รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำทางวิชาการของศึกษานิเทศก์ สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่อง รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำทางวิชาการของศึกษานิเทศก์ สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ ๑) เพื่อศึกษาองค์ประกอบภาวะผู้นำทางวิชาการของศึกษานิเทศก์ สภาพปัญหาและความต้องการในการพัฒนาภาวะผู้นำทางวิชาการของศึกษานิเทศก์ และ ๒) นำเสนอรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำทางวิชาการของศึกษานิเทศก์ สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน เป็นการวิจัยโดยใช้ระเบียบวิธีเชิงผสม ทั้งการศึกษาเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ศึกษานิเทศก์ และผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน ๓๗๖ คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา คือ แบบสอบถาม การสัมภาษณ์ และการสนทนากลุ่มของผู้ทรงคุณวุฒิ การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา และข้อมูลเชิงปริมาณ สถิติที่ใช้คือค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ผลการวิจัย พบว่า ภาวะผู้นำทางวิชาการของศึกษานิเทศก์ สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานมี ๗ องค์ประกอบ โดยองค์ประกอบด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านการพัฒนาการจัดการเรียนการสอน รองลงมา คือ ด้านการส่งเสริมบรรยากาศทางวิชาการ ด้านการทำงานเป็นทีม  ด้านการนิเทศการสอน  ด้านการมุ่งผลสัมฤทธิ์  ด้านการวิจัยและพัฒนาหลักสูตร  ตามลำดับ ส่วนด้านที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ได้แก่ ด้านการใช้เทคโนโลยีเพื่อการเรียนรู้  และในทุกด้านมีระดับความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก ในส่วนของสภาพปัญหาของภาวะผู้นำทางวิชาการของศึกษานิเทศก์ พบว่า ศึกษานิเทศก์บางคนไม่มีความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศที่ทันสมัย ไม่มีเทคนิคในการจูงใจให้ครูมีความศรัทธาในตัวศึกษานิเทศก์ และการทำงานไม่มีการประสานความร่วมมือในการทำงาน และมีความต้องการในการพัฒนาภาวะผู้นำทางวิชาการของศึกษานิเทศก์ให้ได้ตามมาตรฐานวิชาชีพศึกษานิเทศก์ มาตรฐานด้านความรู้และประสบการณ์วิชาชีพ มาตรฐานด้านการปฏิบัติงานและด้านการปฏิบัติตน ในส่วนของรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำทางวิชาการของศึกษานิเทศก์ ประกอบไปด้วย แนวคิดและหลักการ วัตถุประสงค์ องค์ประกอบภาวะผู้นำทางวิชาการที่ต้องพัฒนา และกระบวนการพัฒนาภาวะผู้นำ สำหรับกระบวนการพัฒนาประกอบด้วย ศึกษาความต้องการ จัดทำหลักสูตรการพัฒนา ดำเนินการพัฒนา  และประเมินผลการพัฒนา