ปัจจัยที่เสริมสร้างพลังใจตามแนวพุทธจิตวิทยา เพื่อส่งเสริมสุขภาวะทางจิตของผู้สูงอายุในสังคมไทย

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ ๑) เพื่อศึกษาแนวคิด ทฤษฎีเกี่ยวกับการเสริมสร้างพลังใจตามแนวพุทธจิตวิทยาเพื่อส่งเสริมสุขภาวะทางจิตของผู้สูงอายุในสังคมไทย ๒) เพื่อศึกษาปัจจัยที่เสริมสร้างพลังใจตามแนวพุทธจิตวิทยาเพื่อส่งเสริมสุขภาวะทางจิตของผู้สูงอายุในสังคมไทย และ ๓) เพื่อเสนอแนวทางเสริมสร้างพลังใจตามแนวพุทธจิตวิทยาเพื่อส่งเสริมสุขภาวะทางจิตของผู้สูงอายุในสังคมไทย เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้สูงอายุ จำนวน ๓๙๙ คน ผลการวิจัยพบว่า ๑) แนวคิดทฤษฎีสำคัญที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมสุขภาวะทางจิต ได้แก่ แนวคิดเกี่ยวกับพลังใจของกรอทเบอร์ก (Grotberg) และหลักธรรมที่ใช้ส่งเสริมการสร้างพลังใจ ได้แก่ พละ ๕ ๒) ปัจจัยที่เสริมสร้างพลังใจตามแนวพุทธจิตวิทยาได้แก่ พละ ๕ ประกอบด้วย ได้แก่ ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ และปัญญา โดยรวมและรายด้าน มีความสัมพันธ์ระดับสูงกับสุขภาวะทางจิตอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .๐๑ ยกเว้นด้านพลังของศรัทธามีความสัมพันธ์ระดับปานกลาง และ ๓) แนวทางเสริมสร้างพลังใจควรมีการส่งเสริมให้ผู้สูงอายุมีศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ และปัญญา เนื่องจากเป็นการบํารุงให้ใจมีกําลังเข้มแข็งกล้าหาญ ทำให้ผู้สูงอายุมีพลังใจ มีความสามารถในการเผชิญปัญหาและฟันฝ่าอุปสรรคนำไปสู่การมีสุขภาวะทางจิตที่ดี องค์ความรู้ที่ได้รับ คือ แนวคิดพลังใจของ Grotberg สามารถนำมาผสานกับหลักธรรม พละ ๕ อันเป็นเครื่องมือทางจิตวิญญาณที่มีศักยภาพในการเสริมสร้างพลังใจให้เข้มแข็งจากภายในได้