แนวทางการส่งเสริมความเป็นอิสระของสถานศึกษา

Main Article Content

สมศักดิ์ ดลประสิทธิ์

บทคัดย่อ

ความเป็นอิสระของสถานศึกษาเป็นส่วนหนึ่งของการกระจายอำนาจการบริหารและการจัดการศึกษามาจากแนวคิดการบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานที่เน้นการกระจายอำนาจไปยังสถานศึกษาโดยตรงเพื่อให้สถานศึกษารับผิดชอบและตัดสินใจด้วยตนเองอย่างอิสระและคล่องตัว รับผิดชอบผลที่เกิดขึ้นจากการบริหารจัดการ ภายใต้หลักการกระจายอำนาจ หลักการมีส่วนร่วม หลักการบริหารตนเอง และหลักการตรวจสอบถ่วงดุล  มุ่งให้มีการตัดสินใจร่วมกันในระดับโรงเรียน ระหว่างกลุ่มผู้ให้บริการการศึกษาและกลุ่มผู้รับบริการการศึกษา โดยให้อิสระในการตัดสินใจทั้งด้านวิชาการ การบริหารงานบุคคล การเงินและพัสดุ และการบริหารทั่วไป หลักความเป็นอิสระของสถานศึกษา ต้องมีความยืดหยุ่น ตามสภาพความพร้อมและบริบทของแต่ละสถานศึกษาซึ่งมีความแตกต่างกัน และต้องมีกลไกการสนับสนุนที่ตรงตามความต้องการของสถานศึกษา ปัจจัยที่เอื้อต่อความสำเร็จ คือมีการบริหารโดยองค์คณะบุคคล พัฒนาและสร้างความเข้าใจในบทบาทหน้าที่และความรับผิดชอบของผู้ที่เกี่ยวข้อง การมีส่วนร่วมบริหารงานและมุ่งสร้างวิสัยทัศน์และค่านิยมร่วม


แนวทางการดำเนินงานและการปฏิบัติ ระดับนโยบาย กระทรวงศึกษาธิการต้องประกาศนโยบายให้มีการดำเนินการพัฒนาประสิทธิภาพการบริหารและการจัดการศึกษาโดยการส่งเสริมสนับสนุนสถานศึกษาให้มีความเป็นอิสระและคล่องตัว การกระจายอำนาจการบริหารและการจัดการศึกษาโดยใช้จังหวัดเป็นฐาน ระดับพื้นที่ เน้นระดับจังหวัดตามแนวคิดการบริหารเชิงพื้นที่เพื่อสร้างความเข้มแข็งและเป็นเอกภาพในการบริหารและการจัดการศึกษาในระดับจังหวัดและสอดคล้องเหมาะสมกับการบริหารราชการแผ่นดินที่ให้ความสำคัญกับการบริหารจัดการระดับกำหนดแนวทางการดำเนินงานร่วมกันของหน่วยงานระดับจังหวัดที่จะพัฒนา ส่งเสริม สนับสนุนให้สถานศึกษามีความเป็นอิสระตาม ระดับสถานศึกษา พัฒนาผู้บริหารสถานศึกษาให้มีความรู้ความเข้าใจในการบริหารสถานศึกษาที่มีความเป็นอิสระ มีส่วนร่วมในการดำเนินงานของสถานศึกษาโดยร่วมจัดทำแผนปฏิบัติการและจัดอบรมหรือพัฒนาครูให้มีสมรรถนะและทักษะที่จำเป็นในการจัดกระบวนการเรียนรู้

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ดลประสิทธิ์ ส. (2022). แนวทางการส่งเสริมความเป็นอิสระของสถานศึกษา . วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 9(2), 407–420. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EDMCU/article/view/258169
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

คณะกรรมการอิสระเพื่อการปฏิรูปการศึกษา. (2562). แผนการปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.

คณะกรรมการอิสระเพื่อการปฏิรูปการศึกษา. (2562). รายงานเฉพาะเรื่องที่ 10 การปรับโครงสร้างในระบบการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.

คณะกรรมการอิสระเพื่อการปฏิรูปการศึกษา. (2562). รายงานพันธกิจปฏิรูปการศึกษาไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.

คณะกรรมการอิสระเพื่อการปฏิรูปการศึกษา. (2562). รายงานพันธกิจปฏิรูปการศึกษาไทย สรุปรายงานสำหรับผู้บริหาร. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.

ดิเรก พรสีมา และคณะ. (2553). รายงานการวิจัยการกระจายอำนาจการบริหารและการจัดการศึกษาสู่เขตพื้นที่การศึกษาและสถานศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ.

ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง การประกาศแผนการปฏิรูปประเทศ. ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 135 ตอนที่ 24 ก. วันที่ 6 เม.ย. 2561.

ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง การประกาศแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561 – 2580). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 136 ตอนที่ 51 ก. วันที่ 18 เม.ย. 2562.

พิณสุดา สิริธรังศรี และคณะ. (2549). รายงานการวิจัยการกระจายอำนาจการจัดการศึกษาของประเทศนิวซีแลนด์. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ.

ราชกิจจานุเบกษา.เล่ม 135 ตอนที่ 82ก 13 ต.ค. 2561. ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561-2580.

สมศักดิ์ ดลประสิทธิ์. (2557). ข้อเสนอการปฏิรูปการศึกษา (Thailand Education Reform Model :TERM). สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (เอกสารอัดสำเนา).

สมศักดิ์ ดลประสิทธิ์. (2564). แนวทางการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนากำลังคนในศตวรรษที่ 21. (เอกสารอัดสำเนา)

สมหวัง พิธิยานุวัฒน์ และคณะ. (2557). รายงานการวิจัยและพัฒนารูปแบบและกลไกการส่งเสริมการกระจายอำนาจการบริหารจัดการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ.

สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา. (2558). รายงานการพิจารณาการศึกษา เรื่อง แนวทางการปฏิรูปการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2557). กฎหมาว่าด้วยการศึกษาแห่งชาติ กฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการ กระทรวงศึกษาธิการ กฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: วี.ที.ซี. คอมมิวนิเคชั่น.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2558). รายงานการวิจัยแนวทางการพัฒนาการศึกษาไทยกับการเตรียมความพร้อมสู่ศตวรรษ ที่ 21. กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิค.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). บทบัญญัติการศึกษาตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย.เอกสารประกอบการประชุมทางวิชาการ (OEC Forum) ครั้งที่ 15 เรื่องรัฐธรรมนูญกับทิศทางการปฏิรูปการศึกษา วันที่ 30 ม.ค. 2560.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560 – 2579. กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิค.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). สภาวะการศึกษาไทย ปี 2558-2559: ความจำเป็นของการแข็งขันและการกระจายอำนาจในระบบการศึกษาไทย. กรุงเทพมหานคร: เซ็นจุรี่.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2562). การศึกษาแนวโน้มความต้องการกำลังคนโดยยึดพื้นที่เป็นฐาน. กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิค.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2562). มาตรฐานการศึกษาของชาติ พ.ศ. 2561. กรุงเทพมหานคร: 21 เซนจูรี่.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษาและคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (2558). ยุทธศาสตร์การกระจายอำนาจการจัดการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2560). รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ สิบสอง พ.ศ. 2560 – 2564. กรุงเทพมหานคร: สำนักนายกรัฐมนตรี.