ความหมายที่ปรากฏบนเรือพระในงานประเพณีลากพระอำเภอเมือง จังหวัดสงขลา

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มุ่งศึกษาความหมายที่ปรากฏบนเรือพระในงานประเพณีลากพระ ของอำเภอเมือง จังหวัดสงขลา โดยการลงพื้นที่เก็บข้อมูลในช่วงที่มีการจัดงานประเพณีและเก็บข้อมูลย้อนหลังจากเอกสารและสื่อออนไลน์ ผลการศึกษาพบว่า เรือพระของจังหวัดสงขลามีประวัติการจัดทำมาเป็นเวลายาวนาน ก่อน พ.ศ. 2438 ต่อมา พ.ศ. 2525 เทศบาลเมืองสงขลา ได้จัดประกวดเรือพระขึ้นเป็นปีแรก มีเรือพระมากกว่า 50 ลำต่อปีจากวัดต่าง ๆ ที่เข้าร่วมประกวดและจัดแสดง สำหรับการประกวดแบ่งเรือพระนั้น แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ ประเภทประเพณีนิยมและอนุรักษ์ท้องถิ่น ขณะที่การศึกษาความหมายโดยใช้แนวคิดสัญญะในการวิเคราะห์เรือพระ พบ 4 ความหมาย คือ (1) ความหมายที่เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนาและเหตุการณ์ในพุทธประวัติ อันเป็นที่มาตำนานการลากพระและความศรัทธาต่อพุทธศาสนาในสังคมภาคใต้ (2) ความหมายที่เกี่ยวข้องกับสถาบันพระมหากษัตริย์และเทพเจ้า ที่ทรงเป็นดั่งสมมติเทพและเป็นเอกอัครศาสนูปถัมภก และเทพเจ้าที่ได้อิทธิพลจากศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และอ้างอิงจากตำนานพุทธประวัติ (3) ความหมายที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมการท่องเที่ยวและเอกลักษณ์ท้องถิ่น ที่แสดงให้เห็นถึงการเชิญชวนนักท่องเที่ยวให้มาเยือนจังหวัดสงขลาในช่วงเทศกาลต่าง ๆ และ (4) ความหมายที่เกี่ยวข้องกับพญานาค อันเป็นความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับสังคมพุทธศาสนาและสังคมภาคใต้