การพัฒนาการคิดอย่างมีวิจารณญาณโดยใช้แนวคิดความท้าทายเป็นฐาน

Main Article Content

นิรมล ชัยสิทธิ์
ศุภณัฐ พานา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบการคิดอย่างมีวิจารณญาณที่เรียนด้วยรูปแบบตามแนวคิดความท้าทายเป็นฐานก่อนและหลังทดลอง เป็นการวิจัยแบบวิจัยเชิงทดลอง กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้คือนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนอนุบาลพนัสศึกษาลัย ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรีเขต 2 จำนวน 40 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) โดยใช้ห้องเรียนเป็นหน่วยในการสุ่ม ระยะเวลาในการวิจัย 16 คาบเรียน ซึ่งเป็นงานวิจัยเชิงทดลอง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) แผนการจัดการเรียนการสอนตามแนวคิดความท้าทายเป็นฐานเพื่อพัฒนาการคิดอย่างมีวิจารณญาณของผู้เรียน จำนวน 3 แผน เวลาเรียน 16 ชั่วโมง 2) แบบทดสอบวัดการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ประเภทสถานการณ์ชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 10 สถานการณ์ สถานการณ์ละ 3 ข้อ รวมทั้งหมด 30 ข้อ ผู้วิจัยดำเนินการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าสถิติพื้นฐานได้แก่ ค่าเฉลี่ยส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบสมมติฐานค่าที (t-test for Dependent Samples)


ผลการวิจัยพบว่า การคิดอย่างมีวิจารณญาณของผู้เรียนหลังเรียนตามแนวคิดความท้าทายเป็นฐานสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ซึ่งเป็นไปตามสมมติฐานที่ตั้งไว้ แสดงให้เห็นว่าการสอนตามแนวคิดความท้าทายเป็นฐาน ส่งผลให้ผู้เรียนมีการคิดอย่างมีวิจารณญาณสูงขึ้น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ชัยสิทธิ์ น. ., & พานา ศ. . (2025). การพัฒนาการคิดอย่างมีวิจารณญาณโดยใช้แนวคิดความท้าทายเป็นฐาน. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 12(1), 316–328. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EDMCU/article/view/277617
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กมลวรรณ วิชัยรัตน์. (2565). น่าห่วง เด็กไทยไม่ค่อยมี Critical Thinking วิกฤติช่วงวัยทำงาน. แหล่งที่มาhttps://tonkit360.com/92429 สืบค้นเมื่อ 6 มกราคม 2566.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

ทิศนา แขมมณี. (2544). ทฤษฎี หลักการ และแนวคิดที่เป็นสากลเกี่ยวกับการคิดในช่วงศตวรรษที่ 20 ใน วิทยาการด้านการคิด. กรุงเทพมหานคร: เดอะมาสเตอร์กรุ๊ป แมเนจเม้นท์.

ไพศาล วรคำ. (2558). การวิจัยทางการศึกษา. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพมหานคร: ตักสิลาการพิมพ์.

วัชรา เล่าเรียนดี. (2553). รูปแบบและกลยุทย์การจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะการคิด. พิมพ์ครั้งที่ 5. นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

วิเชียร ภคพามงคลชัย. (2561). การพัฒนาทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณด้วยการจัดการเรียนร้โดยใช้การวิจัยเป็นฐานของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 5. วารสารศิลปากรศึกษาศาสตร์วิจัย, 10(2), 243.

ศันสนีย์ วงศ์หงษ์. (2559). การศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเศรษฐศาสตร์และความสามารถในการตัดสินใจของนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 5 ที่จัดการเรียนรู้โดยอิงกระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณ. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศิลปากร.

สำนักงานการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2564). รายงานผลการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ. แหล่งที่มา https://www.nesdc.go.th/more_news.php?cid=762&filename=index สืบค้นเมื่อ 31 มกราคม 2566.

สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ. (2565). น่าห่วงเด็กไทยไม่ค่อยมี Critical Thinking วิกฤตช่วงวัยทำงาน. แหล่งที่มา https://doi.nrct.go.th/Article/article/83 สืบค้นเมื่อ 31 มกราคม 2566.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2550). รูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความสามารถของเด็กในการอ่าน คิดวิเคราะห์ เขียน และสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง โดยเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.

สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา. (2551). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

สุรีย์วัลย์ พันธุระ. (2560). การพัฒนาการคิดอย่างมีวิจารณญาณ โดยการจัดการเรียนรู้แบบใช้ปัญหาเป็นฐานร่วมกับประเด็นวิทยาศาสตร์กับสังคมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

Apple, I. (2010). Challenge Based Learning: A Classroom Guide. Apple Inc.

Apple, I. (2011). Challenge-Based Learning: Take action and make a difference. Apple, Inc.

Dressel and Mayhew. (1957). General Education: Explorations in Evaluation. 2nd ed. American Council on Education.

Ennis, R. H. (1985). A logical Basic for Measuring Critical Thinking Skill. Educational Leadership, 43, 45-48.

Johnson and Adams, s. (2011). Challenge Based Learning: The Report from the Implementation Project. The New Media Consortium.

Johnson, Laurence F, Smith, Rachel S, Smythe, J. Troy, Varon and Rachel K. (2009). Challenge-Based Learning: An Approach for Our Time. Austin, Texas: The New Media Consortium. From https://eric.ed.gov/?id=ED505102 Retrieved January 6, 2023.

Kneedler, P. E. (1985). Assessment of critical thinking skills in history-social science. In A. L. Costa (Ed.), Developing minds: A resource book for teaching thinking. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.

Nawawi, S. (2017). Developing of module challenge based learning in environmental material to empower the critical thinking ability. Jurnal Inovasi Pendidikan IPA, 3, 212. https://doi.org/10.21831/jipi.v3i2.15988

Schuck, R. (2007). Responses to the use of the Internet with a California Standards based Middle School Algebra Curriculum Among At-risk, Latino Students. From https://www.proquest.com/openview/e6c15b893bac47fa22a9aeea070d3bc2/1?pq-origsite=gscholar&cbl=18750&diss=y Retrieved January 6, 2023.

Teri, D. (2011). Teacher’s Perspectives on Building a professional Learning Community. New York: Walden University.