คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยโรงพยาบาลศิริราชที่ได้รับการผ่าตัดเชื่อมข้อกระดูกสันหลังระดับเอว ของโรคกระดูกสันหลังเคลื่อนจากความเสื่อม: การศึกษาแบบย้อนหลังและติดตาม
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้ใช้วิธีการศึกษาแบบย้อนหลังและติดตาม เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตในผู้ป่วยโรงพยาบาลศิริราช ที่ได้รับการผ่าตัดเชื่อมข้อกระดูกสันหลังระดับเอวของโรคกระดูกสันหลังเคลื่อนจากความเสื่อม ผู้วิจัยเก็บรวบรวมข้อมูลผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเชื่อมข้อกระดูกสันหลังระดับเอวของโรคกระดูกสันหลังเคลื่อนจากความเสื่อม จำนวน 145 ราย จากเวชระเบียนอิเล็กทรอนิกส์ ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2557 ถึง 31 ธันวาคม พ.ศ. 2562 และติดตามคุณภาพชีวิตหลังการผ่าตัดของผู้ป่วยเหล่านั้น จนถึงวันที่ 30 พฤศจิกายน พ.ศ. 2563 ผ่านการสอบถามทางโทรศัพท์ ทั้งนี้ ระยะเวลาติดตามผู้ป่วยมีตั้งแต่ 10 เดือน ถึง 6.8 ปี เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบบันทึกข้อมูลผู้ป่วย และ แบบสอบถามคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยซึ่งประกอบด้วย 2 ส่วน คือ แบบสอบถามคุณภาพชีวิต 5 มิติ (EQ-5D-5L) และ แบบประเมินสภาวะสุขภาพ Visual Analog Scale (VAS) ผลการศึกษาพบว่า (1) ผู้ป่วยที่มีอาการปวดร้าวลงขาก่อนผ่าตัด จะมีปัญหาคุณภาพชีวิตในมิติการเคลื่อนไหว, กิจกรรมที่ทำเป็นประจำ, และมีความวิตกกังวลหรือความซึมเศร้า มากกว่าผู้ป่วยที่ไม่มีอาการปวดร้าวลงขาก่อนได้รับการผ่าตัด อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (2) ผู้ป่วยที่มีระยะเวลาติดตามผลการรักษา 4 ปีขึ้นไป จะมีปัญหาคุณภาพชีวิตในมิติการเคลื่อนไหว, การดูแลตนเอง, และกิจกรรมที่ทำเป็นประจำ มากกว่าผู้ป่วยที่มีระยะเวลาติดตามผลการรักษาน้อยกว่า 2 ปี และ 2 ถึง 4 ปี อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (3) ปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยหลังการผ่าตัดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ ระยะเวลาติดตามผลการรักษา และ (4) ปัจจัยที่ส่งผลต่อผลสภาวะสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ ระดับความรุนแรง grade II และการมีภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัด ข้อเสนอแนะที่ได้จากการวิจัย ได้แก่ แพทย์ควรอธิบายให้ผู้ป่วยเข้าใจว่าหลังผ่าตัดอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ และภายหลังการรักษา 4 ปีขึ้นไป ผู้ป่วยอาจมีคุณภาพชีวิตที่ลดลง ทั้งในมิติการเคลื่อนไหว การดูแลตนเอง และกิจกรรมที่ทำเป็นประจำ แนะนำให้ผู้ป่วยบริหารกล้ามเนื้อหลังให้แข็งแรง ควบคุมน้ำหนักให้อยู่เกณฑ์มาตรฐาน และพบแพทย์เพื่อติดตามผลการรักษาอย่างสม่ำเสมอ
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- วารสารสังคมศาสตร์บูรณาการ มหาวิทยาลัยมหิดล อนุญาตให้สามารถนำไฟล์บทความไปใช้ประโยชน์และเผยแพร่ต่อได้ โดยอยู่ภายใต้เงื่อนไขสัญญาอนุญาต CC Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) โดยต้องแสดงที่มา/การอ้างอิงจากวารสาร – ไม่ใช้เพื่อการค้า – ห้ามแก้ไขดัดแปลงเนื้อหา
- ข้อความที่ปรากฏในบทความในวารสารฯ เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่าน ไม่เกี่ยวข้องกับกองบรรณาธิการวารสารฯ (ซึ่งหมายรวมถึง บรรณาธิการ ผู้ทรงคุณวุฒิในกองบรรณาธิการ หรือ บรรณาธิการรับเชิญ) แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเอง ตลอดจนความรับผิดชอบด้านเนื้อหาและการตรวจร่างบทความเป็นของผู้เขียน ไม่เกี่ยวข้องกับกองบรรณาธิการวารสารฯ
- กองบรรณาธิการขอสงวนสิทธิ์ในการตัดทอน/ปรับแก้ถ้อยคำบางประการเพื่อความเหมาะสม
References
กรมสุขภาพจิต. (2545). เครื่องชี้วัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกชุดย่อ ฉบับภาษาไทย. กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข.
ชินา บุนนาค, รวิวรรณ หนูนะ, และจุฬาพร ประสังสิต. (2554). ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยภาวะขาขาดเลือด. J Nurs Sci, 29(2), 27-36.
นคัมยภรณ์ ชูชาติ, รัตนา วิเชียรศิริ, ปรีดา อารยาวิชานนท์, และ ณัฐเศรษฐ มนิมนากร. (2558). คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยบาดเจ็บไขสันหลังจากอุบัติเหตุในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย. เวชศาสตร์ฟื้นฟูสาร, 25(1), 15-21.
โรงพยาบาลศิริราช. (2561). รายงานสถิติประจำปีโรงพยาบาลศิริราช (พิมพ์ครั้งที่ 1). โรงพยาบาลศิริราช คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.
วิราวรรณ เชื้อตาเล็ง, พัชรี บุตรแสนโคตร, และชลเวช ชวศิริ. (2560). ปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยกระดูกสันหลังเสื่อม. วารสารสภาการพยาบาล, 32(3), 78-90.
วิโรจน์ เจษฎาลักษณ์. (2561). คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในหมู่บ้านดอนเซ่ง ตำบลบางแพ อำเภอบางแพ จังหวัดราชบุรี. Veridian E-Journal, Silpakorn University, 11(1), 3144-3156.
Bond, J., & Corner, L. (2004). Quality of life and older people. McGraw-Hill Education.
Crandall, D. G., Revella, J., Patterson, J., Huish, E., Chang, M., & McLemore, R., (2013). Transforaminal lumbar interbody fusion with rhBMP-2 in spinal deformity, spondylolisthesis, and degenerative disease--part 1: Large series diagnosis related outcomes and complications with 2- to 9-year follow-up. Spine (Phila Pa 1976), 38(13), 1128-1136. https://doi: 10.1097/BRS.0b013e31828864e6
Faldini, C., Pagkrati, S., Acri F, Miscione, M. T., Francesconi, D., & Giannini, S. (2007). Surgical treatment of symptomatic degenerative lumbar spondylolisthesis by decompression and instrumented fusion. J Orthop Traumatol, 8(3), 128–133. https://doi: 10.1007/s10195-007-0079-7
Fischgrund, J. S., Mackay, M., Herkowitz, H. N., Brower, R., Montgomery, D. M., & Kurz, L. T. (1997) 1997 Volvo Award winner in clinical studies. Degenerative lumbar spondylolisthesis with spinal stenosis: a prospective, randomized study comparing decompressive laminectomy and arthrodesis with and without spinal instrumentation. Spine (Phila Pa 1976), 22(24), 2807–2812. https://doi: 10.1097/00007632-199712150-00003
Fischgrund, J. S. (2004). The argument for instrumented decompressive posterolateral fusion for patients with degenerative spondylolisthesis and spinal stenosis. Spine (Phila Pa 1976), 29(2), 173–174. https://doi: 10.1097/01.BRS.0000111142.76601.1A
Frymoyer, J. W. (1994). Degenerative Spondylolisthesis: Diagnosis and Treatment. J Am Acad Orthop Surg, 2, 9-15.
Glassman, S. D., Hamill, C. L., Bridwell, K. H., Schwab, F. K., Dimar, J. R., & Lowe, T. G. (2007). The impact of perioperative complications on clinical outcome in adult deformity surgery. Spine (Phila Pa 1976), 32(24), 2764-2770. https://doi: 10.1097/BRS.0b013e31815a7644
Hagen, K. B., Tambs, K., & Bjerkedal, T. (2006). What mediates the inverse association between education and occupational disability from back pain?- A prospective cohort study from the Nord-Trøndelag health study in Norway. Soc Sci Med, 63(5), 1267-1275.
Herkowitz, H. N., & Kurz, L. T. (1991). Degenerative lumbar spondylolisthesis with spinal stenosis. A prospective study comparing decompression with decompression and intertransverse process arthrodesis. J Bone Joint Surg Am, 73(6), 802-808.
Hey, H. W. D., Luo, N., Chin, S. Y., Lau, E. T. C., Wang, P., Kumar, N., … Wong, H. K. (2018). The predictive value of preoperative health-related quality-of-life scores on postoperative patient-reported outcome scores in lumbar spine surgery. Global Spine J, 8(2), 156-163. https://doi: 10.1177/2192568217701713
Jacobsen, S., Sonne-Holm, S., Rovsing, H., Monrad, H., & Gebuhr, P. (2007). Degenerative lumbar spondylolisthesis: an epidemiological perspective: the Copenhagen Osteoarthritis Study. Spine (Phila Pa 1976), 32(1), 120-125. https://doi: 10.1097/01.brs.0000250979.12398.96
Kaptan, H., Yalçın, E. S., & Kasımcan, O. (2012). Correlation of low back pain caused by lumbar spinal stenosis and depression in women: a clinical study. Arch Orthop Trauma Surg, 132(7), 963-967. https://doi: 10.1007/s00402-012-1513-8
Kim, KT., Lee, S. H., Lee, Y. H., Bae, S. C., & Suk, K. S. (2006). Clinical outcomes of 3 fusion methods through the posterior approach in the lumbar spine. Spine (Phila Pa 1976), 31(12),1351-1357. https://doi: 10.1097/01.brs.0000218635.14571.55
Lambat, M. P., Glassman, S. D., & Carreon, L. Y. (2013). Impact of perioperative complications on clinical outcome scores in lumbar fusion surgery. J Neurosurg Spine, 18(3), 265-268. https://doi: 10.3171/2012.12.SPINE12805
Miyagishima, K., Tsushima, E., Ishida, K., & Sato, S. (2017). Factors affecting health-related quality of life one year after lumbar spinal fusion. Phys Ther Res, 20(2), 36-43. https://doi: 10.1298/ptr.E9919. eCollection 2017
Pattanaphesaj, J., & Thavornchroensap, M. (2015). Measurement properties of the EQ-5D-5L compared to EQ-5D-3L in the Thai diabetes patients. Health and Quality of life Outcomes, 13(14), 1-8. https://doi: 10.1186/s12955-014-0203-3
Pearson, A. M., Lurie, J. D., Blood, E.A., Frymoyer, J. W., Braeutigam, H., An, H., Girardi, F. P., & Weinstein, J. N. (2008). SPORT: Radiographic predictors of clinical outcomes following operative or non-operative treatment of degenerative spondylolisthesis. Spine (Phila Pa 1976, 33(25), 2759–2766. https://doi: 10.1097/BRS.0b013e31818e2d8b
Resnick, D. K., Choudhri, T. F., Dailey, A. T., Groff, M. W., Khoo, L., Matz, P. G., … Hadley, M. N. (2005). Guidelines for the performance of fusion procedures for degenerative disease of the lumbar spine. Part 2: assessment of functional outcome. J Neurosurg Spine, 2(6), 639-646. https://doi: 10.3171/spi.2005.2.6.0639
Seuk, J. W., Bae, J., Shin, S. H., & Lee, S. H. (2018). Long-term minimum clinically important difference in health-related quality of life scores after instrumented lumbar interbody fusion for low-grade isthmic spondylolisthesis. World Neurosurg, 117, e493-e499. https://doi: 10.1016/j.wneu.2018.06.063
Vincent, H. K., Lamb, K. M., Day, T. I., Tillman, S. M., Vincent, K. R., & George S. (2010). Morbid obesity is associated with fear of movement and lower quality of life in patients with knee pain-related diagnoses. PM&R: The Journal of Injury, Function and Rehabilitation, 2, 713-722. https://doi: 10.1016/j.pmrj.2010.04.027
Wang, Y. X. J., Káplár, Z., Deng, M., & Leung, J. C. S. (2016). Lumbar degenerative spondylolisthesis epidemiology: A systematic review with a focus on gender-specific and age-specific prevalence. J Orthop Translat, 11, 39-52. https://doi: 10.1016/j.jot.2016.11.001
Weinstein, J. N., Lurie, J. D., Tosteson, T. D., Zhao, W., Blood, E. A., Tosteson, A. N. A., … Hu, S. S. (2009). Surgical compared with nonoperative treatment for lumbar degenerative spondylolisthesis. four-year results in the Spine Patient Outcomes Research Trial (SPORT) randomized and observational cohorts. J Bone Joint Surg Am, 91(6), 1295–1304. https://doi: 10.2106/JBJS.H.00913
Whittle, I. R., Scotland, J., Dengu, F., Anpalakhan, S., & Deary, I. J. (2012). Preoperative quality of life in patients with degenerative spinal disorders: many are worse than patients with brain tumours and cancer. Br J Neurosurg, 26(4), 460-465. https://doi: 10.3109/02688697.2011.641618
Yan, D. L., Pei, F., Li, J., & Soo, C. (2008). Comparative study of PILF and TLIF treatment in adult degenerative spondylolisthesis. Eur Spine J, 17(10):1311-1316. https://doi: 10.1007/s00586-008-0739-1