การบัญชีนิติวิทยา: การยกระดับสู่การเป็นวิชาชีพในประเทศไทย

Main Article Content

พันโท อิฐนันท์ ปุรณะพรรค์
รศ.ดร.สุมนทิพย์ จิตสว่าง (อาจารย์ที่ปรึกษา)

บทคัดย่อ

          “การบัญชีนิติวิทยา” เป็นคำที่วงการนักบัญชีและผู้สอบบัญชีเคยได้ยินมากว่า 20 ปีแล้ว แต่ยังไม่เป็นที่รู้จักแพร่หลายในสังคมไทย ส่วนใหญ่ยังไม่เข้าใจความหมาย ไม่ทราบบทบาทหน้าที่ และความสำคัญของอาชีพนี้ ทั้งที่นักบัญชีนิติวิทยาเป็นผู้อยู่เบื้องหลังกระบวนการยุติธรรมที่สำคัญยิ่ง ในการสืบสวน รวบรวม และพิสูจน์พยานหลักฐานในคดีอาชญากรรมทางเศรษฐกิจ รวมทั้งการเป็นพยานผู้เชี่ยวชาญในชั้นศาล


          บทความนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอความหมายและบทบาทหน้าที่ของนักบัญชีนิติวิทยาท ความเกี่ยวข้องระหว่างการบัญชีนิติวิทยากับอาชญากรรมทางเศรษฐกิจและอาชญากรรมไซเบอร์ รวมทั้งความคืบหน้าของการขับเคลื่อนการยกระดับการบัญชีนิติวิทยาสู่การเป็นวิชาชีพในประเทศไทย เพื่อเป็นกลไกในการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมทางเศรษฐกิจสมัยใหม่ซึ่งใช้การก่ออาชญากรรมไซเบอร์เป็นเครื่องมือในบริบทสังคมยุคโลกาภิวัตน์ดิจิทัล  

Article Details

บท
บทความวิชาการ
Author Biography

พันโท อิฐนันท์ ปุรณะพรรค์, กองแผนและโครงการ สำนักนโยบายและแผน กรมยุทธการทหาร กองบัญชาการกองทัพไทย

นิสิต ปริญญาเอก อาชญาวิทยาและงานยุติธรรม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ข้าราชการ สำนักนโยบายและแผน กรมยุทธการทหาร กองบัญชาการกองทัพไทย ผู้อำนวยการ สถาบันฝึกอบรมการบัญชี Creative Accounting Academy และอาจารย์พิเศษมหาวิทยาลัยต่างๆ Line ID: itanan.cando Facebook Page: CreativeAccountingAcademy

References

ภาษาไทย

กีรติ ชื่นพิทยาธร. (2562). เอกสารประกอบการสอน Social Philosophy & Analytical Approaches. คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

คณะอนุกรรมการขับเคลื่อนโครงการประกาศนียบัตรความรู้ด้านการบัญชีนิติวิทยา สภาวิชาชีพบัญชีฯ. (2562). เอกสารประกอบการเสวนา แนะนำโครงการประกาศนียบัตรความรู้ด้านการบัญชีนิติวิทยา (Forensic Accounting Certificate : FAC). สภาวิชาชีพบัญชี ในพระบรมราชูปถัมภ์.

จุฑารัตน์ เอื้ออำนวย. (2562). เอกสารประกอบการสอน Community Justice, Restorative Justice & Diversion. คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

นิอร องอาจสิทธิกุล และ เสาวนีย์ สิชฌวัฒน์. (2546). การบัญชีสืบสวนในทัศนคติของผู้สอบบัญชี: การบัญชีสืบสวนในประเทศไทย. วารสารวิชาชีพบัญชี, 3(6), 67-77.

พรชัย ขันตี และคณะ. (2558). ทฤษฎีอาชญาวิทยา: หลักการ งานวิจัย และนโยบายประยุกต์. กรุงเทพฯ : ส.เจริญการพิมพ์.

วรัญญา เอื้ออมรไพบูลย์. (2557). การศึกษาความเป็นไปได้ของวิชาชีพนักบัญชีสืบสวนในประเทศไทย. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ศิรินทิพย์ จ้อยพุดซา. (2563). ผลกระทบของคุณลักษณะของผู้สอบบัญชีรับอนุญาตต่อความพร้อม ในการทำงานด้านการบัญชีสืบสวนในประเทศไทย. วารสารสภาวิชาชีพบัญชี, 2(4), 48-63.

ศิลปพร ศรีจั่นเพชร. (2553). มารู้จักกับการบัญชีสืบสวน. วารสารวิชาชีพบัญชี, 6(17), 22-28.

สมชาย ศุภธาดา. (2560). เอกสารประกอบการบรรยาย การบัญชีบริหารเชิงกลยุทธ์และการกับดูแลกิจการและการบัญชีนิติวิทยา. คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สมชาย ศุภธาดา. (2562). การบัญชีนิติวิทยา. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ตำรวจ.

สำนักงานรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ (องค์การมหาชน) (2559). ความมั่นคงปลอดภัยทางไซเบอร์.

สุพจน์ สุโรจน์. (2562). การบริหารงานยุติธรรม. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

อัณณพ ชูบำรุง และ อุนิษา เลิศโตมรสกุล. (2555). อาชญากรรมและอาชญาวิทยา. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อุทัย อาทิเวช. (2558). ทฤษฎีอาชญาวิทยากับกระบวนการยุติธรรมทางอาญา. กรุงเทพฯ : หจก.วี.เจ.พริ้นติ้ง

อุษณา ภัทรมนตรี. (2558). การตรวจสอบภายในสมัยใหม่. กรุงเทพฯ : จามจุรีโปรดักท์

CAT cyfence. (2560). ทำความรู้จักกับ NIST Cybersecurity Framework. สืบค้นจาก
https://www.catcyfence.com/it-security/article/nist-cybersecurity-framework

Thai Publica. (2563). ดัชนีชี้วัดภาพลักษณ์คอร์รัปชันปี 2562 ไทยอันดับถดถอย 101 ต่อต้านทุจริตทั่วโลกย่ำกับที่. สืบค้นจาก https://thaipublica.org/2020/01/corruption-perception-index-2019

ภาษาอังกฤษ

A. Spencer Wilcox. (2015). The Crime Prevention Triangle. Retrieved from
https://www.schererville.org/crime-prevention-triangle

Association of Certified Fraud Examiners (ACFE). Forensic Accountant. Retrieved from
https://www.acfe.com/forensic-accountant.aspx

Association of Certified Fraud Examiners (ACFE). The Fraud Tree. Retrieved from
https://www.acfe.com/fraud-tree.aspx

Association of International Certified Professional Accountants (AICPA). (2020). STATEMENT ON STANDARDS FOR FORENSIC SERVICES.

Criminal Justice Research. Routine Activities Theory. Retrieved from
http://criminal-justice.iresearchnet.com/criminology/theories/routine-activities-theory

David T. Wolfe and Dana R. Hermanson. (2004). The Fraud Diamond: Considering the Four Elements of Fraud. Retrieved from
https://pdfs.semanticscholar.org/c9c8/32fa299f648464cbd0172ff293f5c35684b6.pdf

Donald R. Cressey. Fraud Triangle. Retrieved from https://www.acfe.com/fraud-triangle.aspx

Francis T. Cullen & Pamela Wilcox (Eds.). (2010). Encyclopedia of Criminological Theory : Cohen, Lawrence E., and Marcus K. Felson : Routine Activity Theory. SAGE Publications.

George A. Manning. (2005). Financial Investigation and Forensic Accounting. Taylor & Francis Group.

Institute of Certified Forensic Accountants (ICFA). What is Forensic Accounting. Retrieved from http://www.forensicglobal.org/forensicaccounting.html

Jensen & Meckling. (1976). Theory of the Firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure. Journal of Financial Economics, 305-360.

Nic Ryder. (2018). WHITE COLLAR CRIME AND RISK: Financial Crime, Corruption and the Financial Crisis. Palgrave Studies in Risk, Crime and Society.

Petter Gottschalk. (2016). Explaining White-Collar Crime : The Concept of Convenience in Financial Crime Investigations. Palgrave Macmillan.

Rabi’u ABDULLAHI and Noorhayati MANSOR. (2015). Fraud Triangle Theory and Fraud Diamond Theory. Understanding the Convergent and Divergent For Future Research. International Journal of
Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, HRMARS, 5(4), 38–45.

Rana Sampson, John E. Eck., and Jessica Dunham. (2010). Super controllers and crime prevention: A routine activity explanation of crime prevention success and failure. Security Journal, 23(1), 37–51.