รูปแบบสมรรถนะพระวิปัสสนาจารย์แนวพุทธจิตวิทยา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยเรื่อง “รูปแบบสมรรถนะพระวิปัสสนาจารย์แนวพุทธจิตวิทยา” นี้ มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ (๑) เพื่อวิเคราะห์สมรรถนะพระวิปัสสนาจารย์แนวพุทธจิตวิทยา (๒) เพื่อวิเคราะห์สมรรถนะครูตามแนวจิตวิทยา และ (๓) เพื่อสังเคราะห์และนำเสนอรูปแบบสมรรถนะพระวิปัสสนาจารย์แนวพุทธจิตวิทยา การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยการวิจัยจากเอกสาร วิเคราะห์ข้อมูลด้วยเทคนิค 6’Cs ลงภาคสนามโดยใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก จำนวน ๑๗ รูป/คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยเทคนิคการยืนยันสามเส้า สนทนากลุ่มย่อย จากผู้เชี่ยวชาญ จำนวน ๑๒ รูป/คน และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยเทคนิค Logical Matrix แล้วสังเคราะห์เพื่อสร้างรูปแบบสมรรถนะพระวิปัสสนาจารย์แนวพุทธจิตวิทยา นำไปให้ผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน ๕ ท่าน ได้ประเมินตรวจสอบความเหมาะสม ผลการวิจัยรูปแบบสมรรถนะพระวิปัสสนาจารย์ พบว่า พระวิปัสสนาจารย์ต้องมี ๙ องค์ประกอบ คือ ๑) มีความรู้แตกฉานทั้งหลักการ ขั้นตอนและวิธีการปฏิบัติ ๒) ต้องคอยกำกับดูแลช่วยเหลือหรือแนะนำผู้ปฏิบัติธรรมตลอดระยะเวลา ๓) ต้องเพิ่มเติมความรู้อยู่เสมอ ๔) ต้องแบ่งภาระงานให้กับทีมงานอย่างเหมาะสม       ๕) ต้องสามารถออกแบบการเรียนรู้ ๖) ต้องตรวจสอบการพัฒนาการของผู้ปฏิบัติธรรม ๗) ต้องจัดการบริหารห้องปฏิบัติธรรมให้มีความเป็นสัปปายะ ๘) ต้องอธิบายวิธีการขั้นตอนปฏิบัติ ให้เข้าใจ และ ๙) ต้องมีการวัดผลประเมินผล และให้คำปรึกษาแก่ผู้ปฏิบัติธรรมได้