การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างจิตวิญญาณความเป็นครู สำหรับนักศึกษาวิชาชีพครู

Main Article Content

ฐิตารีย์ ยะโสธรา
มณเทียร ชมดอกไม้
ปริญญา ทองสอน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างจิตวิญญาณความเป็นครู สำหรับนักศึกษาวิชาชีพครู และศึกษาผลการใช้หลักสูตรฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างจิตวิญญาณความเป็นครูสำหรับนักศึกษาวิชาชีพครู เป็นการวิจัยและพัฒนา ซึ่งประกอบด้วย 4 ขั้นตอนคือ 1) ขั้นการศึกษาข้อมูลพื้นฐาน 2. ขั้นสร้างหลักสูตร 3) ขั้นการนำหลักสูตรไปใช้ และ 4) ขั้นการประเมินผลประสิทธิภาพของหลักสูตรฝึกอบรม กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการฝึกอบรม ได้แก่ นักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพครูชั้นปีที่ 4 คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี 8 หลักสูตรสาขาวิชา 16 คน ซึ่งใช้วิธีการสุ่มอย่างง่ายด้วยวิธีการจับฉลาก มีเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แบบประเมินโครงร่างความสอดคล้องของหลักสูตร แบบสัมภาษณ์ความคิดเห็นความต้องการจำเป็นที่เกี่ยวกับจิตวิญญาณความเป็นครู แบบสอบถามสภาพปัญหา และความต้องการเสริมสร้างจิตวิญญาณความเป็นครู แบบประเมินความพึงพอใจและความคิดเห็นต่อการฝึกอบรม แบบทดสอบผลสัมฤทธิ์การฝึกอบรม แบบประเมินพฤติกรรมจิตวิญญาณความเป็นครู และแบบสัมภาษณ์ของผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง การวิเคราะห์ข้อมูลสถิติที่ใช้ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที ผลการวิจัย พบว่า 1) ผลการพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างจิตวิญญาณความเป็นครูสำหรับนักศึกษาวิชาชีพครูที่มีประกอบของหลักสูตร คือ สภาพปัญหาและความจำเป็น หลักการ จุดมุ่งหมาย หน่วยการฝึกอบรม กระบวนการฝึกอบรม การวัดและประเมินผล จำนวนหน่วยการฝึกอบรม 5 หน่วย กิจกรรมการฝึกอบรมได้แก่ แรงจูงใจสู่การเป็นครูผู้มีจิตวิญญาณความเป็นครู ประสบการณ์ความยากลำบากและปัญหาที่แก้ไขยาก ครูต้นแบบผู้มีจิตวิญญาณความเป็นครู ความผูกพันระหว่างครูกับศิษย์ และการพัฒนาคุณลักษณะพื้นฐานทางจิตวิทยา ผลการประเมินความสอดคล้องของโครงร่างหลักสูตรฝึกอบรมก่อนนำไปใช้โดยผลการประเมินหลักสูตรโดยผู้เชี่ยวชาญ พบว่าหลักสูตรมีความเหมาะสมและสามารถนำไปใช้ได้จริง โดยมีค่าดัชนีความสอดคล้องระหว่าง 0.80-1.00 2) ผลการใช้หลักสูตรฝึกอบรม พบว่า การดำเนินการฝึกอบรมตามหลักสูตร ประสบความสำเร็จ บรรลุวัตถุประสงค์ของการฝึกอบรม คะแนนค่าเฉลี่ยผลสัมฤทธิ์ คะแนนค่าเฉลี่ยประเมินพฤติกรรมจิตวิญญาณความเป็นครู หลังการฝึกอบรม และมีคะแนนค่าเฉลี่ยความพึงพอใจและความคิดเห็นต่อหลักสูตรฝึกอบรมของผู้เข้ารับการฝึกอบรมสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ด้านผลลัพธ์ (Results) พบว่า ผลการประเมินผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นต่อองค์กรของผู้เข้ารับการฝึกอบรม โดยภาพรวมผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด และค่าเฉลี่ยคะแนนสัมภาษณ์ของอาจารย์นิเทศ พบว่านักศึกษามีพฤติกรรมที่เปลี่ยนไปหลังการฝึกอบรมสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ยะโสธรา ฐ., ชมดอกไม้ ม., & ทองสอน ป. (2022). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างจิตวิญญาณความเป็นครู สำหรับนักศึกษาวิชาชีพครู . วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 9(2), 114–129. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EDMCU/article/view/249260
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี. (2559). คู่มือฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู. กาญจนบุรี: คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี.

ชัยวัฒน์ วารี. (2553). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมตามแนวคิดการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อเสริมสร้างความสามารถการใช้ภาษาไทยสำหรับนักศึกษาคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลับราชภัฏสวนสุนันทา. ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลับราชภัฏสวนสุนันทา.

ชูศรี สุวรรณ. (2552). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมพัฒนาการคิดอย่างมีวิจารณญาณในการดำเนินชีวิตแบบเศรษฐกิจพอเพียง สำหรับนักศึกษาครู มหาวิทยาลัยราชภัฏภาคเหนือตอนบน. ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย.

ณัฏฐกรณ์ หลาวทอง และปิยวรรณ วิเศษสุวรรณภูมิ. (2553). การพัฒนาแบบวัดจิตวิญญาณความเป็นครู.วารสารวิธีวิทยาการวิจัย. 23(1). 25

ธรรมนันทิกา แจ้งสว่าง. (2554). ประสบการณ์ของการเป็นครูผู้มีจิตวิญญาณความเป็นครู : การศึกษาเชิงปรากฏการณ์วิทยา. ดุษฎีนิพนธ์วิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

นรินทร์ สังข์รักษา. (2554). การสังเคราะห์ความรู้ด้านการพัฒนาจิตวิญญาณ จากเรื่องเล่าความสำเร็จของครูและนักเรียนในระบบการศึกษา: การพัฒนาหน่ออ่อนทางการศึกษา สร้างจิตปัญญาในการเรียนรู้สู่ความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์. วารสารศิลปากรศึกษาศาสตร์วิจัย. 2(2). 21-30.

พระภาวนาวิริยคุณ (เผด็จ ทตตชีโว). (2553). ศาสตร์และศิลป์แห่งความเป็นครู. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

ราชกิจจานุเบกษา. (2556). ข้อบังคับคุรุสภา ว่าด้วยจรรยาบรรณของวิชาชีพ พ.ศ. 2556. เล่ม 130 ตอนพิเศษ 130 ง. วันที่ 4 ต.ค. 2556.

วัลนิกา ฉลากบาง. (2559). จิตวิญญาณความเป็นครู: คุณลักษณะสำคัญของครูมืออาชีพ. วารสารวิทยาลัยนครพนม. 6(2). 123-128.

วิไลลักษณ์ จินดา. (2556). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างความฉลาดทางอารมณ์ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น. ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยบูรพา.

สจีวรรณ ทรรพวสุ. (2560). กลยุทธ์การพัฒนาจิตวิญญาณความเป็นครูเพื่อส่งเสริมความเป็นครูวิชาชีพของนักศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา. วารสารราชพฤกษ์. 15(1). 1-10.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2553). ปัญจมรัชและฉัฐราชกับการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: พริกหวาน กราฟฟิค.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2558). สถานภาพการผลิตและพัฒนาครูในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟิค.

สุขุม คำแหง. (2553). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมคุณธรรมและจริยธรรมสำหรับนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กรณีศึกษาโรงเรียนมกุฎเมืองราชวิทยาลัย จังหวัดระยอง. วารสารการบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยบูรพา. 6(1). 62-73.

สุพิชญา โคทวี. (2557). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนเพื่อสร้างเสริมจิตวิญญาณความเป็นครู โดยใช้แนวคิดจิตปัญญาศึกษา สำหรับนักศึกษาครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎ. ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยนเรศวร.

Plamer, C. (2003). The physical and economic accounts for UK fisheries. Report prepared For the UK Office for Nationnal Statistics (ONS). From www.nationalstatistics.gov.uk/downlodads/theme_environment/UKfisheries_accounts.pdf. Retrieved August 1, 2020.

Taba, H. (1962). Curriculum development: Theory and practice. New York: Harcourt, Brace.