การพัฒนาการบริหารแบบมีส่วนร่วมตามหลักสังคหวัตถุ 4 สำหรับโรงเรียนสังกัดสำนักเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอการพัฒนาการบริหารแบบมีส่วนร่วมหลักสังคหวัตถุ 4 สำหรับโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา เป็นการวิจัยแบบผสมวิธี มีขั้นตอนการวิจัย 3 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาสภาพการบริหารแบบมีส่วนร่วมในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ใช้แบบสอบถามกลุ่มตัวอย่าง 400 คน ขั้นตอนที่ 2 พัฒนาการบริหารแบบมีส่วนร่วมตามหลักสังคหวัตถุ 4 ด้วยการสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 20 คน และขั้นตอนที่ 3 เสนอการพัฒนาการบริหารแบบมีส่วนร่วมหลักสังคหวัตถุ 4 ด้วยการสนทนากลุ่มกับกลุ่มเป้าหมาย 11 รูป/คน ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพการบริหารแบบมีส่วนร่วมในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา โดยภาพรวมมีการบริหารอยู่ในระดับมาก ส่วนรายด้านมีการบริหารอยู่ในระดับมากทั้ง 3 ด้าน คือ ด้านร่วมจัดกิจกรรม ด้านร่วมกำกับ ติดตามประเมินผลและประชาสัมพันธ์ ด้านร่วมคิดวางแผน 2) กระบวนการบริหารแบบมีส่วนร่วมตามหลักสังคหวัตถุ 4 สำหรับโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ประกอบด้วย 3 ส่วนได้แก่ (1) หลักการบริหารโรงเรียน 4 ด้าน ได้แก่ การบริหารงานวิชาการ การบริหารงานงบประมาณ การบริหารงานบุคคล การบริหารงานทั่วไป (2) การบริหารแบบมีส่วนร่วมสำหรับโรงเรียน 3 ด้าน ได้แก่ ด้านร่วมคิดวางแผน ด้านร่วมจัดกิจกรรม ด้านร่วมกำกับ ติดตาม ประเมินผล และประชาสัมพันธ์ (3) หลักสังคหวัตถุ 4 ได้แก่ ทาน การให้ ปิยวาจา วาจาไพเราะ อ่อนหวาน อัตถจริยา ประพฤติตนเป็นประโยชน์ สมานัตตตา วางตนเหมาะสม และ 3) การพัฒนาการบริหารแบบมีส่วนร่วมหลักสังคหวัตถุ 4 สำหรับโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ประกอบด้วย หลักการ จุดมุ่งหมาย ระบบการดำเนินการ และกระบวนการดำเนินการ