นิราศหวยเลิก: เรื่องเล่าเกี่ยวกับคนเล่นหวย ในปลายศตวรรษ 2495

Main Article Content

ศิวกร แรกรุ่น

บทคัดย่อ

          บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวรรณกรรมเรื่องนิราศหวยเลิกของนายเฟื่องด้านความคิดความเชื่อ และผลกระทบในการเล่นหวยคนไทย ปรากฏผลการศึกษา ได้แก่ 1) หวย: จากโรงหวยสู่สลากกินแบ่งรัฐบาล แสดงให้เห็นถึงที่มาการเล่นหวยในไทย วิธีการเล่นหวย และการยกเลิกโรงหวย 2) คนเล่นหวย: พฤติกรรมที่สัมพันธ์กับความคิดความเชื่อของคนในสังคมแสดงให้เห็นว่า คนเล่นหวยมีความคิดความเชื่อเรื่องความฝัน มีความคิดความเชื่อเรื่องบุญกรรม รวมไปถึงความคิดความเชื่อเรื่องภพชาติ 3) ผลกระทบของการเล่นหวย ปรากฏว่าคนเล่นหวยจะมีผลกระทบในเชิงเศรษฐกิจ ผลกระทบในเชิงสังคม อีกทั้งยังส่งผลกระทบในเชิงจิตใจ และ 4) กลวิธีการโน้มน้าวใจผ่านเนื้อหา แสดงให้เห็นการเน้นย้ำให้เห็นปัญหาทางอารมณ์ และการอ้างแนวคิดในพระพุทธศาสนา ขณะที่กลวิธีการโน้มน้าวใจผ่านการใช้ภาษา มีการใช้คำสองแง่สองง่าม การใช้บุคคลวัต และการใช้ภาษาแบบเป็นกันเอง นิราศหวยเลิก เป็นวรรณกรรมชาวบ้านที่ถ่ายทอดอารมณ์ความรู้สึกของชาวบ้านที่โศกเศร้าในช่วงที่มีการยกเลิกโรงหวย

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
แรกรุ่น ศ. (2024). นิราศหวยเลิก: เรื่องเล่าเกี่ยวกับคนเล่นหวย ในปลายศตวรรษ 2495. วารสารอินทนิลทักษิณสาร มหาวิทยาลัยทักษิณ, 19(2), 35–52. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/HUSOTSU/article/view/266009
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

จริยา สมประสงค์. (2559). เนื้อหาและความหมายของความฝัน สื่อสารผ่านวรรณกรรมไทยในอดีตและปัจจุบัน, วารสารศรีนครินทรวิโรฒวิจัยและพัฒนา. 8(15), 30 - 42.

ดวงกมล ดีพันธุ์. (2557). หวยใต้ดินในสังคมไทย (วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). สงขลา : มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.

ดำรงราชานุภาพ, พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยา. (2504). ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ 17 เรื่องตำนานการเลิก บ่อนเบี้ย และเลิกหวย (ฉบับทรงแก้ไขใหม่). กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร.

นายเฟื่อง. (2459). นิราศหวยเลิก. กรุงเทพฯ : ผดุงพันธุ์.

พระชลญาณมุนี. (2563). พระพุทธศาสนากับความเชื่อ, วารสารมจร. บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์. 6(2), 100 - 115.

พระณรงค์ พนฺธุธมฺโม. (2565). ศึกษากุศโลบายในการป้องกันและแก้ไขปัญหาอบายมุขตามแนวพระพุทธศาสนา, วารสารมจร. บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์. 8(2), 84 - 98.

พัชลินจ์ จีนนุ่น. (2563). ภาพสะท้อนการเล่นหวยของชาวใต้จากวรรณกรรมภาคใต้ที่ตีพิมพ์เผยแพร่ในทศวรรษ 2490 – 2510, วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์. 7(2), 174 – 1883.

รื่นฤทัย สัจจพันธุ์. (2516). นิราศคำโคลง: การวิเคราะห์และเปรียบเทียบกับนิราศชนิดอื่น (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเพทฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สมเกียรติ รักษ์มณี. (2551). ภาษาวรรณศิลป์ (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ : สายน้ำใจ.

สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2552). หวย. สืบค้นเมื่อ 10 สิงหาคม 2565, จาก http://legacy.orst.go.th/?knowledges=%E0%B8.

สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2554). แทง. สืบค้นเมื่อ 25 สิงหาคม 2565, จาก https://dictionary.orst.go.th/

สิทธิชัย จูอี้. (2557). ความเชื่อเรื่องภพชาติกับอิทธิพลต่อวิถีชีวิตและวัฒนธรรมในชุมชนตำบลตะคร้อ อำเภอไพศาลี จังหวัดนครสวรรค์ (รายงานการศึกษาเฉพาะบุคคล). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศิลปากร.

แสน วิชาชาญ. (2545). ตำนานหวยแห่งเมืองสยาม. กรุงเทพฯ : ว.เพ็ชรสกุล.

หยาดฝน ธัญโชติกานต์. (2557). หวย ความรู้และความหมายในมุมมองของผู้หญิง. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เดือนตุลา.

อรพรรณ โพทอง. (2562). ผู้หญิงเล่นหวย: วาทกรรมความรวยกับพฤติกรรมการซื้อสลากกินแบ่งรัฐบาล กรณีศึกษาแม่บ้านในชุมชนหมู่บ้านจัดสรรแห่งหนึ่งของจากหวัดกาญจนบุรี (รายงานศึกษาเฉพาะบุคคล). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศิลปากร.