกอบคณะกรรมการบริษัท การรายงานทุนทางปัญญาและมูลค่าตลาด : กรณีศึกษาบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย. วิทยานิพนธ์ บช.ม. (การบัญชี). สงขลา :
มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
วิเชียร ฤกษ์พัฒนกิจ. (2551). การจัดการความรู้ของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยกระบวนการ
สู่การพัฒนาทุนทางปัญญา. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (รัฐประศาสนศาสตร์). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
อรัญฤทธิ์ รุ่งเรืองวิชชากุล. (2556). กลยุทธ์ธุรกิจและทุนทางปัญญาส่งผลต่อประสิทธิภาพดำเนินงานธุรกิจอุตสาหกรรม
อัญมณีและเครื่องประดับของไทย. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (บริหารธุรกิจ). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
อาภรณ์ แกล้วทนงค์. (2561). ความสัมพันธ์ระหว่างการเปิดเผยทุนทางปัญญากับคุณภาพกำไรและมูลค่าตามราคาตลาดของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย กลุ่มอุตสาหกรรมเทคโนโลยี. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (การบัญชี). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
Andrikopoulos, A. (2005). The real-options Approach to Intellectual Capital Analysis : A Critique.
Knowledge and Process Management. 12(3) : 217 - 224.
Anne-Laure, M. (2012). Intellectual Capital and Performance Within the Banking Sector of
Luxembourg and Belgium. Journal of Intellectual Capital. (14)2 : 286 - 309.
Barney, J. B. (1991). Firm Resource and Sustained Competitive Advantage. Journal Management. 17(1)
: 99 - 120.
Bontis, N. (2002). Intellectual Capital : An Exploratory Study that Develops Measures and Models. In,
C. W. Choo and N. Bontis (Eds). The Strategic Management of Intellectual Capital and
Organizational Knowledge. New York : Oxford University Press.
. (1999). Managing Organizational Knowledge by Diagnosing Intellectual Capital : Framing
and Advancing the State of the Field. International Journal of Technology Management. 18(5)
: 433 - 462.
Chen, M. C.; Cheng, S. J. & Hwang, Y. (2005). An Empirical Investigation of the Relationship Between
Intellectual Capital and Firm’s Market Value and Financial Performance. Journal of
Intellectual Capital. 6(2) : 159 - 176.
Curado, C.; Henriques, L. & Bontis, N. (2011). Intellectual Capital Disclosure Payback. Management
Decision. 49(7) : 1080 - 1098.
Dimitrios, M.; Dimitrios, C.; Charalampos, T. & Georgios, T. (2011). The Impact of Intellectual Capital on
Firms’ Market Value and Financial Performance. Journal of Intellectual Capital. 12(1) :
132 - 151.
D. ez, J., Ochoa, M., Prieto, M. & Santidrian, A. (2010). Intellectual Capital and Value Creation in Spanish
Firms. Journal of Intellectual Capital. 11(3) : 348 - 367.
Edvinsson, L. (2001). Intellectual Capital : the New Wealth of Corporations. The New Economic Analysis
Report. London : Piatkus.
Edvinsson, L., & Malone, M. (1997). Intellectual Capital : Realizng Your Company's True Value by
Finding Its Hidden Brainpower. New York : Harper Collins.
Hardeep, C. & Purnima, B. (2013). Examining Intellectual Capital and Competitive Advantage
Relationship Role of Innovation and Organizational Learning. International Journal of Bank
Marketing. 33(3) : 376 - 399.
Huang, C.J. & Liu, C.J. (2005). Exploration for the Relationship between Innovation IT and Performance.
Journal of Intellectual Capital. 6. : 237 - 252.
Huu, Ya-Hui & Fang, W. (2008). Intellectual Capital and New Product Development Performance :
the Mediating Role of Organizational Learning Capability. Technological Forecasting
SocialChang. 76. : 664 - 677.
Kim, D., Kumar, V. & Kumar, U. (2009). A Framework of Intellectual Capital Management Based on ISO
9001 Quality Management System : the Case Study of ISO 9001 Certified Public R&D
Institute. Knowledge and Process Management. 16(4) : 162 - 73.
Lopez, G. & Cuartas, D. (2010). The Most Relevant Indicators of Intellectual Capital Components in an
Engineering Faculty. International Congress on Engineering Education. 2 : 249 - 253.
Malina, H. M. K. (2012). Intellectual Capital and Firm Performance of Commercial Banks in Malaysia.
Asian Economic and Financial Review. 2(4) : 577 - 590.
Martin-Alcazar, F., Romero-Fernandez, P. M., & Sanchez-Gardey, G. (2005). Strategic Human Resource
Management : Integrating the Universalistic, Contingent, Configurational and Contextual
Perspectives. The International Journal of Human Resource Management. 16(5) : 633 - 659.
Michael E. Porter. (1998). Competitive Strategy : Techniques for Analyzing Industries and Competitors.
Massachusetts : The Free Press : Richard Wilson and Collin Gilligan.
Nonaka, I. (1991). The Knowledge Creating Company. Harvard Business Review, pp. 96 - 104.
Pablos, P. O. (2004). Measuring and Reporting Structural Capital : Lesson from European Learning
Film. Journal of Intellectual Capital. 5(4) : 629 - 647.
Roos, J., Roos, G., Dragonetti, N. & Edvinsson, L. (1997). Intellectual Capital : Navigating the New
Business Landscape. London. MacMillan Press.
Sharabati, A., Jawad, S. & Bontis, N. (2010). Intellectual Capital and Business Performance in
the Pharmaceutical Sector of Jordan. Management Decision. 48 : 105 - 131.
Stewart, T. (1997). Intellectual Capital the new wealth of organization. London : Nicholas Berkley.
Sullivan, P.H. (2000). Value-driven Intellectual Capital : How to convert Intangible Corporate Assets
into Market Value. London : John Wiley & Sons, Publishing, Inc.
. (1998). Profiting From Intellectual Capital : Extracting Value from Innovation. New York :
John Wiley & Son.
Takeuchi, H. & Nonaka, I. (2004). Hitotsubashi on Knowledge Management. London : John Wiley & Sons,
Publishing, Inc.
Wang, G. L. (2012). A Study of how the Organizational Culture of international Tourist Hotels Affects
Organizational Performance : Using Intellectual Capital as the Mediating Variable.
The Journal of Global Business Management. 8(1) : 189 - 201.