รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะตามหลักศีล 5 สำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาคุณลักษณะตามหลักศีล 5 ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษา 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะตามหลักศีล 5 และ 3) เพื่อเสนอรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะตามหลักศีล 5 ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน เป็นการวิจัยแบบผสมวิธี โดยมีวิธีดำเนินการวิจัย 3 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาสภาพปัญหาคุณลักษณะตามหลักศีล 5 ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษา 1) ใช้แบบสอบถามกลุ่มตัวอย่างที่เป็นครู 381 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 2) สัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 5 ท่าน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ขั้นตอนที่ 2 พัฒนารูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะตามหลักศีล 5 คือ 1) พัฒนารูปแบบด้วยการสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ 12 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา 2) ตรวจสอบรูปแบบด้วยแบบประเมิน โดยมีกลุ่มตัวอย่างที่เป็นผู้บริหารโรงเรียน 286 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และขั้นตอนที่ 3 เสนอรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะตามหลักศีล 5 ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพปัญหาคุณลักษณะตามหลักศีล 5 ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษา ในภาพรวม อยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณารายด้าน อยู่ในระดับมาก 4 ด้าน คือ สติสัมปชัญญะ สัมมาอาชีวะ เมตตากรุณา กามสังวร และสัจจะวาจา อยู่ในระดับปานกลาง 2) การพัฒนารูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะตามหลักศีล 5 โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก และ 3) รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะตามหลักศีล 5 สำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน มีองค์ประกอบ 4 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ 1 บทนำ คือ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) บริบทของสถานศึกษา ส่วนที่ 2 ตัวแบบ คือ 1) ศีล 5 2) คุณลักษณะตามหลักศีล 5 3) กระบวนการพัฒนาคุณลักษณะตามหลักศีล 5 4) โครงการ ส่วนที่ 3 การนำรูปแบบไปใช้ คือ 1) การเตรียมการ 2) การดำเนินงาน 3) การประเมินผล และส่วนที่ 4 เงื่อนไขความสำเร็จ