พระมหากรุณาธิคุณปกห่มประชาชนชาวไทยทั้งแผ่นดิน :ศึกษาจากคำราชาศัพท์ในคำประกาศราชสดุดีเฉลิมพระเกียรติคุณสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี พุทธศักราช 2522-2533

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งศึกษาวิเคราะห์คำราชาศัพท์ที่ปรากฏในคำประกาศราชสดุดีเฉลิมพระเกียรติคุณสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี  ในโอกาสที่มหาวิทยาลัยต่างๆ ได้ขอพระราชทานทูลเกล้าฯ ถวายปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์  ในช่วงปีพุทธศักราช 2522 - 2533 อันเป็นช่วงสิบสองปีแรกของการประกาศราชสดุดีเฉลิมพระเกียรติคุณในโอกาสดังกล่าว มีข้อมูลทั้งสิ้น 32 ฉบับ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์  ผลการศึกษาพบว่าคำราชาศัพท์ 3 ลักษณะ  คือ คำราชาศัพท์ที่เป็นวิสามานยนาม  คำราชาศัพท์ที่เป็นสามานยนาม และคำราชาศัพท์ที่เป็นคำกริยา ปรากฏอย่างสม่ำเสมอในทุกฉบับ  ส่วนการใช้คำราชาศัพท์อาจใช้เพื่อการยอพระเกียรติราชสดุดีเฉลิมพระเกียรติคุณ  ใช้เพื่อสื่อสารว่าสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารีทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจนานัปการ และพระราชกรณียกิจทั้งหลายนั้นส่งผลประโยชน์สู่ประชาชนชาวไทย  การใช้คำราชาศัพท์นี้ทำให้ผู้วิจัยสรุปได้ว่า “สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเป็นผู้สรรค์สร้างผลประโยชน์ในการบำบัดทุกข์บำรุงสุขและพระราชทานผลประโยชน์นั้นให้แก่ประชาชน” ส่วนกรณีการใช้คำสามัญที่หมายถึง ประชาชนชาวไทย ทำให้ผู้วิจัยสรุปได้ว่า“ผู้ที่ได้รับผลประโยชน์จากพระราชกรณียกิจ คือ ประชาชนชาวไทยทุกหมู่เหล่าทุกทิศานุทิศทั้งแผ่นดิน” การศึกษาวิจัยคำราชาศัพท์ในคำประกาศราชสดุดีเฉลิมพระเกียรติคุณนี้ทำให้ประจักษ์ว่าพระมหากรุณาธิคุณนี้หาที่สุดมิได้  และทำให้เข้าใจและเข้าถึงความคิดรวบยอด คือ “พระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารีปกห่มประชาชนชาวไทยทั้งแผ่นดิน”