กลวิธีการสอนของพระพุทธเจ้าเชิงภาษาภาพพจน์ในพระสุตตันตปิฎก

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของดุษฎีนิพนธ์เรื่อง กลวิธีการสอนของพระพุทธเจ้าเชิงภาษาภาพพจน์ในพระสุตตันตปิฎก มีวัตถุประสงค์ของการวิจัยคือ (๑) เพื่อศึกษาวิธีการสอนของพระพุทธเจ้า (๒) เพื่อศึกษาวิธีการสอนของพระพุทธเจ้าเชิงภาษาภาพพจน์ (๓) เพื่อศึกษาคุณค่าคำสอนของพระพุทธเจ้า การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร ข้อมูลที่ใช้ในการวิจัยในครั้งนี้ คือ พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬา เล่มที่ ๙ – ๑๑ ผลการวิจัยพบว่า วิธีการเผยแผ่หลักธรรมของพระพุทธเจ้า ในครั้งพุทธกาล ทรงใช้วิธีการสอนแบบประยุกต์เข้ากับสภาพแวดล้อม          ที่แตกต่างกัน ได้แก่ (๑) พุทธวิธีในการสอนแบบตอบปัญหา (๒) พุทธวิธีในการสอนแบบบรรยายธรรม (๓) พุทธวิธีในการสอนแบบสนทนา พุทธวิธีในการสอนเชิงภาษาภาพพจน์ ลำดับแรกที่พบได้แก่ (๑) อุปมา และ สมพจนัย นอกจากนี้ยังพบว่า คุณค่าที่ได้รับในคำสอนของพระพุทธเจ้า แบ่งเป็นประเภท ต่าง ๆ ได้ดังนี้ (๑) ด้านบุคคล, (๒) ด้านสังคม, (๓) ด้านการศึกษา, (๔) ด้านการสอน, (๕) ด้านระบบจักรวาลและ (๖) ด้านประวัติพุทธศาสนา

คำสำคัญ : วิธีการสอนของพระพุทธเจ้า, ภาษาภาพพจน์, คุณค่า