นิราศหวยเลิก: เรื่องเล่าเกี่ยวกับคนเล่นหวย ในปลายศตวรรษ 2549

-

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวรรณกรรมเรื่องนิราศหวยเลิกของนายเฟื่องด้านความคิดความเชื่อ และผลกระทบในการเล่นหวยคนไทย ปรากฏผลการศึกษา ได้แก่ 1) หวย: จากโรงหวยสู่สลากกินแบ่งรัฐบาล แสดงให้เห็นถึงที่มาการเล่นหวยในไทย วิธีการเล่นหวย และการยกเลิกโรงหวย 2) คนเล่นหวย: พฤติกรรมที่สัมพันธ์กับความคิดความเชื่อของคนในสังคมแสดงให้เห็นว่า คนเล่นหวยมีความคิดความเชื่อเรื่องความฝัน มีความคิดความเชื่อเรื่องบุญกรรม รวมไปถึงความคิดความเชื่อเรื่องภพชาติ 3) ผลกระทบของการเล่นหวย ปรากฏว่าคนเล่นหวยจะมีผลกระทบในเชิงเศรษฐกิจ ผลกระทบในเชิงสังคม อีกทั้งยังส่งผลกระทบในเชิงจิตใจ และ 4) กลวิธีการโน้มน้าวใจผ่านเนื้อหา แสดงให้เห็นการเน้นย้ำให้เห็นปัญหาทางอารมณ์ และการอ้างแนวคิดในพระพุทธศาสนา ขณะที่กลวิธีการโน้มน้าวใจผ่านการใช้ภาษา มีการใช้คำสองแง่สองง่าม การใช้บุคคลวัต และการใช้ภาษาแบบเป็นกันเอง นิราศหวยเลิก เป็นวรรณกรรมชาวบ้านที่ถ่ายทอดอารมณ์ความรู้สึกของชาวบ้านที่โศกเศร้าในช่วงที่มีการยกเลิกโรงหวย

This research article aims to investigate thoughts, beliefs, and impacts of lottery gambling on Thai people in Nai Fueang’s Nirat Huai Lerk. The findings revealed that: 1) lottery (from lottery factory to government legal lottery) presents the origin of lottery ticket purchase, lottery playing instructions, and the cancellation of the lottery factory; 2) lottery gamblers:behaviors related to thoughts and beliefs of the locals that indicate that the gamblers have superstitious beliefs about dreams, destiny, and previous life; 3) effects of playing lottery clarifies impacts on lottery gambling, including economic aspect, social aspect, and psychological aspect; and 4) persuasive strategies through content reveals the emphasis on emotional problems and citing notions of Buddhism while the persuasive strategies through language use shows the use of ambiguity, personification, and informal language. All in all, Nirat Huai Lerk is folk literature that denotes the grief of villagers for the cancellation of the lottery factory.