การวิจัยชาติพันธุ์วรรณนาอภิมานเกี่ยวกับการบริหารการศึกษาตามหลักพุทธธรรมในโรงเรียนมัธยมศึกษา
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์คุณลักษณะงานวิจัยที่ศึกษาเกี่ยวกับการบริหารการศึกษาตามหลักพุทธธรรมในโรงเรียนมัธยมศึกษา 2) สังเคราะห์สภาพปัจจุบันของความรู้ 3) เปรียบเทียบความเหมือนหรือความแตกต่างของผลการวิจัย 4) เสนอข้อค้นพบที่เป็นองค์ความรู้ใหม่ รูปแบบงานวิจัยเป็นงานวิธีวิจัยเชิงคุณภาพด้วยวิธีวิทยาการวิจัยแบบ “การวิจัยชาติพันธุ์วรรณนาอภิมาน” ศึกษาในประเด็นเกี่ยวกับการบริหารการศึกษาตามหลักพุทธธรรมในโรงเรียนมัธยมศึกษา จำนวน 15 เรื่อง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบประเมินคุณภาพงานวิจัย แบบบันทึกข้อมูลงานวิจัย และการสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ 9 ท่าน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา และการวิเคราะห์ค่าสถิติพื้นฐาน ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ความเบ้ ความโด่ง ค่าสูงสุด และค่าต่ำสุด ผลการวิจัยพบว่า 1) คุณลักษณะงานวิจัยเป็นงานวิจัยระดับปริญญาเอก ศึกษาเกี่ยวกับรูปแบบการบริหารการศึกษาตามหลักพุทธธรรมในโรงเรียนมัธยมศึกษามากที่สุด ผู้ให้ข้อมูลส่วนมากเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการศึกษา และผู้บริหารสถานศึกษา 2) สภาพปัจจุบันของความรู้ มี 6 ประเด็น ประกอบด้วย (1) เป้าหมายของการบริหารการศึกษา (2) หลักธรรมที่เกี่ยวข้อง (3) คุณลักษณะของผู้บริหาร (4) กระบวนการบริหาร (5) ทักษะที่ใช้ในการบริหาร (6) ผลของการบริหารการศึกษา 3) การเปรียบเทียบความเหมือนหรือความแตกต่างของผลการวิจัย ได้แก่ (1) เป้าหมายของการบริหารการศึกษา มีแตกต่างกัน 2 เป้าหมาย คือ เป้าหมายด้านคุณภาพการศึกษา และเป้าหมายด้านคุณภาพชีวิต (2) หลักธรรม มีจุดมุ่งหมายการใช้แตกต่างกัน 2 กลุ่ม คือ มุ่งให้การบริหารงานเกิดผลสำเร็จ และมุ่งให้เข้าใจความจริงอย่างถ่องแท้ (3) คุณลักษณะของผู้บริหาร มี 8 คุณลักษณะ (4) กระบวนการบริหาร มี 6 ขั้นตอน (5) ทักษะที่ใช้ในการบริหาร มีความแตกต่างกัน 2 กลุ่ม คือ ทักษะที่เอื้อต่อการปฏิบัติงาน และทักษะที่เอื้อให้เกิดความสัมพันธ์อันดีในองค์กร และ (6) ผลของการบริหารการศึกษา มี 6 ผล 4) ข้อค้นพบที่เป็นองค์ความรู้ใหม่จากงานวิจัย คือ องค์ประกอบการบริหารการศึกษาตามหลักพุทธธรรมในโรงเรียนมัธยมศึกษามี 6 องค์ประกอบหลัก และ 55 องค์ประกอบย่อย
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสารฉบับนี้ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้นเพียงผู้เดียว และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ
กองบรรณาธิการขอสงวนสิทธิ์ในการคัดเลือกบทความลงตีพิมพ์และจะแจ้งให้เจ้าของบทความทราบหลังจากผู้ประเมินบทความตรวจอ่านบทความแล้ว
ต้นฉบับที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ถือเป็นกรรมสิทธิ์ของคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ห้ามนำข้อความทั้งหมดหรือบางส่วนไปพิมพ์ซ้ำ เว้นเสียแต่ว่าจะได้รับอนุญาตจากมหาวิทยาลัยฯ เป็นลายลักษณ์อักษร
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมชนสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
จิตรกร จันทร์สุข และคณะ. (2564). การตัดสินใจสำหรับผู้บริหารสถานศึกษา. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธาน. 10 (2). 223-238.
ทวีศักดิ์ ทองทิพย์. (2554). การบริหารสถานศึกษาโดยใช้หลักไตรสิกขาของโรงเรียนวัดพระพุทธบาทเขากระโดง อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์. ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ทวีศักดิ์ สุขกมล. (2561). การใช้หลักสัปปุริสธรรมในการบริหารงานเชิงบูรณาการของผู้บริหารเทศบาลตำบลป่าไหน่ อำเภอพร้าว จังหวัดเชียงใหม่. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา. 9 (1). 69-81.
บุญสืบ โพธิ์ศรี และธีระวัฒน์ จันทึก. (2559). การบริหารตามหลักธรรมาภิบาลของโรงเรียนอาชีวศึกษาเพื่อมุ่งเน้นการผลิตแรงงานมืออาชีพ. Veridian E-Journal Silpakorn University. 9 (2). 216-229.
บุบผา เมฆศรีทองคำ. (2547). การวิจัยชาติพันธุ์วรรณนาอภิมานเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัด การศึกษา. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
บุบผา เมฆศรีทองคำ. (2552). การวิจัยชาติพันธุวรรณนาอภิมาน: การสังเคราะห์งานวิจัยเชิงคุณภาพ. วารสารกองการพยาบาล. 36 (2). 77-85.
พระครูโสภณธรรมประดิษฐ์ (วีระพัฒน์ จันทร์ศรีนาค). (2561). รูปแบบการบริหารการศึกษาตามพุทธวิธีของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษาจังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร. 6 (4). 1372-1378.
พระเทพเวที (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). (2533). วิธีคิดตามหลักพุทธธรรม. กรุงเทพมหานคร: สหมิตร.
พระปลัดสนธิชัย ปสนฺนจิตโต (มาตรไพจิตร์). (2561). กลยุทธ์การพัฒนาภาวะผู้นำตามหลักพุทธบริหารการศึกษาสำหรับผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาภาคกลาง. ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2553). ธรรมนูญชีวิต. พิมพ์ครั้งที่ 122. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์สหธรรมิก.
พระสุนทรา วรสาโร จันทร์โต. (2562). โยนิโสมนสิการของผู้บริหารโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา. ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศิลปากร.
ภารดี อนันต์นาวี. (2552). หลักการแนวคิดทฤษฎีทางการบริหารการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มนตรี.
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย. (2562). หลักสูตรครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพุทธบริหารการศึกษา (หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2562). แหล่งที่มา https://acd.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2021/05/มคอ.2_-ค.ด.-พุทธบริหารการศึกษา-ป-เอก-62-1.pdf. สืบค้นเมื่อ 7 มิ.ย. 2565.
สำนักงานปฏิรูปการศึกษา. (2545). แนวทางการบริหารและการจัดการศึกษาในเขตพื้นที่การศึกษาและสถานศึกษา. กรุงเทพมหานคร: พิมพ์ดี.
อัญชลี สุขวิบูลย์. (2559). ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตในการปฏิบัติงานของครูในโรงเรียนมัธยมศึกษาในจังหวัดเพชรบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 10. Veridian E-Journal Silpakorn University. 9 (2). 1452-1466.
อุดม ชำนิ. (2558). การพัฒนาภาวะผู้นำตามแนวพุทธของผู้บริหารโรงเรียนการกุศลของวัดในพระพุทธศาสนาเขตภาคกลาง. ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตร์ดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
George W. Noblit and R. Dwight Hare. (1988). Meta-Ethnography: Synthesizing Qualitative Studies. Newbury Park: SAGE Publications, Inc.
Taylor, Frederick W. (1916). The Principles of Scientific Management. New York: Harper.