กลยุทธ์การสื่อสารในภาวะวิกฤตเพื่อสร้างความตระหนักรู้และการป้องกันตนเองในสถานการณ์โรคอุบัติใหม่ของประชาชนจังหวัดยะลา

Main Article Content

ฎาวีณี ต่วนมูดอ
ชินีเพ็ญ มะลิสุวรรณ
แวอาซีซะห์ ดาหะยี

บทคัดย่อ

            การศึกษาเรื่อง “กลยุทธ์การสื่อสารในภาวะวิกฤตเพื่อสร้างความตระหนักรู้และการป้องกันตนเองในสถานการณ์โรคอุบัติใหม่ของประชาชนจังหวัดยะลา” มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ พัฒนา และถ่ายทอดกลยุทธ์การสื่อสาร ที่เหมาะสมกับบริบทสังคมและวัฒนธรรมท้องถิ่น โดยมุ่งเน้นสถานการณ์โรคโควิด-19 งานวิจัยนี้ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสมผสาน โดยเก็บข้อมูลเชิงปริมาณจากประชาชนในอำเภอเมืองยะลาและอำเภอเบตง จำนวน 400 คน และข้อมูลเชิงคุณภาพจากการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้เชี่ยวชาญ นักวิชาการ และผู้ปฏิบัติงานด้านการสื่อสารในพื้นที่ จำนวน 12 คน


            ผลการวิจัยพบว่า กลยุทธ์การสื่อสารที่มีประสิทธิภาพต้องอาศัยความเข้าใจในบริบทพหุวัฒนธรรมของพื้นที่ ทั้งด้านภาษา ศาสนา วิถีชีวิต และความเชื่อ ความสำคัญของการออกแบบคู่มือต้องมีข้อมูลเนื้อหาที่เหมาะสม ชัดเจน เข้าใจง่าย ส่งผ่านโดยผู้ส่งสารที่น่าเชื่อถือ และนำเสนอในช่วงเวลาที่เหมาะสมอย่างต่อเนื่อง ผ่านช่องทางที่หลากหลายทั้งสื่อออฟไลน์และสื่อออนไลน์ เสริมสร้างความเข้าใจ ความตระหนักรู้ และการป้องกันตนเองของประชาชนในพื้นที่ต่อสถานการณ์โรคอุบัติใหม่ได้อย่างถูกต้อง ผลการประเมินความพึงพอใจต่อคู่มือกลยุทธ์การสื่อสารในภาวะวิกฤตอยู่ในระดับมาก (4.47) โดยประชาชนมีความพึงพอใจมากที่สุดในด้านการนำไปประยุกต์ใช้ (4.51) และรูปแบบการนำเสนอ (4.50) สะท้อนถึงความเหมาะสมและสอดคล้องกับความต้องการของประชาชน


          การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า การสื่อสารในภาวะวิกฤตที่มีประสิทธิภาพในจังหวัดยะลาต้องคำนึงถึงความละเอียดอ่อนทางวัฒนธรรมและบริบทเฉพาะพื้นที่ จึงจะสามารถสร้างความตระหนักรู้และส่งเสริมการป้องกันตนเองของประชาชนได้อย่างเหมาะสม ลดผลกระทบของโรคอุบัติใหม่ และเพิ่มความเชื่อมั่นในระบบสุขภาพของชุมชน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ต่วนมูดอ ฎ. ., มะลิสุวรรณ ช. ., & ดาหะยี แ. . (2025). กลยุทธ์การสื่อสารในภาวะวิกฤตเพื่อสร้างความตระหนักรู้และการป้องกันตนเองในสถานการณ์โรคอุบัติใหม่ของประชาชนจังหวัดยะลา. วารสารอินทนิลทักษิณสาร มหาวิทยาลัยทักษิณ, 20(3), 59–87. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/HUSOTSU/article/view/278935
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมควบคุมโรค. (2563). รายงานสถานการณ์โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19). กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข.

คอลิด ครุุนันท์ และคณะ. (2566). บทบาทของผู้นําศาสนาอิสลามในการคัดกรองและเฝ้าระวังโรคโควิด 19 : กรณีศึกษา 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้, วารสารคณะพยาบาลศาสตร์. 31(3), 68-77.

จอมรุจจิโรจน์ เหตุเกษ. (2563). กลยุทธ์ในการจัดการสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ศึกษาเฉพาะกรณีเทศบาลตำบลบางเมือง อำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ (สารนิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ณัฐวรรณ คำแสน. (2564). ความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมในการป้องกันตนเองจากการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ของประชาชนในเขตอำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี, วารสารวิทยาลัยพยาบาล พระจอมเกล้า. 4(1), 33-48.

ปัณณวัชร์ พิชัยบวรภัสร์. (2560). กลยุทธ์การจัดการการสื่อสารในภาวะวิกฤตในยุคดิจิทัล กรณีศึกษา กลุ่มธุรกิจการบินและบริการ: สายการบินยูไนเต็ด แอร์ไลน์

สายการบินแอร์เอเชีย และสาย การบินนกแอร์ (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยกรุงเทพ.

ยุซรอ เล๊าะแม และคณะ. (2565). ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการป้องกันโรคโควิด-19 ของผู้ปกครองเด็กวัยก่อนเรียน, วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี. 5(1), 12–25.

วิจิตรา คงเคารพธรรม. (2565). การส่งต่อข่าวปลอมด้านสุขภาพผ่านสื่อสังคมออนไลน์ในประเทศไทย: กรณีศึกษาสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ศูนย์ควบคุมโรคติดต่อจังหวัดยะลา. (2564). รายงานสถานการณ์การแพร่ระบาด COVID-19 จังหวัด ยะลา. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดยะลา. สืบค้นเมื่อ 16 ตุลาคม 2564, จาก https://ylo.moph.go.th/webssj/.

สราวุฒิ จบศรี. (2564). การสื่อสารในภาวะวิกฤติของกระทรวงสาธารณสุข ในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19), วารสารนิเทศศาสตร์ มสธ. 11(1), 13-29.

เบญจาภา ทับทอง. (2564). การสื่อสารกับสื่อมวลชนต่างประเทศ กรมสารนิเทศ กระทรวงการ ต่างประเทศในภาวะวิกฤต โควิด-19, วารสารนิเทศศาสตร์ มสธ. 11(2), 66-77.

Coombs, W. T. (2012). Ongoing Crisis Communication: Planning, Managing, and Responding (3rd ed.). Los Angeles : Sage Publications.

Fink, S. (1986). Crisis Management: Planning for the Inevitable. New York : American Management Association.

IDEO. (2015). The Field Guide to Human-Centered Design. San Francisco : IDEO.

Katz, E., and Lazarsfeld, P. F. (1955). Personal Influence: The Part Played by People in the Flow of Mass Communications. New York : Free Press.

Kreps, G. L., and Sparks, L. (2008). Meeting the Health Literacy Needs of immigrant populations, Patient Education and Counseling. 71(3), 328–332.

Mayer, R. E. (2005). The Cambridge Handbook of Multimedia Learning. Cambridge : Cambridge University Press.

Reynolds, B., and Seeger M. W. (2005). Crisis and Emergency Risk Communication as an Integrative Model, Journal of Health Communication. 10(1), 43–55.

Schiavo, R. (2013). Health Communication: From Theory to Practice (2nd ed.). San Francisco : Jossey-Bass.

Seeger, M. W., Sellnow, T. L., and Ulmer, R. R. (2003). Communication and Organizational Crisis. California : Greenwood Publishing Group.

Servaes, J. (1999). Communication for Development: One World, Multiple Cultures. New York : Hampton Press.

Shannon, C. E., and Weaver, W. (1949). The Mathematical Theory of Communication. Illinois : University of Illinois Press.

Sweller, J. (1988). Cognitive Load During Problem Solving: Effects on Learning, Cognitive Science. 12(2), 257–285.

UNICEF. (2017). Integrated Communication for Development (C4D). New York : UNICEF Publications.

Yamane, T. (1967). Statistics: An Introductory Analysis (2nd ed.). New York : Harper and Row.