การพัฒนาภาวะผู้นำตามหลักพรหมวิหาร 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้ประจำจังหวัดกระบี่

Main Article Content

กษมา บุญคล่อง
พระครูพิจิตรศุภการ
มะลิวัลย์ โยธารักษ์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้ประจำจังหวัดกระบี่ 2) เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำตามหลักพรหมวิหาร 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา และ 3) เพื่อนำเสนอแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำตามหลักพรหมวิหาร 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้ประจำจังหวัดกระบี่ เป็นการวิจัยแบบเชิงคุณภาพ โดยมีขั้นตอนการวิจัย 3 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาสภาพภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษา เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้เกี่ยวข้อง 15 คน ขั้นตอนที่ 2 ศึกษาแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำตามหลักพรหมวิหาร 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้เชี่ยวชาญเพื่อร่างแนวทาง 5 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์หเนื้อหาตามแบบสัมภาษณ์ ขั้นตอนที่ 3 นำเสนอแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำตามหลักพรหมวิหาร 4 ของผู้บริหารสถานศึกษาโดยการสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ 7 คน เพื่อความเหมาะสม ประเมินความเป็นไปได้ และความเป็นประโยชน์ วิเคราะห์ขอมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาตามแนวคําถามสำหรับการสนทนากลุม


ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพการพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษา พบว่า การดำเนินงานของสถานศึกษา ผู้บริหารสถานศึกษาขาดทักษะการตัดสินใจ ใช้คำพูดไม่เหมาะสมกับผู้ใต้บังคับบัญชา ครูขาดทักษะการจัดการเรียนรู้สมัยใหม่ เนื่องจากไม่ได้จบวิชาชีพครูโดยตรง ขาดความกระตือรือร้นในการปรับตัวใช้เทคโนโลยีใหม่ บางคนมีทักษะหลากหลาย ขณะที่บางคนถนัดเฉพาะด้าน โดยมีองค์ประกอบภาวะผู้นำ คือ
(1) การเป็นแบบอย่างที่เหมาะสม (2) การกระตุ้นทางปัญญา (3) การมีอิทธิพลอย่างมีอุดมการณ์ (4) การคำนึงถึงความ เป็นปัจเจกบุคคล (5) การสร้างแรงบันดาลใจ 2) แนวทางการการพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษา 5 องค์ประกอบกับหลักพรหมวิหาร 4 มาประยุกต์ใช้ร่วมกัน ซึ่งประกอบด้วย (1) เมตตา คือ ความรัก ความหวังดีหรือ คิดปรารถนาให้ผู้อื่นพ้นทุกข์ (2) กรุณา คือ ความสงสาร ความคิดปรารถนาให้ผู้อื่นพ้นทุกข์ (3) มุทิตา คือ ความเบิกบานพลอยยินดีด้วยเมื่อผู้อื่นได้ดี (4) อุเบกขา คือ ความมีใจเป็นกลาง และ
3) การนำเสนอแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำตามหลักพรหมวิหาร 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้ประจำจังหวัดกระบี่ โดยการสนทนากลุ่ม ด้วยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 7 คน พบว่า เหมาะสม เป็นไปได้ เป็นประโยชน์ในการพัฒนาภาวะผู้นำตามหลักพรหมวิหาร ของผู้บริหารสถานศึกษาของสถานศึกษา

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
บุญคล่อง ก., พระครูพิจิตรศุภการ, & โยธารักษ์ ม. . (2025). การพัฒนาภาวะผู้นำตามหลักพรหมวิหาร 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้ประจำจังหวัดกระบี่. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 12(1), 252–265. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EDMCU/article/view/276988
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542. กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิก.

ประชา โสภัณนา. (2563). การพัฒนาแนวทางการเสริมสร้างภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 27. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

พงษ์ศักดิ์ บุบพิ. (2565). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลงตามหลักพรหมวิหาร 4 ของผู้บริหารสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 4. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระปลัดวิโรจน์ ปภากโร (เจริญโชคพาณิชย์. (2561). ภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลงตามหลักพรหมวิหาร 4 โรงเรียนประถมศึกษาเขตบางบอน กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระสรศักดิ์ สมนฺตปาสาทิโก (ทองยวง). (2566). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงตามหลักพรหมวิหาร 4 โรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุพรรณบุรีเขต 2. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พัชรกัญญ์ นันทะชัย, ยงยุทธ ยะบุญธง และชูชีพ พุทธประเสริฐ. (2561). แนวทางการเสริมสร้างภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษาในสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงใหม่ เขต 3. วารสารวิชาการ บัณฑิตวิทยาลัยสวนดุสิต, 14(2), 129.

วีณา คําคุ้ม. (2561). พฤติกรรมการบริหารตามหลักพรหมวิหาร 4 ของผู้บริหารสถานศึกษาตามความคิดเห็นของครูผู้สอน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 14 ในจังหวัดพังงา. การค้นคว้าอิสระครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฏรธานี.

สมคิด บางโม. (2555). การเป็นผู้ประกอบการ. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพมหานคร: เอสเคบุ๊คส์.

เสาวลักษณ์ พิมพ์สายทอง. (2562). แนวทางการพัฒนาบทบาทภาวะผู้นำของผบริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุทธยาเขต 1. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.