ชุมชนต้นแบบจิตอาสารักถิ่น : กระบวนการเสริมสร้างการมีส่วนร่วมจิตอาสารักถิ่นสู่สังคมสันติสุข อำเภอภักดีชุมพล จังหวัดชัยภูมิ

ผู้แต่ง

  • พระนรินทร์ เอมพันธ์ ผศ.ดร. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ชัยภูมิ

คำสำคัญ:

การมีส่วนร่วม, จิตอาสา, สังคมสันติสุข

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาจิตอาสาผู้นำพัฒนา “จิตอาสา” คือ จิตที่พร้อมจะสละเวลา แรงกาย และสติปัญญา เพื่อสาธารณประโยชน์เป็นจิตที่ไม่นิ่งดูดายเมื่อพบปัญหาหรือความทุกข์ยากเกิดขึ้นกับผู้อื่น เป็นจิตที่มีความสุขเมื่อได้ทำความดี และเห็นน้ำตาเปลี่ยนเป็นรอยยิ้ม เป็นจิตที่เปี่ยมด้วยบุญคือสงบสุขเย็น จิตอาสาเป็นคุณธรรมหนึ่งที่สังคมปรารถนาให้สมาชิกยึดถือ เพราะผู้มีจิตอาสาจะเป็นผู้ที่ไม่เห็นแก่ตัวไม่นิ่งดูดายต่อความเดือดร้อนของผู้อื่น ผู้ที่มีจิตอาสาจะเป็นบุคคลที่สำนึกต่อสังคมส่วนรวม โดยการเอาใจใส่ และช่วยเหลือผู้อื่น คนในสังคมช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ประเทศที่พัฒนาแล้วจึงให้ความสำคัญต่อจิตอาสาอย่างมาก บางประเทศอย่างเช่นสหรัฐอเมริกา บังคับให้กิจกรรมอาสาเป็นเงื่อนไขของการสำเร็จการศึกษา ซึ่งเชื่อว่าจะเป็นกิจกรรมที่สร้างผู้ที่มีจิตอาสาได้ ประเทศที่มีสมาชิกเป็นผู้มีจิตอาสามีอาสาสมัครมากก็จะเอื้อต่อการพัฒนาประเทศและลดงบประมาณในการพัฒนาของหน่วยงานของรัฐจิตอาสานอกจากจะเป็นผลดีต่อสังคมแล้ว การมีจิตอาสายังช่วยให้ผู้ที่มีจิตอาสามีสุขภาพจิตและสุขภาพกายที่ดี มีความสุขในชีวิต

การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษากระบวนการเสริมสร้างการมีส่วนร่วมจิตอาสารักถิ่นสู่สังคมสันติสุขอำเภอภักดีชุมพล จังหวัดชัยภูมิ 2. เพื่อเสริมสร้างการมีส่วนร่วมจิตอาสารักถิ่นสู่สังคมสันติสุขตามหลักสาราณียธรรมอำเภอภักดีชุมพล จังหวัดชัยภูมิ 3. เพื่อจัดทำคู่มือและตั้งศูนย์เครือข่ายชุมชนจิตอาสารักถิ่นสู่สังคมสันติสุขอำเภอภักดีชุมพล จังหวัดชัยภูมิ มีระเบียบวิธีวิจัยเป็นการวิจัยแบบผสานวิธี การวิจัยเชิงคุณภาพเก็บข้อมูลจากผู้ให้ข้อมูลที่สำคัญ 9 คน ด้วยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกและการวิจัยเชิงปริมาณเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่าง 311 คน เครื่องมือที่ใช้แบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์วิเคราะห์ข้อมูลหาค่าความถี่ ค่าร้อยละค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ทดสอบสมมติฐานโดยการทดสอบค่าทีเทส ค่าเอฟเทส และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการพรรณนาความ

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

บรรณานุกรม

อนุสรณ์ ทรัพย์พลอย. (๒๕๕๑). “การศึกษาพฤติกรรมจิตอาสาของนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม”. รายงานการวิจัย. ทุนอุดหนุนการวิจัยจากสำนักวิจัยและพัฒนา : มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม.

วนภัทร์ แสงแก้ว. (๒๕๕๓). “การพัฒนาแกนนำจิตอาสาป้องกันเอดส์เพื่อนำไปสู่ความยั่งยืน”. วิทยานิพนธ์สังคมสงเคราะห์ศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสังคมสงเคราะห์ศาสตร์. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

มิพัฒน์ วิศัลยาวัฒน์, (๒๕๕๘). “เจตคติที่มีต่อกิจกรรมจิตอาสาของนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม”. รายงานการวิจัย. ทุนอุดหนุนการวิจัยจากสำนักวิจัยและพัฒนา : มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม.

ประพันธ์ ศุภษร. และคณะ. (๒๕๕๕). “กระบวนการพัฒนาจิตอาสาตามแนวพระพุทธศาสนา”. รายงานการวิจัย. ทุนอุดหนุนการวิจัยจากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ธิดารัตน์ สุขศรีทอง. (๒๕๕๕). “ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมจิตอาสาของนักเรียนโรงเรียนบางบ่อวิทยาคม จังหวัดสมุทรปราการ”. สารนิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ.

พวงทอง อินใจ และคณะ. (๒๕๕๗). “พัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นแสนสุขและจิตอาสาผู้สูงอายุ”. รายงานการวิจัย. ทุนอุดหนุนการวิจัยจากสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ : สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ.

กรรณิกา มาโน. (๒๕๕๓). “ความหมายของชีวิตกับจิตอาสา”. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาจิตวิทยาการปรึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

นรินทร์ชัย พัฒนพงศา. (๒๕๔๖). การมีส่วนร่วม: หลักการพื้นฐาน เทคนิคและกรณีตัวอย่าง. พิมพ์ครั้งที่ ๒. กรุงเทพมหานคร : สิริลักษณ์การพิมพ์.

จิราภรณ์ ศรีคำ. (๒๕๔๗). การมีส่วนร่วมของผู้ปกครองในการพัฒนาการจัดการศึกษาของโรงเรียน

วชิรวิทย์ระดับประถมศึกษา จังหวัดเชียงใหม่. เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ไพฑูรย์ ผิวผาง. (๒๕๕๐). “ปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการพัฒนาเทศบาลตำบลเปือยน้อย”. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐศาสตร์. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

จินตนา สุจจานันท์. (๒๕๔๙). การศึกษาและการพัฒนาชุมชน. เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ศรัณยา ดีพูน. (๒๕๔๖). การมีส่วนร่วม หลักการพื้นฐาน เทคนิคและกรณีตัวอย่าง. กรุงเทพมหานคร : ศูนย์หนังสือจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วันชัย พลเมืองดี. (๒๕๖๑). “การพัฒนาและเสริมสร้างเครือข่ายการเรียนรู้ข้ามวัฒนธรรมของกลุ่มอารยธรรม ๕ เชียงกับการเสริมสร้างความเป็นพลเมืองในภูมิภาคลุ่มน้ำโขง”. รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย : วิทยาเขตพะเยา.

พระมหาประกาศิต สิริเมโธ (ฐิติปสิทธิกร), ดร.และนายสัญญา สดประเสริฐ. (๒๕๖๐). “การสร้างเครือข่ายจิตสำนึกความเป็นพลเมืองดีในการพัฒนาชุมชนและความเป็นเมืองเชิงพุทธในจังหวัดนครปฐม”. รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย : วิทยาลัยสงฆ์พุทธปัญญาศรีทวารวดี.

ฐิติวรรณ สินธุ์นอก. (๒๕๖๓). “การมีส่วนร่วมและเสริมสร้างเครือข่ายของพระสงฆ์กับการพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษในพื้นที่ชายแดน จังหวัดหนองคาย”. รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยวิทยาเขตหนองคาย.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต), (๒๕๕๑). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพมหานคร : เอส. อาร. พริ้นติ้ง แมสโปรดักส.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-09-07

รูปแบบการอ้างอิง

เอมพันธ์ ผศ.ดร. พ. (2025). ชุมชนต้นแบบจิตอาสารักถิ่น : กระบวนการเสริมสร้างการมีส่วนร่วมจิตอาสารักถิ่นสู่สังคมสันติสุข อำเภอภักดีชุมพล จังหวัดชัยภูมิ. วารสารชัยภูมิปริทรรศน์, 2568(3), 305–316. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jcr/article/view/280119