การตีความแบบวิเคราะห์เปรียบเทียบระหว่าง Pity and Fear กับ หิริโอตัปปะ

บทคัดย่อ

ความสงสารและความกลัว หรือ Pity and Fear เป็นแนวคิดในทางจิตวิทยาทางการละครของ อริสโตเติล นักปรัชญากรีกโบราณ  มีความคล้ายคลึงและความแตกต่างบางประการเมื่อนำมาวิเคราะห์เปรียบเทียบกับแนวคิดในทางพระพุทธศาสนาในหัวข้อธรรมเป็นโลกบาลคือคุ้มครองโลก ๒ อย่าง คือ หิริ ความละอายต่อบาปหรือละอายต่อการกระทำบาป และ โอตัปปะ ความเกรงกลัวต่อผลของบาป กล่าวคือ ในแนวคิดทางจิตวิทยาทางการละครที่ อริสโตเติล ได้นำเสนอและระวังตัวไม่ให้มีความผิดพลาดในการใช้ชีวิต ซึ่งในลักษณะที่คล้ายคลึงกันนี้ หลักธรรมอันเป็นโลกบาลคือคุ้มครองโลกคือหิริและโอตตัปปะนั้น หิริ คือความละอายที่พระพุทธศาสนาสอนให้บุคคลรู้จักความละอายแก่ใจในอันที่ตนจะกระทำความชั่วความหยาบ หรือความผิดบาปทั้งปวง และโอตตัปปะ คือความเกรงกลัวที่ตนจะได้รับผลร้ายที่เกิดจากการกระทำบาปของตนนั้นและเกิดความตั้งใจที่จะไม่กระทำบาปทั้งปวง