มะเกลือเก่าโมเดล: การประยุกต์ใช้แนวคิดการรับรองมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ ผ่านการมีส่วนร่วมของชุมชน เพื่อเชื่อมโยงผักผลไม้และข้าวอินทรีย์เข้าสู่การบริโภคของเด็กนักเรียนในพื้นที่ตำบลมะเกลือเก่า อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

ปัจจุบันมีการส่งเสริมการปลูกผัก ผลไม้ และข้าวอินทรีย์มีเพิ่มมากขึ้น แต่ยังไม่เข้าถึงกลุ่มนักเรียน เนื่องจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียยังขาดความเข้าใจในเรื่องของผลผลิตอินทรีย์ ดังนั้น ในการศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการเชื่อมโยงผักผลไม้และข้าวอินทรีย์เข้าสู่การบริโภคของเด็กนักเรียนในพื้นที่ต้นแบบ นำไปสู่การสร้างเสริมสุขภาวะแก่ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กและโรงเรียน และการรับรองมาตรฐานผัก ผลไม้ และข้าวอินทรีย์โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้คัดเลือกแบบเจาะจงรวม 210 คน ประกอบไปด้วยเกษตรกรในพื้นที่ใกล้เคียงกับโรงเรียนจำนวน 10 คน ครูและนักเรียน 10 โรงเรียน ๆ ละ 20 คน ในตำบลมะเกลือเก่า อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา ดำเนินการวิจัยระหว่างเดือนพฤษภาคม 2559 – เดือนตุลาคม 2560 การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research: PAR) ประกอบไปด้วย 5 ขั้นตอน ได้แก่ 1) การศึกษาสภาพปัญหาในพื้นที่ 2) การศึกษาความต้องการของกลุ่มผู้มีส่วนได้เสีย 3) การวิเคราะห์และออกแบบระบบ การเชื่อมโยงผักผลไม้เข้าสู่การบริโภคของเด็กนักเรียน 4) การพัฒนาระบบการเชื่อมโยงผักผลไม้เข้าสู่การบริโภคของเด็กนักเรียน และ 5) การประเมินผลผลสำเร็จของการเชื่อมโยงผักผลไม้และข้าวอินทรีย์เข้าสู่การบริโภคของเด็กนักเรียนในพื้นที่ต้นแบบ นำไปสู่การสร้างเสริมสุขภาวะแก่ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กและโรงเรียน และการรับรองผลผลิตที่ได้มาตรฐานอินทรีย์แบบ PGS