การศึกษาอัตลักษณ์ด้านประวัติศาสตร์ และด้านกายภาพโดยกระบวนการมีส่วนร่วม กรณีศึกษา บ้านเชียงเหียน ตำบลเขวา จังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

โครงการวิจัยเรื่อง “การศึกษาอัตลักษณ์ด้านประวัติศาสตร์ กายภาพ โดยกระบวนการมีส่วนร่วมกรณีศึกษา บ้านเชียงเหียน ตำบลเขวา จังหวัดมหาสารคาม” มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอัตลักษณ์ด้านประวัติศาสตร์ทางกายภาพของชุมชนบ้านเชียงเหียนผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนพร้อมเสนอแนะข้อมูลอัตลักษณ์ในการสร้างการรับรู้ของคนในพื้นที่ เพื่อเสนอแนะแนวทางจัดสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมให้เกิดพื้นที่การเรียนรู้อัตลักษณ์ของชุมชน โดยมีกลุ่มเป้าหมาย คือ คนในชุมชน เยาวชน และผู้นำชุมชน การศึกษาครั้งนี้ใช้ระเบียบวิธีการวิจัย ประกอบด้วยการบันทึกจากคำบอกเล่า การสัมภาษณ์แบบกลุ่ม และการทำกิจกรรมร่วมกันในการประชุมประชาชนตามกลุ่มเป้าหมาย  ซึ่งผลสรุปของงานวิจัยนี้ทำให้เห็นว่ากระบวนการมีส่วนร่วมกับการศึกษาอัตลักษณ์ชุมชน คือ (1) กลุ่มเป้าหมายต้องมีความครอบคลุม ทุกประเภท ทุกลุ่มอายุ ฯลฯ  (2) การทำงานการมีส่วนร่วมชุมชนชนบทจะประสบผลสำเร็จได้นั้น กลุ่มคนที่มีอำนาจในการขับเคลื่อนเรื่องอัตลักษณ์ (Key Person) มีความสำคัญมากในการทำงานวิจัยนี้มาก (3) การใช้เครื่องมือในการทำวิจัยด้านอัตลักษณ์ต้องมีความหลากหลายและสอดคล้องกับบริบท (4) การมีส่วนร่วมในหลายภาคส่วนให้หาคนที่มีบทบาทที่สามารถยึดเหนี่ยวคนในชุมชนมาทำงานร่วมกันได้   (5) สร้างเป้าหมายร่วมกัน อยู่ในระยะเวลาที่เหมาะสม และสัมพันธ์กับประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่น ถึงจะเกิดการสร้างความภาคภูมิใจให้กับชุมชนตัวเอง