การวิเคราะห์ผลสัมฤทธิ์ของกระบวนการผลิตข้าวเกษตรอินทรีย์เชิงพุทธบูรณาการ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยเรื่องการวิเคราะห์ผลสัมฤทธิ์ของกระบวนการผลิตข้าวเกษตรอินทรีย์เชิงพุทธบูรณาการ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา ๑) กระบวนการผลิตข้าวเกษตรอินทรีย์ในสังคมไทย ๒) รูปแบบกระบวนการผลิตข้าวเกษตรอินทรีย์เชิงพุทธบูรณาการ ๓) นำเสนอผลสัมฤทธิ์ของกระบวนการผลิตข้าวเกษตรอินทรีย์เชิงพุทธบูรณาการ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลภาคสนามจากการสัมภาษณ์สมาชิกเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์อิสาน ๓ จังหวัด จำนวน ๑๓ คน เสนอเป็นข้อมูลเชิงพรรณนาวิเคราะห์ พบว่า ๑) กระบวนการผลิตข้าวเกษตรอินทรีย์เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์อิสานได้นำหลักทฤษฎีมาปฏิบัติใช้คือ หลักเศรษฐกิจพอเพียง หลักการพึ่งตนเอง  กระบวนการผลิตเกษตรอินทรีย์ต้นน้ำ(การผลิต)-กลางน้ำ(แปรรูป)-ปลายน้ำ(การตลาด)-บริโภค  การสร้างความมั่นคงของรายได้  การสร้างเครือข่ายแห่งความยั่งยืน การสร้างเครือข่ายแห่งความเข้มแข็ง  ๒) รูปแบบกระบวนการผลิตข้าวเกษตรอินทรีย์เชิงพุทธบูรณาการ เป็นวิถีการเกษตรที่สอดคล้องตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาตามหลักความพอเพียงและการพึ่งตนเอง กระบวนการผลิตข้าวสอดคล้องกับหลักโยนิโสนมสิการและหลักสัมมาอาชีวะ ความมั่นคงของรายได้ตรงตามหลักทิฎฐธัมมิกัตถประโยชน์๔และหลักสัปปุริสธรรม การสร้างเครือข่ายที่ยั่งยืนและการสร้างเครือข่ายที่เข้มแข็งสอดคล้องตรงตามหลักสัปปุริสธรรม๗ ๓) ผลสัมฤทธิ์ของกระบวนการผลิตข้าวเกษตรอินทรีย์เชิงพุทธบูรณาการ ประเมินจากเกษตรกร(ด้านผู้ผลิต) วิสาหกิจ(ด้านชุมชน) ผู้บริโภคและผู้ได้รับผลกระทบ(ด้านสังคม) ผลการประเมินมีความสอดคล้องทั้งหลักการ การปฏิบัติและหลักธรรมที่อ้างอิง บทธรรมที่มีส่วนสำคัญอย่างยิ่งในการเชื่อมโยงความสำเร็จของเครือข่ายคือ หลักธรรมาภิบาล