การสังเคราะห์งานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา เพื่อกำหนดมโนทัศน์และกลยุทธ์ส่งเสริมการทำาวิจัย

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สังเคราะห์งานวิจัย 2) วิเคราะห์มโนทัศน์การวิจัย และ
3) พัฒนากลยุทธ์ส่งเสริมการทำาวิจัย ระดับบัณฑิตศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา กลุ่ม
ตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ งานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา
ระหว่างปีการศึกษา 2549-2558 ในหลักสูตรที่เน้นการทำาวิจัย (แผน ก) และมีการเผยแพร่ผลงาน
ผ่านทางระบบฐานข้อมูลงานวิจัยโครงการเครือข่ายห้องสมุดในประเทศไทย (ThaiLIS) รวม 396 เรื่อง
เครื่องมือวิจัย ได้แก่ แบบบันทึกคุณลักษณะงานวิจัย แบบประเมินคุณภาพงานวิจัย แบบประเมินความ
เหมาะสมของมโนทัศน์การวิจัย และแนวคำาถามการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการ
วิเคราะห์เนื้อหา และพัฒนากลยุทธ์ส่งเสริม การทำาวิจัยด้วยการสนทนากลุ่ม สรุปผลการวิจัยได้ดังนี้
1. ผลการสังเคราะห์งานวิจัยสรุปได้ว่า งานวิจัยระดับปริญญาโทและปริญญาเอก มีผลการ
สำารวจคุณภาพงานวิจัยสอดคล้องกัน คือ มีค่าเฉลี่ยคุณภาพงานวิจัยโดยรวมระดับดี เมื่อพิจารณาตาม
กลุ่มระดับคุณภาพงานวิจัยพบว่า งานวิจัยส่วนมากมีคุณภาพระดับดีมาก รองลงมาคือปานกลาง ค่อน
ข้างตำ่า และดี งานวิจัยที่มีคุณภาพระดับตำ่านั้นมีจำานวนน้อยที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่าด้านที่
มีค่าเฉลี่ยคุณภาพงานวิจัยระดับดีมากมี 2 ด้าน ได้แก่ ด้านผลการวิเคราะห์ข้อมูล และด้านการนำาเสนอ
รายงานวิจัย ด้านที่มีค่าเฉลี่ยคุณภาพงานวิจัยระดับดีมี 4 ด้าน ได้แก่ ด้านวิธีดำาเนินการวิจัย ด้านการ
สรุป อภิปรายผลและข้อเสนอแนะ ด้านบทนำา และด้านเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง โดยไม่มีด้าน
ใดมีค่าเฉลี่ยคุณภาพงานวิจัยตำ่ากว่าระดับดี ตัวแปรข้อมูลคุณลักษณะงานวิจัยที่ส่งผลต่อความแตกต่าง
ของคุณภาพงานวิจัยทั้งในระดับปริญญาโทและปริญญาเอก อย่างมีนัยสำาคัญทางสถิติที่ระดับ .05
มี 9 ตัวแปร ได้แก่ สาขาวิชา ปีที่จบการศึกษา แบบแผนการวิจัย กลุ่มทฤษฎีหลัก ประเภทสมมติฐาน
การวิจัย วิธีการเลือกกลุ่มตัวอย่าง สถานภาพกลุ่มตัวอย่าง การใช้คอมพิวเตอร์ในการวิเคราะห์ข้อมูล
และการตรวจสอบข้อตกลงเบื้องต้นทางสถิติ ตัวแปรข้อมูลคุณลักษณะงานวิจัยที่มีความสัมพันธ์
ทางบวกกับคุณภาพงานวิจัยระดับปริญญาโทและปริญญาเอก อย่างมีนัยสำาคัญทางสถิติที่ระดับ .05
มี 5 ตัวแปร ได้แก่ จำานวนตัวแปรตาม จำานวนตัวแปรต้น จำานวนตัวแปรแฝง จำานวนสมมติฐานการวิจัย
และจำานวนวิธีวิเคราะห์ข้อมูล ตัวแปรข้อมูลคุณลักษณะงานวิจัยที่มีความสัมพันธ์ทางลบกับคุณภาพงาน
วิจัยอย่างมีนัยสำาคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ซึ่งพบเฉพาะในระดับปริญญาโท มี 3 ตัวแปร ได้แก่ จำานวน
ปีที่ใช้ในการศึกษาตามหลักสูตร จำานวนตัวแปรที่ศึกษา และจำานวนเครื่องมือวิจัย
2. ผลการวิเคราะห์มโนทัศน์การวิจัย พบว่า ผู้เชี่ยวชาญมีความเห็นสอดคล้องกันทุกข้อเกี่ยว
กับความถูกต้องและความเหมาะสมของมโนทัศน์การวิจัย ของนิสิตระดับปริญญาโทและปริญญา
เอก โดยความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญมีความสอดคล้องกับเกณฑ์การแปลผลการประเมินคุณภาพงาน
วิจัยที่กำาหนดไว้ ผลจากการวิเคราะห์มโนทัศน์การวิจัยพบประเด็น ที่ควรได้รับการพัฒนาโดยเร่งด่วน
ได้แก่ ประเด็นเกี่ยวกับการให้ความสำาคัญต่อการเขียนข้อจำากัดและข้อตกลงเบื้องต้น ของการวิจัย และ
ประเด็นเกี่ยวกับการปฏิบัติตามข้อตกลงเบื้องต้นทางสถิติ เมื่อใช้สถิติพาราเมตริกวิเคราะห์ข้อมูล เช่น
ข้อตกลงเบื้องต้นเกี่ยวกับการแจกแจกปกติของกลุ่มประชากร เมื่อวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการทดสอบค่าที
ข้อตกลงเบื้องต้นเกี่ยวกับความเป็นเอกพันธ์ของความแปรปรวนของประชากร เมื่อวิเคราะห์ข้อมูลด้วย
การทดสอบความแปรปรวน เป็นต้น
3. ผลการพัฒนากลยุทธ์เพื่อส่งเสริมการทำาวิจัย ได้ข้อสรุปเกี่ยวกับกลยุทธ์ระดับแนวปฏิบัติ
เพื่อส่งเสริมการทำาวิจัย รวม 15 กลยุทธ์ แบ่งเป็น 3 ระดับ ได้แก่ 1) กลยุทธ์ระดับอาจารย์ผู้สอนและ
ห้องเรียน 2) กลยุทธ์ระดับการบริหารจัดการหลักสูตร และ 3) กลยุทธ์ระดับการบริหารจัดการองค์กร