แนวทางการจัดการเรียนรู้ เพื่อเสริมสร้างการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์

บทคัดย่อ

สังคมดิจิทัลในยุคปัจจุบัน สื่อมีพลังและสามารถเข้าถึงประชาชนอย่างกว้างขวางในเวลาอันรวดเร็วมากขึ้น ผลกระทบของสื่อจึงเกิดขึ้นในวงกว้างตามไปด้วย เนื่องจากผู้คนสามารถเปิดรับและใช้สื่อได้ทุกที่ทุกเวลา การรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ จึงมีความสำคัญอย่างมากในการพิจารณาแหล่งข้อมูลที่เหมาะสมในสื่อสังคมออนไลน์ การวิเคราะห์ข้อมูลว่าจริงหรือเท็จ รวมไปถึงการรู้จักประโยชน์และโทษที่มาจากสื่อสังคมออนไลน์ รู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์อย่างมีสติและปัญญาในการเลือกรับข่าวสาร ไตร่ตรอง และใช้ข้อมูลเหล่านั้นให้เกิดประโยชน์ พลเมืองดิจิทัลทุกคนจึงควรมีองค์ความรู้และมีการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ก่อนมีปฏิสัมพันธ์หรือส่งต่อให้บุคคลอื่น เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดผลกระทบตามมา การจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ จึงจำเป็นต้องใช้รูปแบบหรือวิธีการที่จะช่วยสร้างประสบการณ์การเรียนรู้ให้ผู้เรียนสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้ เพื่อให้ผู้เรียนเกิดกระบวนการกลั่นกรองภายใน ก่อนตัดสินใจแสดงพฤติกรรมตอบสนองต่อข้อมูลข่าวสารในสื่อ ซึ่งวิธีการจัดการเรียนสอนที่สอดคล้องกับทักษะการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ในแต่ละด้านนั้น ผู้เขียนจึงได้นำเสนอการจัดการเรียนรู้โดยใช้หลักฐานเชิงประจักษ์ การจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน การจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเป็นฐาน การจัดการเรียนรู้ตามสภาพจริง การจัดการเรียนรู้โดยใช้ความท้าทายเป็นฐาน การจัดการเรียนรู้เชิงสถานการณ์ ฯลฯ เพื่อเป็นแนวทางให้กับผู้สอนในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ เนื่องจากวิธีการจัดการเรียนการสอนดังกล่าวมีกระบวนการ ขั้นตอน และแนวคิดการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่สอดคล้องกับทักษะการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ในแต่ละด้าน ซึ่งจะช่วยให้การรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์มีประโยชน์ต่อคนกลุ่มต่างๆ รวมถึงเป็นการรวมศักยภาพด้านต่างๆ ทั้งความรู้ ทักษะ และทัศนคติของตัวผู้เรียนเอง รวมไปถึงครอบครัว ชุมชน และสังคมโลก