รูปแบบการสอนสมาธิแก่นักเรียนมัธยมศึกษาตามแนวสมาธิของ พระพรหมมงคลญาณ (วิริยังค์ สิรินฺธโร)
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอรูปแบบการสอนสมาธิแก่นักเรียนมัธยมศึกษาตามแนวสมาธิของพระพรหมมงคลญาณ (วิริยังค์ สิรินฺธโร) เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี โดยมีขั้นตอนการวิจัย 3 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาสภาพการเรียนการสอนของนักเรียนมัธยมศึกษา ใช้แบบสอบถามนักเรียน 327 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ขั้นตอนที่ 2 พัฒนารูปแบบ ด้วยสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 10 รูป/คน และขั้นตอนที่ 3 เสนอรูปแบบการสอนสมาธิแก่นักเรียนมัธยมศึกษาตามแนวสมาธิของพระพรหมมงคลญาณ (วิริยังค์ สิรินฺธโร) ด้วยการสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ 10 รูป/คน สรุปผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการสอนสมาธิแก่นักเรียนมัธยมศึกษาตามแนวสมาธิพระพรหมมงคลญาณ (วิริยังค์ สิรินฺธโร) ประกอบด้วย 4 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ 1 ส่วนนำ 1) สภาพแวดล้อม สภาพแวดล้อมภายในโรงเรียน สภาพแวดล้อมภายนอกโรงเรียน และความแตกต่างระหว่างปัจจัยของผู้บริหารและครู 2) หลักการ แนวคิดพื้นฐานเพื่อเป็นหลักในการเรียนการสอน คือ การเตรียมสิ่งแวดล้อม เตรียมร่างกาย ท่านั่ง ซ้อมการหายใจ และหัดสังเกตการหายใจ 3) วัตถุประสงค์ วัตถุประสงค์ ประโยชน์ และเป้าหมายหลักของการเข้ารับการฝึกอบรมหลักสูตรยุวสาสมาธิ ส่วนที่ 2 ตัวแบบ 1) ระบบงาน องค์ประกอบของการเรียนการสอนหลักสูตรตามแนวสมาธิ 7 ด้าน คือ ผู้สอน (ครูสมาธิ) ผู้เรียน หลักสูตร สื่อการเรียนการสอน จุดประสงค์การเรียนการสอน วิธีสอน การวัดและประเมินผล 2) กระบวนการจัดการ การบรรยายและการปฏิบัติตามหลักยุวสาสมาธิ ได้แก่ จุดประสงค์การทำสมาธิ อิริยาบถ 4 จุดเริ่มต้น การบริกรรม ลักษณะต่อต้านสมาธิ สมาธิกับการเรียนวิทิสาสมาธิ ประโยชน์ของสมาธิ สมาธิกับการควบคุมอารมณ์ ส่วนที่ 3 ขั้นตอนการนำไปใช้ 1) โครงสร้าง โครงสร้างการบริหารโรงเรียน และการบริหารงานในโรงเรียน 2) การตัดสินใจ 3) แนวทางการประเมิน และส่วนที่ 4 เงื่อนไขความสำเร็จ ขึ้นอยู่กับพื้นที่ ระบบ ชุมชน และศาสนา
Article Details
ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสารฉบับนี้ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้นเพียงผู้เดียว และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ
กองบรรณาธิการขอสงวนสิทธิ์ในการคัดเลือกบทความลงตีพิมพ์และจะแจ้งให้เจ้าของบทความทราบหลังจากผู้ประเมินบทความตรวจอ่านบทความแล้ว
ต้นฉบับที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ถือเป็นกรรมสิทธิ์ของคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ห้ามนำข้อความทั้งหมดหรือบางส่วนไปพิมพ์ซ้ำ เว้นเสียแต่ว่าจะได้รับอนุญาตจากมหาวิทยาลัยฯ เป็นลายลักษณ์อักษร
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2543). วัดพัฒนา 43. กรงเทพมหานคร: โรงพิมพ์การศาสนา.
ธวัช เติมญวน. (2548). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอนที่มีประสิทธิภาพในการจัดการศึกษาระดับปริญญาตรีของสถาบันอุดมศึกษาสังกัดกรมศิลปากร. ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ปิยะพงษ์ ไสยโสภณ. (2550). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม หมวดวิชาพัฒนาทักษะชีวิต 1 ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 เพื่อเสริมสร้างทักษะชีวิต สำหรับนักศึกษาการศึกษานอกโรงเรียนในทัณฑสถานวัยหนุ่มกลาง. ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
พระธรรมธีรราชมหามุนี (โชดก ญาณสิทฺธิ). (2546). วิปัสสนาญาณโสภณ. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร: ศรีอนันต์การพิมพ์.
มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกฉบับภาษาไทย ฉบับจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มาณี ไชยธีรานุวัฒศิริ และคณะ. (2541). บทบาทพระสงฆ์ในยุคโลกาภิวัตน์: กรณีศึกษาในภาคเหนือและภาคใต้. รายงานการวิจัย. คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.
ลานธรรมจักร. (2550). ประวัติและปฏิปทา พระพรหมมงคลญาณ (หลวงพ่อวิริยังค์ สิรินธโร). แหล่งที่มา http://www.dhammajak.net/board/viewtopic.php?t=13075 สืบค้นเมื่อ 2 ส.ค. 2561.
วรินทร์ทิพย์ หมี้แสน. (2543). ผลของการฝึกสมาธิตามแนวสติปัฎฐาน 4 ที่มีต่อเชาวน์อารมณ์ของนักเรียน มัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์ตาก. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สาคร อัฒจักร. (2545). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิชาพระพุทธศาสนาแบบปฏิบัติการอย่างมีส่วนร่วมในโรงเรียนพระปริยัติธรรม. ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2544). บทบาทที่พึงประสงค์ของวัดและพระสงฆ์กับการพัฒนาสังคมไทย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุทธิลักษณ์ สุทธิ. (2559). สมาธิกับการเสริมสร้างพลังจิตตานุภาพ: วิเคราะห์จากวิธีการสอนสมาธิของพระธรรมมงคลญาณ (หลวงพ่อวิริยังค์ สิรินฺธโร). ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
