การบริหารการศึกษา : แนวคิด ทฤษฎีและรูปแบบการบริหารจัดการ

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ ๑) เพื่อศึกษาแนวคิด ทฤษฎีการบริหารการศึกษา  ๒) เพื่อศึกษารูปแบบการบริหารจัดการศึกษา ๓) เพื่อวิเคราะห์แนวโน้มเชิงทฤษฎีและรูปแบบการบริหารการศึกษาสู่การปฏิบัติการศึกษา รูปแบบการวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยศึกษาข้อมูลปฐมภูมิ ได้แก่ พระไตรปิฎกฉบับภาษาไทยของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย อรรถกถา และการศึกษาข้อมูลทุติยภูมิ ได้แก่ ตำราทางพระพุทธศาสนา และหนังสือการบริหารการศึกษา โดยมุ่งศึกษาทฤษฎีการบริหารการศึกษาในพระพุทธศาสนา โดยผ่านการปรึกษาผู้ทรงคุณวุฒิด้านพระพุทธศาสนา โดยการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน ๑๐ รูป/คน และวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) ตามประเด็นที่กำหนด

              ผลการวิจัย

               ๑. แนวคิด ทฤษฎีการบริหารการศึกษา เกี่ยวกับงานวิชาการ จัดดำเนินงานเกี่ยวกับการเรียนการสอน และประเมินผลด้วยระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ การบริหารงานบุคคลเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยผลักดันให้องค์กรมีประสิทธิภาพด้วยมีการกำหนดภารกิจหน้าที่และความรับผิดชอบของบุคลากร โดยมุ่งพัฒนาบุคลากร ให้มีคุณธรรม เพิ่มความรู้ความสามารถ งบประมาณเป็นส่วนส่งเสริมการบริหารองค์กรให้บริหารบรรลุวัตถุประสงค์ และด้านสภาพแวดล้อมในสถานศึกษามีส่วนสนับสนุนการบริหารและการปฏิบัติงานในสถานศึกษาให้มีประสิทธิภาพ นอกจากนั้นการมีส่วนร่วมในการบริหารการศึกษาเป็นกุญแจสำคัญที่ให้การดำเนินงานตามนโยบายและแผนงาน 

๒. รูปแบบการบริหารจัดการศึกษา โดยยึดตามกรอบแนวคิดของกระทรวงศึกษาธิการ  ๔ ด้าน ได้แก่ การบริหารงานวิชาการ การบริหารงบประมาณ การบริหารงานบุคคล การบริหารทั่วไป  ด้วยความมั่นคง สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ ๒๐ และสถานการณ์ปัจจุบัน Thailand 4.0 โดยพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพคน สร้างโอกาส ความเสมอภาค และการลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา เสริมสร้างคุณภาพชีวิตประชาชนที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม พัฒนาระบบและการบริหารจัดการศึกษา

๓. วิเคราะห์แนวโน้มเชิงทฤษฎีและรูปแบบการบริหารการศึกษาทั้ง ๔ ด้านได้แก่ การบริหารงานวิชาการ การบริหารงบประมาณ การบริหารงานบุคคล การบริหารทั่วไป สู่การปฏิบัติเพื่อเสริมสร้างความมั่นคง ความปรองดองและสมานฉันท์ให้สอดคล้องกับการบริหารยุคใหม่ในอนาคตด้วยนวัตกรรม Social Network โดยใช้การบริหารจัดการศึกษาในยุคดิจิทัลบูรณาการด้วยหลักพุทธธรรมทางพุทธศาสนาเป็นผู้บริหารแบบมืออาชีพในสถานการณ์ปัจจุบัน