การสร้างพื้นที่การเรียนรู้ความหลากหลายทางวัฒนธรรมผ่านแนวคิดพื้นที่ที่สาม

บทคัดย่อ

ในสถาบันอุดมศึกษา แห่งหนึ่งในภาคเหนือของประเทศไทย ได้เกิดปัญหาความไม่เข้าใจต่อวิถีที่แตกต่างทางวัฒนธรรมของนักศึกษา ซึ่งนำไปสู่การไม่ยอมรับและการกดทับทางวัฒนธรรม ดังนั้นเพื่อจะป้องกันและแก้ไขปัญหาดังกล่าว จึงมีการสร้างพื้นที่ทางวัฒนธรรมเพื่อให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ขึ้น  บทความนี้จึงนำเสนอถึงการวิจัยเชิงปฏิบัติการ ที่ศึกษาการสร้าง “พื้นที่ที่สาม”เพื่อเป็นพื้นที่ความรู้ที่เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้เข้าใจถึงคุณค่า และยอมรับความหลากหลายทางวัฒนธรรม โดยผ่านกิจกรรมการถ่ายภาพวิธีการวิพากษ์  และใช้วิจัยเชิงคุณภาพ เพื่อศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลจากการสัมภาษณ์และการสังเกตพฤติกรรมของกลุ่มตัวอย่าง ซึ่งผลการวิจัยพบว่าการสร้างพื้นที่ทางวัฒนธรรมสามารถทำให้เกิดความเข้าใจและการยอมรับความแตกต่างทางวัฒนธรรมได้ในระดับที่นักศึกษาได้นำเอาคุณค่าประโยชน์ของความแตกต่างไปใช้ในชีวิตประจำวัน อย่างไรก็ตามการสร้างพื้นที่ทางวัฒนธรรมในสถาบันอุดมศึกษา สามารถดำเนินการได้ในหลากหลายรูปแบบ ซึ่งต้องอาศัยระยะเวลาอย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง