การพัฒนาทักษะภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21 ตามหลักอิทธิบาท 4 ของผู้บริหารสถานศึกษากลุ่มเครือข่ายพัฒนาคุณภาพการศึกษานบพิตำ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4

ผู้แต่ง

  • วนัชพร บุญวงค์ บุญวงค์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช

คำสำคัญ:

ทักษะภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21, ภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21, หลักอิทธิบาท 4

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) เพื่อศึกษาสภาพทักษะภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารสถานศึกษากลุ่มเครือข่ายพัฒนาคุณภาพการศึกษานบพิตำ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 2) เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาทักษะภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21 ตามหลักอิทธิบาท 4 ของผู้บริหารสถานศึกษากลุ่มเครือข่ายพัฒนาคุณภาพการศึกษานบพิตำ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4  และ 3) เพื่อนำเสนอแนวทางการพัฒนาทักษะภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21 ตามหลักอิทธิบาท 4 ของผู้บริหารสถานศึกษากลุ่มเครือข่ายพัฒนาคุณภาพการศึกษานบพิตำ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ  เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้เกี่ยวข้อง 15 คน การสัมภาษณ์เชิงลึกผู้เชี่ยวชาญเพื่อร่างแนวทาง 5 คน และสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ 7 คน เพื่อประเมินความเป็นไปได้ ความเหมาะสม และความเป็นประโยชน์ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลจากการวิจัยพบว่า 1 สภาพทักษะภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21 ผู้บริหารจำเป็นต้องใช้ทักษะการบริหารที่หลากหลาย ซึ่งประกอบด้วย 1) ทักษะการสื่อสาร 2) ทักษะความคิดสร้างสรรค์   3) ทักษะวิสัยทัศน์ 4) ทักษะการทำงานเป็นทีม และ 5) ทักษะการใช้เทคโนโลยี เพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงที่ตอบสนองความต้องการของบุคลากรและนักเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ 2) แนวทางการพัฒนาทักษะภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21 โดยประยุกต์ใช้หลักอิทธิบาท 4 ที่เน้นการสร้างความสำเร็จในชีวิตและการทำงาน ซึ่งประกอบด้วย 1) ฉันทะ คือ ความพอใจในงาน 2) วิริยะ คือ ความมุ่งมั่นไม่ย่อท้อ 3) จิตตะ คือ ความเอาใจใส่ในงาน 4) วิมังสา คือ การพิจารณาไตร่ตรอง ซึ่งเป็นรากฐานในการพัฒนาทักษะภาวะผู้นำที่มีคุณภาพในศตวรรษที่ 21 โดยมี 5 ทักษะสำคัญ ได้แก่ ทักษะการสื่อสาร ทักษะความคิดสร้างสรรค์ ทักษะวิสัยทัศน์ ทักษะการทำงานเป็นทีม และทักษะการใช้เทคโนโลยี 3) การนำเสนอแนวทางการพัฒนาทักษะภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21 ตามหลักอิทธิบาท 4 เป็นไปได้ เหมาะสม เป็นประโยชน์ในการพัฒนาทักษะภาวะผู้นำตามหลักอิทธิบาท 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

บุษบา ชมที. (2566) “การศึกษาและการวิเคราะห์หลักอิทธิบาท 4 กับการบริหารงานวิชาการของ

สถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาระยอง เขต 1”,

ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาบริหารวิชาการศึกษา, (บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี)

นฤมล คูหาแก้ว. (2563) “ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 สังกัดสำนักงาน

เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสระแก้ว เขต 2”, วิทยานิพนธ์ศึกษาศาตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาการบริหารการศึกษา, (มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี)

พรพิมล แก้วอ่อนและคณะ. (2564) “แนวทางการพัฒนาทักษะภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21 ตาม

หลักทุติยปาณิกสูตรของผู้บริหารโรงเรียนในกลุ่มโรงเรียนฟ้าอุดม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครสวรรค์ เขต 3” วิทยานิพนธ์ศึกษาศาตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาการบริหารการศึกษา, (บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย)

ภควรรณ ลุนสำโรง. (2564) “การพัฒนารูปแบบภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ของผู้บริหารสถานศึกษา

ขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 1” ดุษฏีนิพนธ์ครุศาสตรดุษฏีบัณฑิต, สาขาวิชาการบริหารการศึกษา, (มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ)

สุรีรัตน์ โตเขียว. (2560) “รูปแบบภาวะผู้นําของผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐานในศตวรรษที่ 21”

ดุษฎีนิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต, สาขาวิชาการบริหารการศึกษา, (บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์)

อรสา มาสิงห์. (2560) “การพัฒนาทักษะภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารสถานศึกษาสังกัด

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา” ดุษฎีนิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต, สาขาวิชาภาวะผู้นำทางการบริหารการศึกษา, (บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา)

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราชเขต 4. สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา

ประถมศึกษานครศรีธรรมราชเขต 4: ข้อมูลพื้นฐาน สพป.นศ.4 (2555-2557). [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://pnst4.go.th/index.php [6 มีนาคม 2567].

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4. กลุ่มเครือข่ายพัฒนาคุณภาพ

การศึกษานบพิตำ. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://pnst4.go.th/index.php [6 ตุลาคม 2566].

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. นโยบายส่งเสริมและพัฒนาบุคลากรทางการศึกษา.

[ออนไลน์]. แหล่งที่มา: https://personnel.obec.go.th/home/. [10 มีนาคม 2577].

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2560-2579.

กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิค.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-02

รูปแบบการอ้างอิง

บุญวงค์ ว. บ. (2025). การพัฒนาทักษะภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21 ตามหลักอิทธิบาท 4 ของผู้บริหารสถานศึกษากลุ่มเครือข่ายพัฒนาคุณภาพการศึกษานบพิตำ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4. วารสารชัยภูมิปริทรรศน์, 2568(2), 71–84. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jcr/article/view/276837