รูปแบบการบริหารจัดการชุมชนที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ แบบนวัตวิถีวัฒนธรรม

ผู้แต่ง

  • สุธาสินี แสงมุกดา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาสภาพชุมชนที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์   แบบนวัตวิถีวัฒนธรรม 2. พัฒนารูปแบบการบริหารจัดการชุมชนที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์     แบบนวัตวิถีวัฒนธรรม  และ 3. ประเมินและรับรองรูปแบบการบริหารจัดการชุมชนที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์แบบนวัตวิถีวัฒนธรรม เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยเชิงปริมาณ คือ ประชาชนในอำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี จำนวน 379 คน และกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยเชิงคุณภาพ ได้แก่ ผู้นำชุมชน และคนในอำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี จำนวน 10 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ และแบบประเมินรูปแบบ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เนื้อหา และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติพื้นฐาน และการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจ

            ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพชุมชนอำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรียังคงมีความผสมผสานระหว่างวิถีชีวิตดั้งเดิมของชาวบ้านและการพัฒนาเศรษฐกิจจากการท่องเที่ยว ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาติพันธุ์กระเหรี่ยงที่มีการปรับเปลี่ยนวิถีการดำรงชีวิตไปตามสภาพสังคมและเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลง แต่ยังมีความพยายามในเรื่องของการอนุรักษ์ธรรมชาติและวัฒนธรรมท้องถิ่นให้ยั่งยืนและคงอยู่กับชาติพันธุ์ของตนเอง 2. รูปแบบการบริหารจัดการชุมชนที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์แบบนวัตวิถีวัฒนธรรมมี 4 ขั้นตอน คือ การศึกษาชุมชน การวางแผน การดำเนินงาน และการติดตามประเมินผล และ 3. ผลประเมินความเหมาะสมของรูปแบบการบริหารจัดการชุมชนอยู่ในระดับมากที่สุด และความเป็นไปได้ของรูปแบบการบริหารจัดการชุมชนอยู่ในระดับมาก

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ. (2567). รายงานข้อมูลอำเภอสวนผึ้ง. {ออนไลน์}. แหล่งที่มา: https://3doctor.hss.moph.go.th. [20 พฤษภาคม 2567].

คทาเทพ พงศ์ทอง. (2560). ตัวแบบการจัดการวัฒนธรรมของชุมชนบ้านหมากขาม และบ้านหมากม่วง ในเขตเทศบาลตําบลไตรรัฐ ยุคประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน. ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (พัฒนาสังคมและการจัดการสิ่งแวดล้อม) คณะพัฒนาสังคมและสิ่งแวดล้อม สถาบันบัณฑิตพัฒน บริหารศาสตร์.

เจริญ คำปินใจ. (2559). การบริหารจัดการชุมชนเพื่อการอยู่ร่วมกันของประชาชนบนความหลากหลายทางวัฒนธรรม กรณีศึกษา หมู่บ้านเกษตรใหม่ ตําบลหนองหาร อําเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่. สาขาวิชาการบริหารองค์การภาครัฐและเอกชน บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยแม่โจ้.

ชวดี โกศล. (2561). การบริหารจัดการทุนทางวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ ในเขตพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย. Journal of Administrative and Management. 6(2). 64-73.

ชาลี ถาวรานุรักษ์. (2534). สู่ทิศทางการบริหารงานวัฒนธรรม: ปัจจุบันและอนาคต. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์คุรุสภา.

ธานินทร์ ศิลป์จารุ. (2560). การวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วย SPSS และ AMOS. (พิมพ์ครั้งที่ 17). กรุงเทพฯ: บิสซิเนส อาร์แอนด์ดี.

นภาพร อัศวะรังษีกุล. (2562). ปัญหาของกลุ่มชาติพันธ์ในประเทศไทย: อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่เปลี่ยนแปลง. งานประชุมวิชาการระดับชาติ มหาวิทยาลัยรังสิตประจำปี 2562.

พันธุ์วดี จิระชัย. (2544) บทบาทในการอนุรักษ์วัฒนธรรมพื้นบ้านของครูสังคมศึกษาในโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดกรมสามัญศึกษา จังหวัดเชียงใหม่. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ล้วน สายยศ และอังคณา สายยศ. (2540). สถิติวิทยาทางการวิจัย. กรุงเทพฯ : สุวีริยาสาส์น.

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน). (2565). กลุ่มชาติพันธุ์ในประเทศไทย. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: https://ethnicity.sac.or.th/. [20 พฤษภาคม 2567].

สรรณ์ญา กระสังข์, ทองพูน บุญประกอบ, บุญมี สุขแสน, วิทยา วิเศษชาติ, ประจวบ สุขเมือง และ นุกูลกิจ ทวีชาติ. (2556). รูปแบบการบริหารจัดการชุมชน โดยกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชน : กรณีศึกษาบ้านโพธิ์สามัคคี หมู่ที่ 4 ตําบลพิมายเหนือ อําเภอปรางค์กู่ จังหวัด ศรีสะเกษ. สถาบันพระปกเกล้า.

สัจจา ไกรศรรัตน์. (2555). วัฒนธรรม 8 ชาติพันธุ์จังหวัดราชบุรีในบริบทของการท่องเที่ยวชาติพันธุ์จังหวัดราชบุรีในบริบทของการท่องเที่ยว. วารสารวิชาการการท่องเที่ยวไทยนานาชาติ. 8(2). 19-32.

สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอชาติตระการ. (2567). ความเป็นมา OTOP นวัตวิถี. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: https://district.cdd.go.th/chattrakan. [20 พฤษภาคม 2567].

อภิชาดา โฆษิตวานิช. (2560). รูปแบบการบริหารจัดการชุมชนตามแนวทางชุมชนเข้มแข็งและ การพัฒนาที่ยั่งยืน เพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต. ปริญญานิพนธ์ กศ.ด. (การบริหารและบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ การจัดการการศึกษา), กรุงเทพฯ.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-02

รูปแบบการอ้างอิง

แสงมุกดา ส. . (2025). รูปแบบการบริหารจัดการชุมชนที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ แบบนวัตวิถีวัฒนธรรม . วารสารชัยภูมิปริทรรศน์, 2568(2), 14–28. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jcr/article/view/277216