แนวทางการจัดการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของภาคประชาสังคมในการดูแลเด็กและเยาวชนในสถานสงเคราะห์

บทคัดย่อ

ผู้วิจัยศึกษาเรื่องนี้ เพื่อศึกษาสภาพและปัญหาการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของภาคประชาสังคมในการดูแลเด็กและเยาวชนในสถานสงเคราะห์ และศึกษาปัจจัยการบริหารสถานสงเคราะห์กับการมีส่วนร่วมของภาคประชาสังคม ที่ส่งผลต่อการดูแลเด็กและเยาวชน รวมถึงการนำเสนอแนะแนวทางที่ได้จากการศึกษา การวิจัยได้ทำในรูปแบบผสานวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพกับการวิจัยเชิงปริมาณ โดยใช้วิธี1) การสัมภาษณ์เชิงลึก ผู้บริหารภาครัฐในฝ่ายการเมืองและข้าราชการตั้งแต่ระดับสูง และภาคประชาสังคม ซึ่งรวมถึงข้อมูลการดำเนินงานของภาคประชาสังคมในต่างประเทศเพื่อเป็นแนวทางในการเปรียบเทียบ 2)การประชุมระดมสมอง ฝ่ายผู้บริหารสถานสงเคราะห์และภาคประชาสังคม และ 3)การใช้แบบสอบถาม เป็นการเก็บข้อมูลจากกลุ่มประชากร แล้วนำมาวิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนา(Descriptive Statistics) และสถิติอ้างอิง(Inferential Statistics)

            ผลการวิจัย พบว่า กฎหมายและระเบียบของภาครัฐ ไม่เอื้อต่อการส่งเสริมให้ภาคประชาสังคมเข้าไปมีส่วนร่วมดูแลเด็กและเยาวชนในสถานสงเคราะห์ จึงมีภาคประชาสังคมเข้าไปเป็นครอบครัวอุปถัมภ์ในจำนวนไม่กี่รายเมื่อเทียบกับจำนวนของเด็กและเยาวชนที่มีอยู่ และยังไม่มีภาคประชาสังคมเข้าไปเป็นแม่นม หรือแม่นมอาสา หรือเป็นที่ปรึกษาทักษะชีวิตให้แก่เด็กและเยาวชนในสถานสงเคราะห์  ภาคประชาสังคมจึงไม่อาจมีส่วนร่วมในการเข้าไปดูแลเด็กและเยาวชนที่อยู่ในการดูแลในสถานสงเคราะห์ ซึ่งมีปัญหาทางสุขภาพกายและสุขภาพจิต ที่สาเหตุหนึ่งมาจากตัวเด็กและเยาวชนเอง และอีกส่วนหนึ่งมาจากการดูแลที่ไม่ทั่วถึง เนื่องจากการขาดแคลนบุคลากร และเจ้าหน้าที่หรือพี่เลี้ยงเด็กที่ขาดทักษะและความเข้าใจในการดูแล     ผลการวิจัยได้พบว่า ระดับความคิดเห็นเกี่ยวกับ ปัจจัยการบริหารสถานสงเคราะห์ และ การมีส่วนร่วมของภาคประชาสังคม โดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง ส่วนระดับความคิดเห็นเกี่ยวกับการดูแลเด็กและเยาวชนในสถานสงเคราะห์ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก

            สำหรับแนวทางการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของภาคประชาสังคมในการดูแลเด็กและเยาวชนในสถานสงเคราะห์นั้น ได้นำเสนอเป็นมาตรการสอดรับกับแนวทางขององค์การสหประชาชาติในด้านสิทธิเด็กและครอบครัวทดแทน ตลอดจนเพื่อป้องกันปัญหาครอบครัวแตกแยก ป้องกันการทอดทิ้งเด็ก และปัญหาต่างๆโดยออกเป็นกฎหมายหรือปรับปรุงแก้ไขกฎหมายและระเบียบ ให้กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กระทรวงมหาดไทย และ กระทรวงสาธารณสุข รวมถึงกระทรวงด้านการศึกษา เป็นผู้รักษาการตามกฎหมาย