ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการจัดการขยะของชุมชนในเขตเมือง กรณีศึกษา ชุมชนมัสยิดสุวรรณภูมิ เขตคลองสาน กรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการจัดการขยะของชุมชนในเขตเมือง และ (2) ค้นหาแนวปฏิบัติที่ดีในการจัดการขยะชุมชน กลุ่มผู้ให้ข้อมูลมี 3 กลุ่ม ได้แก่ (1) ชาวชุมชนมัสยิดสุวรรณภูมิ 33 คน (2) ตัวแทนชาวชุมชนมัสยิดสุวรรณภูมิ 10 คน และ (3) กลุ่มผู้นำชุมชน 7 คน ถูกคัดเลือกแบบเจาะจง เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสำรวจ การสังเกต การใช้แบบสอบถาม และการสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลจากแบบสอบถามด้วยโปรแกรมสำเร็จรูปทางสถิติ และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยเทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหา   ผลการวิจัย พบว่า ชุมชนมัสยิดสุวรรณภูมิเป็นชุมชนเขตเมืองขนาดเล็ก ตั้งอยู่ในพื้นที่เขตคลองสาน กรุงเทพมหานคร มีประวัติศาสตร์ความเป็นมายาวนานกว่า 100 ปี มีภูมิทัศน์ที่สะอาด สวยงาม และร่มรื่น ในอดีตชุมชนเคยประสบปัญหาด้านการจัดการขยะ แต่ต่อมาชาวชุมชนสามารถแก้ไขปัญหาและสามารถจัดการปัญหาขยะในชุมชนได้ประสบผลสำเร็จ ซึ่งปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการจัดการขยะของชุมชนมัสยิดสุวรรณภูมิ จนทำให้ชุมชนได้รับรางวัลและเป็นชุมชนต้นแบบด้านการจัดการขยะในเขตเมือง ได้แก่ 1) ผู้นำชุมชน 2) หน่วยงานภาครัฐ 3) วิธีการ 4) วิถีชุมชน และ 5) การมีส่วนร่วมของคนในชุมชน และข้อมูลที่ได้จากการวิจัยครั้งนี้ สามารถสรุปและนำมาจัดทำเป็นแนวทางการปฏิบัติที่ดีในการจัดการขยะชุมชนในเขตเมืองในรูปแบบโมเดลการมีส่วนร่วมในการจัดการขยะของชุมชนมัสยิดสุวรรณภูมิ ซึ่งประกอบด้วย 3 ส่วนที่สำคัญ ได้แก่ (1) ชุมชน (2) หน่วยงานภาครัฐ และ (3) วิธีการ โดยแต่ละองค์ประกอบมีปัจจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้องและสัมพันธ์กันเป็นองคาพยพ