แนวทางการพัฒนาคุณลักษณะพระสอนศีลธรรมที่พึงประสงค์ในสังคมไทย

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์เรื่องแนวทางการพัฒนาคุณลักษณะพระสอนศีลธรรมที่พึงประสงค์ในสังคมไทย มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาคุณลักษณะพระสอนศีลธรรมที่พึงประสงค์ในสังคมไทย 2) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ของปัจจัยที่มีผลต่อการพัฒนาคุณลักษณะพระสอนศีลธรรมที่พึงประสงค์ในสังคมไทย และ 3) เพื่อนำเสนอปัจจัยที่มีผลต่อแนวทางการพัฒนาคุณลักษณะพระสอนศีลธรรมที่พึงประสงค์ในสังคมไทย เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาโดยการเก็บรวบข้อมูลเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ ใช้วิธีการวิจัยเชิงปริมาณเพื่อขยายผลวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย จำนวน 310 รูป/คน เครื่องมือที่ใช้วิจัยได้แก่ แบบสัมภาษณ์และแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนา วิเคราะห์สหสัมพันธ์เพียร์สัน และการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันด้วยโปรแกรมสถิติทางคอมพิวเตอร์ ผลการวิจัยพบว่า 1) คุณลักษณะพระสอนศีลธรรมที่พึงประสงค์ในสังคมไทย จะประกอบไปด้วยองค์ประกอบสำคัญ ได้แก่ วินัยดี มีคุณธรรม บุคลิกภาพดี สอนดี และพัฒนาตนเองอยู่เสมอ 2) ค่าสหสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรสังเกตได้จำนวน 13 ตัวแปร ความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรที่มีค่าแตกต่างจากศูนย์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ .01 มีจำนวน 78 คู่ มีค่าพิสัยสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์อยู่ในช่วง -0.026 ถึง 0.905 เมื่อพิจารณาความสัมพันธ์ของตัวแปรสังเกตได้ พบว่า ตัวแปรส่วนใหญ่มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติและส่วนใหญ่เป็นความสัมพันธ์ทางบวก แสดงว่า ส่วนใหญ่มีความสัมพันธ์ของตัวแปรเป็นไปในทิศทางเดียวกัน และ 3) ผลการศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อแนวทางการพัฒนาคุณลักษณะพระสอนศีลธรรมที่พึงประสงค์ในสังคมไทย พบว่า สอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (x² = 72.47, df = 56, p = .068, GFI = .965, AGFI = .943, RMSEA = .031) เมื่อพิจารณา ตัวแปรส่งผ่าน พบว่าภาวนา 4 มีอิทธิพลทางอ้อมสูงกว่าอิทธิพลทางตรง หมายความว่าโมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุที่พัฒนาขึ้น มีภาวนา 4 เป็นตัวแปรส่งผ่านที่ดี