รูปแบบและปัจจัยการคงอยู่ของภูมิทัศน์พื้นถิ่น “บ้านเรือนและที่อยู่อาศัย” แขวงคำม่วน สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา รูปแบบและปัจจัยของการคงอยู่ของภูมิทัศน์พื้นถิ่น “บ้านเรือนที่อยู่อาศัย” แขวงคำม่วน สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว โดยศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เพื่อนำมาวิเคราะห์รูปแบบบ้านเรือนที่อยู่อาศัยและการจัดการภูมิทัศน์โดยรอบ พบว่า 1) วัฒนธรรมและการสืบเชื้อสายลาวลุ่มมีแนวคิดการตั้งถิ่นฐานในพื้นที่ราบลุ่ม มีวิถีชีวิตแบบสังคมเกษตรกรรม 2) คติความเชื่อแบบดั้งเดิมซึ่งไม่ยึดติดกับการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม ความเจริญด้านการคมนาคมขนส่ง และเทคโนโลยีสมัยใหม่ 3) สภาพเศรษฐกิจของครัวเรือน ทั้ง 3 ปัจจัยส่งผลต่อรูปแบบและการคงอยู่ของบ้านเรือนที่อยู่อาศัย ทั้งภายในตัวเรือนและภูมิทัศน์โดยรอบ โดยแบ่งตามลำดับความใกล้ชิดจากตัวเรือนดังนี้ พื้นที่เลี้ยงสัตว์ ปลูกผักสวนครัว ปลูกไม้ผล กลุ่มไม้พื้นถิ่น พื้นที่ปลูกข้าว แนวป่าไม้เดิมโอบล้อมโดยภูเขา การวางผังชุมชนเปลี่ยนแปลงจากรูปแบบเดิมแต่รูปแบบที่อยู่อาศัยและการจัดการภูมิทัศน์โดยรอบยังคงอัตลักษณ์เดิมเอาไว้