แนวโน้มการวิจัยทางสถาปัตยกรรมระดับบัณฑิตศึกษาในประเทศไทย

Main Article Content

สันต์ จันทร์สมศักดิ์
สิริมาส เฮงรัศมี
ภูดิท เงารังษี
ณัฐพงษ์ ไผทฉันท์
ประรินทร์ บุตรดี
เพชรลัดดา เพ็ชรภักดี
กรรณิกา สงวนสินธุกุล

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการวิจัยภายใต้การจัดทำแผนยุทธศาสตร์ผลิตกำลังคนด้านการศึกษา ออกแบบและวิจัยทางสถาปัตยกรรม ของสภาคณบดีคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์แห่งประเทศไทย โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาทิศทางด้านการวิจัยทางสถาปัตยกรรมผ่านการศึกษาเอกสารงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษาสาขาสถาปัตยกรรมศาสตร์ของมหาวิทยาลัยในประเทศไทย  จากการศึกษาข้อมูลวิทยานิพนธ์กว่า 3,000 เล่ม พบว่า ในภาพรวมปริมาณงานวิจัยมีความสัมพันธ์กับจำนวนหลักสูตรที่เปิดสอน โดยมีหัวข้อในสาขาสถาปัตยกรรมมากที่สุด รองลงมาคือสาขาสถาปัตยกรรมผังเมือง สาขาสถาปัตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป์ และสาขาภูมิสถาปัตยกรรมตามลำดับ  หัวข้อวิทยานิพนธ์ที่มีสัดส่วนสูงสุดอยู่ในกลุ่มคำสำคัญที่เกี่ยวข้องกับอสังหาริมทรัพย์ (ร้อยละ 18.58) รองลงมาคือกลุ่มคำสำคัญการออกแบบตอบสนองสภาพแวดล้อม (ร้อยละ 15.72) และสถาปัตยกรรมและการออกแบบ (ร้อยละ 12.90) และกลุ่มคำสำคัญกลุ่มสถาปัตยกรรมไทยและการอนุรักษ์สถาปัตยกรรม (ร้อยละ 11.00)  ทั้งนี้เมื่อเปรียบเทียบกับผลการศึกษาความคิดเห็นระดับความสำคัญของปัจจัยที่มีผลต่อการเรียนการสอนและการผลิตบัณฑิต ปัจจัยด้านอสังหาริมทรัพย์ซึ่งเป็นหัวข้อที่มีการทำวิจัยสูงสุดนั้นมีค่าระดับสำคัญน้อยโดยอยู่ลำดับที่ 2 จากท้ายสุด  ในขณะที่ปัจจัยด้านทัศนคติและคุณลักษณะของสถาปนิกซึ่งมีค่าระดับความสำคัญสูง แต่หัวข้อวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาคุณลักษณะของสถาปนิก เช่น จรรยาบรรณและการทำงานร่วมกัน ในปัจจุบันยังมีสัดส่วนค่อนข้างน้อย ดังนั้นงานวิจัยที่เกี่ยวข้องโดยเฉพาะในด้านการศึกษาสถาปัตยกรรม และการปฏิบัติวิชาชีพสถาปัตยกรรมจึงควรได้รับการพิจารณาและสนับสนุนให้มีงานวิจัยมากขึ้น  นอกเหนือจากนั้นประเด็นงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบตอบสนองกับสภาพแวดล้อม การนำองค์ความรู้เกี่ยวกับสถาปัตยกรรมไทย สถาปัตยกรรมพื้นถิ่น และการอนุรักษ์สถาปัตยกรรมมาใช้ในบริบทร่วมสมัย รวมถึงการออกแบบเพื่อทุกคนและเทคโนโลยีและคอมพิวเตอร์ ซึ่งเป็นปัจจัยอันเกี่ยวข้องกับการทำงานในปัจจุบันที่ได้รับความสนใจและให้ความสำคัญ ก็ควรได้รับการศึกษาและวิจัยเพิ่มขึ้นด้วย

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

ข้อบังคับสภาสถาปนิก ว่าด้วย การรับรองปริญญา อนุปริญญา และประกาศณียบัตร ในการประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมควบคุม พ.ศ. 2545. (2546, 18 มิถุนายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 120 ตอนพิเศษ 68ง. (หน้า 68-72) https://act.or.th/uploads/legal/15/actcertificate_2545.pdf

ประกาศ ก.พ.อ. เรื่อง การกำหนดชื่อสาขาวิชาสำหรับการเสนอขอกำหนดตำแหน่งวิชาการ และการเทียบเคียงสาขาวิชาที่เคยกำหนดไปแล้ว พ.ศ. 2561. (2561, 15 มิถุนายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 135 ตอนพิเศษ 138ง.(หน้า 18-19). http://www.basd.mhesi.go.th/Files/Announcement/ประกาศ ก.พ.อ. เรื่อง สาขาวิชา พ.ศ.2561 _web.PDF

สันต์ จันทร์สมศักดิ์, สิริมาส เฮงรัศมี, เพชรลัดดา เพ็ชรภักดี, กรรณิกา สงวนสินธุกุล, ภูดิท เงารังษี, ประรินทร์ บุตรดี, และ ณัฐพงษ์ ไผทฉันท์. (2566). การศึกษาแนวโน้มและทิศทางในการผลิตกำลังคนด้านสถาปัตยกรรม. งบประมาณอุดหนุนการวิจัยภายใต้โครงการยุทธศาสตร์การผลิตกำลังคนด้านการศึกษา ออกแบบและวิจัยทางสถาปัตยกรรม สภาคณบดีคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์แห่งประเทศไทย ปีที่ 25.

สภาคณบดีคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์แห่งประเทศไทย. (2561). ร่าง มคอ. 1 มาตรฐานคุณวุฒิระดับสาขาวิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์. (เอกสารอัดสำเนา). ม.ป.ท.

Arifin, M. A. (2021). Competence, competency, and competencies: a misunderstanding in theory and practice for future reference. International Journal of Academic Research in Business and Social Science, 11(9), 755-764.

AUN. (2015). Guide to AUN-QA Assessment at Programme Level Version 3.0. Bangkok: ASEAN University Network.

AUN. (2020). Guide to AUN-QA Assessment at Programme Level Version 4.0. Bangkok: ASEAN University Network.

Bakarman, A. A. (2011). Attitude, skill, and knowledge: (ASK) a new model for design education. Proceedings of the Cannadian Engineering Education Association (CEEA). Retrieved Jan 25, 2022, from https://doi.org/10.24908/pceea.v0i0.3894

Eurspace. (n.d.). Identifying the expected learning outcomes. Retrieved Jan 22, 2022, from https://eurspace.eu/ecvet/pedagogicalkit/framework-for-defining-learning-outcomes-knowledge-skills-competence/