มโนทัศน์เรื่องผู้หญิงในประวัติศาสตร์นิพนธ์ภาคใต้

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้เป็นการศึกษามโนทัศน์เกี่ยวกับผู้หญิงในประวัติศาสตร์นิพนธ์ภาคใต้ของประเทศไทย ตั้งแต่สมัยจารีตในรูปแบบจารึก ตำนาน และพงศาวดารเมืองไปจนถึงประวัติศาสตร์นิพนธ์สมัยใหม่ที่เป็นแบบวิชาการ ทั้งนี้เพื่อวิเคราะห์ความคิดของผู้เขียนที่มีต่อผู้หญิงในประวัติศาสตร์นิพนธ์แต่ละยุคสมัย ผลการศึกษาพบว่า มโนทัศน์ที่มีต่อผู้หญิงในประวัติศาสตร์นิพนธ์สมัยจารีตมักเป็นเรื่องเกี่ยวเนื่องกับกิจกรรมทางพุทธศาสนาเป็นหลักแม้จะมีเรื่องกิจกรรมทางการเมืองบ้างก็ตาม ซึ่งสะท้อนความคิดผู้เขียนได้ว่าคาดหวังให้ผู้หญิงปฏิบัติตนเป็นพุทธศาสนิกชนที่ดีควบคู่กับความเป็นกุลสตรีตามจารีตท้องถิ่น ส่วนประวัติศาสตร์นิพนธ์สมัยใหม่กลับให้ภาพผู้หญิงในบริบทความเป็นพลเมืองรัฐควบคู่กับคุณสมบัติหญิงที่ดีโดยมีวีรสตรีแห่งชาติเป็นแม่แบบ การครอบงำอดีตผ่านภาพแทนผู้หญิงดังกล่าวย่อมสะท้อนมโนทัศน์ผู้เขียนได้ว่า คุณสมบัติผู้หญิงภาคใต้นอกเหนือจากความเป็นพลเมืองของรัฐแล้ว ในแง่ความเป็นกุลสตรีจำต้องปฏิบัติตนเยี่ยงผู้หญิงสยามแม้จะอยู่ท่ามกลางจารีตท้องถิ่นที่เคยปฏิบัติ กันมาอย่างช้านานก็ตาม