การจัดการเรียนรู้สังคมศึกษาเพื่อพัฒนาสมรรถนะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการฉบับนี้เป็นเรื่องการจัดการเรียนรู้สังคมศึกษาเพื่อพัฒนาสมรรถนะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 ผู้สอนต้องรู้จักนำนวัตกรรมมาใช้กับเทคโนโลยีส่งเสริมการคิดขั้นสูงใช้ทรัพยากรภูมิปัญญาและแหล่งเรียนรู้ในชุมชน เน้นการทำโครงการ อภิปราย การเรียนรู้นอกห้องเรียนลงมือปฏิบัติจริงใช้เทคโนโลยีและทรัพยากรอย่างมีคุณภาพทำงานร่วมกับผู้อื่นได้ ซึ่งการจัดการเรียนรู้สังคมศึกษาในศตวรรษที่ 21 เป็นการเรียนรู้ทฤษฎีที่มีอยู่และเพิ่มเติมการเรียนรู้ผ่านเทคโนโลยีใช้วิธีการที่หลากหลาย สาระศาสนา ศีลธรรมจริยธรรม ต้องเรียนรู้ด้วยตนเองจากการปฏิบัติจากสถานการณ์ที่กำหนดขึ้น คำนึงถึงความสามารถของผู้เรียน โดยจัดแบบโยนิโสมนสิการ แบบอริยสัจ 4 แบบไตรสิกขา รวมถึงสาระหน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม ต้องเรียนรู้ด้วยตนเอง มีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรม มีความรับผิดชอบ คิดค้นและลงมือปฏิบัติจริง ค้นหาคำตอบและสรุปองค์ความรู้ได้ เคารพสิทธิและหน้าที่ ทำงานร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข ผ่านการเรียนรู้ที่เน้นการพัฒนาจิตพิสัย การแสดงบทบาทสมมติ การเผชิญสถานการณ์ สาระเศรษฐศาสตร์ ต้องให้ผู้เรียนนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันลงมือปฏิบัติจริง ผ่านการจัดกิจกรรมแบบซิปปา
แบบสืบเสาะหาความรู้ แบบแก้ปัญหาให้คิดแก้ไขปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ยอมรับความคิดเห็นของผู้อื่น กล้าแสดงออก รู้จักใช้ รู้จักออม เลือกซื้อสินค้า บริการที่มีอยู่อย่างจำกัดให้เกิดประโยชน์สูงสุด สาระประวัติศาสตร์ ต้องแสวงหาความรู้เพื่อการแก้ปัญหา ใช้เทคโนโลยี มีการคิดขั้นสูง และสื่อสารอย่างสร้างสรรค์ จัดการเรียนรู้ตามแนวคิดของ Magic If แบบวิธีการทางประวัติศาสตร์ แบบซินดิเคทและแบบ CRP มีความรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ใฝ่ดี ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง เกิดความตระหนักและเห็นความสำคัญของประวัติศาสตร์ชาติและท้องถิ่น สาระภูมิศาสตร์ ต้องให้ผู้เรียนรู้และเข้าใจปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติและที่มนุษย์สร้างขึ้น ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ต่างๆ มีทักษะการคิดขั้นสูง มีเจตคติที่ดีต่อการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ผ่านกิจกรรมการเรียนรู้โดยกลุ่มร่วมมือ และการจัดการเรียนรู้แบบ 4 MAT
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสารฉบับนี้ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้นเพียงผู้เดียว และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ
กองบรรณาธิการขอสงวนสิทธิ์ในการคัดเลือกบทความลงตีพิมพ์และจะแจ้งให้เจ้าของบทความทราบหลังจากผู้ประเมินบทความตรวจอ่านบทความแล้ว
ต้นฉบับที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ถือเป็นกรรมสิทธิ์ของคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ห้ามนำข้อความทั้งหมดหรือบางส่วนไปพิมพ์ซ้ำ เว้นเสียแต่ว่าจะได้รับอนุญาตจากมหาวิทยาลัยฯ เป็นลายลักษณ์อักษร
เอกสารอ้างอิง
ชรินทร์ มั่งคั่ง. (2561). องค์ความรู้หลักสูตรและการสอนสังคมศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ชัยวัฒน์ สุทธิรัตน์. (2552). 80 นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ. กรุงเทพมหานคร: แดแน็กซ์อินเตอร์คอร์ปอร์เรชั่น.
ฐากร สิทธิโชค และวิทวัส นิดสูงเนิน. (2564). ครูสังคมศึกษากับการจัดการเรียนรู้ในยุคดิจิทัล. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ. 21(1). 18-31.
ณดล โตไทยะ และลักขณา สริวัฒน์. (2565). การพัฒนาโปรแกรมฝึกการคิดแบบโยนิโสมนสิการเพื่อพัฒนาการเห็นคุณค่าในตนเองของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น. วารสาร มจร การพัฒนาสังคม. 7(1). 263-280.
ณัฏฐ์วัฒน์ อนันตะสุข และคณะ. (2564). มโนทัศน์ว่าด้วยการสอนภูมิศาสตร์แนวใหม่เพื่อการรู้เรื่อง ภูมิศาสตร์ของนักเรียน ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. 15(2). 7-21.
ทิศนา แขมมณี. (2554). ศาสตร์การสอน: องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ทิศนา แขมมณี. (2560). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. พิมพ์ครั้งที่ 21. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ธนกร เนตรวงษ์. (2564). การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้แบบซิปปา เรื่องอาณาจักรอยุธยาและธนบุรี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5. วารสาร มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม. 15(3): 69-79.
นุชจรี ลอยหา, พักตร์วิภา โพธิ์ศรี และอุทิศ บำรุงชีพ. (2563). แนวทางการจัดการศึกษาเพื่อการพัฒนาความฉลาดทางดิจิทัลบนฐานความคิดหลักเศรษฐกิจพอเพียง. วารสารการศึกษาและพัฒนาสังคม. 15(2). 410-420.
ปุณณวัช ทัพธวัช และอรพิณ ศิริสัมพันธ์. (2562). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ภูมิศาสตร์โดยบูรณาการหลักนิยาม 5 เพื่อพัฒนามโนทัศน์ทางภูมิศาสตร์ และจิตสำนึกการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น. วารสาร Veridian E-Jouranl มหาวิทยาลัยศิลปากร. 12(3). 550-571.
พระวิระพันธ์ ติกฺขปญโญ (เสียงเย็น) และคณะ. (2561). การจัดการเรียนการสอนตามหลักไตรสิกขาเรื่องพุทธประวัติ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนบ้านเหล่าหมี จังหวัดมุกดาหาร. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 5(1). 147-156.
พูลศักดิ์ หอมสมบัติ และประยูร แสงใส. (2564). การจัดการเรียนรู้สังคมศึกษาในศตวรรษที่ 21. วารสาร มจร อุบลปริทรรศน์. 6(3). 825-840.
ไพฑูรย์ สินลารัตน์ และคณะ. (2550). สัตตศิลา หลักเจ็ดประการสำหรับ: การเปลี่ยนผ่านการศึกษาเข้าสู่ยุคเศรษฐกิจฐานความรู้. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เรวดี ศรีสุข. (2562). การประยุกต์ใช้ทฤษฎีการเรียนรู้แบบร่วมมือ (Co-operative learning) ในการออกแบบจัดการเรียนการสอน. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุพรรณบุรี. 2(1). 5-16.
วรรณิภา เฉลิมหมู่ และคณะ. (2565). แนวทางการพัฒนาการจัดการเรียนการสอนวิชาวิทยาศาสตร์ โดยเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญตามหลักอริยสัจ 4 ของครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่มัธยมศึกษา เขต 3 จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 9(1). 186-196.
วรุตม์ โคตรคำหาญ และรุ่งทิวา จันทน์วัฒนวงษ์. (2564). ผลการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการเผชิญสถานการณ์ต่อความสามารถในการคิดแก้ปัญหาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสาระเศรษฐศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. Journal of Buddhist Education and Research: JBER. 7(3). 124-134.
วิชัย วงษ์ใหญ่ และมารุต พัฒผล. (2563). Creative team Learning ทีมการเรียนรู้สร้างสรรค์. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์ผู้นำนวัตกรรมหลักสูตรและการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
วิภาพรรณ พินลา และวิภาดา พินลา. (2566). การจัดการเรียนรู้สังคมศึกษาในยุคศตวรรษที่ 21. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศุจีภรณ์ แก้วเทพ. (2562). การศึกษาประสบการณ์ด้านการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ของครูระดับประถมศึกษาในบริบทอาเซียน. วารสารศิลปะศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้. 7(1). 39-51.
ศุภณัฐ พานา. (2560). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนประวัติศาสตร์ ตามแนวคิดกระบวนการสืบสอบแสวงหาความรู้เป็นกลุ่มร่วมกับแนวคิด Magic if เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดทางประวัติศาสตร์ และการรับรู้ความรู้สึกทางประวัติศาสตร์ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย. ดุษฎีนิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สมศักดิ์ ดลประสิทธิ์. (2564). แนวทางการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนากำลังคนในศตวรรษที่ 21. คุรุสภาวิทยาจารย์. 2(1). 1-15.
สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2552). ตัวชี้วัดและสาระแกนกลางกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
สุจินดา เจียมศรีพงษ์. (2565). เศรษฐศาสตร์ระหว่างประเทศเบื้องต้น. พิษณุโลก: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยนเรศวร.
สุภลักษณ์ กันธิยะ, วีระศักดิ์ ชมภูคำ และพวงพะยอม ชิดทอง. (2563). ผลของชุดกิจกรรมการเรียนรู้แบบซินดิเคทร่วมกับการบูรณาการประวัติศาสตร์ท้องถิ่น รายวิชาประวัติศาสตร์ที่มีต่อผลการเรียนรู้ และทักษะการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5. วารสารบัณฑิตวิจัย. 11(2). 109-121.
สุภัทรา สภาพอัตถ์. (2562). การบริหารจัดการชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพในโรงเรียนมัธยมศึกษา. ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศิลปากร.
Bacak, J. (2021). Moving from Levels of Inquiry to the Flexible Phases of Inquiry Theory: A Literature Review of Inquiry-Based Teacher Education. Journal of Teacher Education and Eductor. 10(2). 255-271.
Bloom, B.S. (1956). Taxonomy of Educational: The Classification of Educational Goal. New York: David Mckay.
Konya, E. (2022). Management of Problem Solving in a Classroom Context. Ceps Journal. 12(1). 81-101.
Maksum, A, Widiana. I.W. and Marini, A. (2021). Path Analysis of Self-Regulatioocian, Social Skills, Critical Thinking and Problem-Solving Ability on Social Studies Learning Outcomes. International Journal of Instruction. 14(3). 613-628.
Moguel, L.S. and Landa, E.A. (2021). Secondary School Mathematics Teachers’ Perceptions about Inductive Reasoning and Their Interpretation in Teaching. Journal on Mathematics Education. 12(2). 239-256.
Nuhoglu, H. (2020). The Effect of Deduction and Induction Methods Used in Modelling Current Environmental Issues with System Dynamics Approach in Science Education. Participatory Educational Research. 7(1). 111-126.
Rashidi, A., Golverdi, M.R.K. and Soltani, A.A. (2021). Examining the Jurisprudential ruling on “Astrology and its teaching and learning” from the perspective of contemporary jurisprudence. Current context of education and psychology int Europe and Asia. 9(3). 1-23.
Yang, Q. and Zhu, C. (2021). Socially Constructed Teacher Professionalism: An Historical Analysis of Teacher Education Reform Policies of Canadian Case. International Education Studesd. 14(3). 1-14.