การศึกษาวิเคราะห์การสอนวิปัสสนากรรมฐานของพระครูภาวนาวิสุทธาภรณ์

บทคัดย่อ

งานวิจัยเรื่องการศึกษาวิเคราะห์การสอนวิปัสสนากรรมฐานของพระครูภาวนาวิสุทธาภรณ์ โดยมีวัตถุประสงค์คือ ๑) เพื่อศึกษาการสอนวิปัสสนากรรมฐานในคัมภีร์ พระพุทธศาสนาเถรวาท ๒) เพื่อศึกษาการปฏิบัติกรรมฐานของพระครูภาวนาวิสุทธาภรณ์ ๓) ศึกษาวิเคราะห์การสอนวิปัสสนากรรมฐานของพระครูภาวนาวิสุทธาภรณ์ การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยเก็บข้อมูลจากเอกสารและการสัมภาษณ์เชิงลึก 

           ผลการศึกษาพบว่า การสอนวิปัสสนากรรมฐานในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาทคือการสอนให้พิจารณาสิ่งที่อยู่ในร่างกายของมนุษย์โดยผ่านหลักการ ๔ ประการ คือ ๑. กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๒. เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๓. จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๔. ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน บุคคลผู้ปฏิบัติตามสามารถบรรลุธรรมระยะใกล้ที่สุดคือ ๗ วัน นานที่สุดคือ ๗ ปี อารมณ์ของวิปัสสนาคือ ขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ ประการ ธาตุ ๑๘ ประการ อินทรีย์ ๒๒ ประการ สัจจะ ๔ ประการ  ปฏิจจสมุปบาท ๑๒ ประการ

             พระครูภาวนาวิสุทธาภรณ์ (สวัสดิ์ อมโร) ปฏิบัติกรรมฐานแบบรูปนามใน พ.ศ.๒๕๑๔ จากพระครูภาวนาวิสุทธิญาณ(พระมหาพันธ์ สีลวิสุทฺโธ)และได้เดินธุดงค์ร่วมกับสมเด็จพระพุฒาจารย์(อาจ อาสโภ)ตั้งแต่พ.ศ.๒๕๑๖ -๒๕๓๑ ในพ.ศ.๒๕๓๐ ได้มาอยู่วัดเนรมิตวิปัสสนา  พ.ศ.๒๕๔๐ เป็นอาจารย์สอนวิปัสสนาในวัดเนรมิตรวิปัสสนา เน้นการสอนหลักธรรมเกี่ยวกับการพึ่งตนเอง การรักษาตนเอง การเตือนตนเอง เหนือสิ่งอื่นใดผู้ปฏิบัติกรรมฐานได้เปลี่ยนพฤติกรรมของตนเอง และมีสติ ปัญญา ความขยันและอดทนมากขึ้น

           การสอนวิปัสสนากรรมฐานของพระครูภาวนาวิสุทธาภรณ์ คือการกำหนดรูปและนามเป็นอารมณ์ โดยเรียนในร่างกายตนเองทั้งส่วนที่เป็นร่างกายและส่วนที่เป็นจิต กำหนดอิริยาบถใหญ่ทั้ง ๔ คือ ยืน เดิน นั่ง นอน และอิริยาบถย่อยให้เห็นความเกิดดับ กำหนดเวทนา กำหนดจิต กำหนดสภาพธรรมที่เกิดขึ้นให้เห็นความเกิดดับโดยความเป็นอนิจจัง ทุกขังและอนัตตา การสอนแบบรูปนามมีความสัมพันธ์กับหลักสติปัฏฐาน ๔ ประการ