การวิเคราะห์ศักยภาพเชิงพื้นที่เพื่อการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรม ในเขตเทศบาลตำบลบุญเรือง อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย The Potential Surface Analysis (PSA) for Cultural Ecotourism in Boonreung Sub-district Municipality, Chiang Khong District, Chiang Rai.

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์  เพื่อศึกษาถึงศักยภาพเชิงพื้นที่เพื่อการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรมของชุมชนในเขตเทศบาลตำบลบุญเรืองที่สอดคล้องกับบริบทพื้นที่ของชุมชน และเสนอแนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรมที่สอดคล้องกับศักยภาพของพื้นที่ และความต้องการของคนในชุมชนบุญเรือง โดยใช้ศักยภาพเชิงพื้นที่เป็นกลยุทธ์หลัก ด้วยการสำรวจภาคสนาม รวบรวมข้อมูลทุติยภูมิ การเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถาม สำหรับเครื่องมือในการเก็บข้อมูล คือ แบบสอบถาม แบบสำรวจและแผนที่ ส่วนการวิเคราะห์ศักยภาพของเชิงพื้นที่ใช้เทคนิค Potential Analysis Surface (PSA)

            ผลการศึกษา พบว่า เทศบาลตำบลบุญเรือง มีลักษณะเป็นชุมชนชนบท มีอัตลักษณ์ของชุมชนด้านการเกษตร พื้นที่ธรรมชาติและวัฒนธรรมของชุมชนบุญเรือง ได้แก่ พื้นที่ป่าชุมชน  พื้นที่น้ำตกภูแกงและพื้นที่ริมลำห้วยภูแกง  พื้นที่วิถีชีวิตทางการเกษตร พื้นที่วิถีชีวิตทางวัฒนธรรม สถาปัตยกรรมพื้นถิ่น พื้นที่ทางศาสนา สำหรับพื้นที่ที่มีศักยภาพเหมาะสมและเอื้อต่อการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรมมากที่สุด  คือ วัดบุญเรืองเหนือ ริมลำห้วยภูแกง บริเวณด้านล่างของน้ำตกภูแกง  พื้นที่ที่มีศักยภาพรองลงมา คือ วัดพระธาตุนางปุก วัดป่าอ้อบุญเรือง น้ำตกภูแกง พื้นที่ทางศาสนา  สถาปัตยกรรมพื้นถิ่น พื้นที่วิถีชีวิตทางวัฒนธรรม พื้นที่วิถีชีวิตทางการเกษตร ซึ่งสอดคล้องกับความต้องการของชุมชนในการพัฒนาพื้นที่บริเวณดังกล่าวให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรม ส่วนแนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรมอย่างยั่งยืนของชุมชนบุญเรือง โดยใช้ศักยภาพเชิงพื้นที่เป็นกลยุทธ์หลัก ประกอบด้วย การพัฒนาพื้นที่ริมน้ำ  การพัฒนาเส้นทางท่องเที่ยวในชุมชน  การพัฒนาแหล่งเรียนรู้ด้านการเกษตร การพัฒนาศูนย์สินค้าชุมชน  การพัฒนาศูนย์บริการนักท่องเที่ยว และการพัฒนาชุมชน : หน้าบ้านน่ามอง ซึ่งแนวทางเหล่านี้จะส่งเสริมให้เกิดการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรมอย่างยั่งยืน