การพัฒนาคุณลักษณะภาวะผู้นำเชิงพุทธของผู้บริหารโรงเรียนวิถีพุทธในประเทศไทย

Main Article Content

วิรัตน์ ผดุงชีพ
สิน งามประโคน
พระมหาญาณวัฒน์ ฐิตวฑฺฒโน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอคุณลักษณะภาวะผู้นำเชิงพุทธของผู้บริหารโรงเรียนวิถีพุทธในประเทศไทย เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี โดยมีขั้นตอนการวิจัย 3 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาสภาพคุณลักษณะภาวะผู้นำของผู้บริหารโรงเรียนวิถีพุทธในประเทศไทย ใช้แบบสอบถามผู้บริหารและครู 379 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ขั้นตอนที่ 2 พัฒนาคุณลักษณะภาวะผู้นำเชิงพุทธของผู้บริหารโรงเรียนวิถีพุทธในประเทศไทย ด้วยสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 10 รูป/คน และขั้นตอนที่ 3 เสนอคุณลักษณะภาวะผู้นำเชิงพุทธของผู้บริหารโรงเรียนวิถีพุทธในประเทศไทย ด้วยการสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ 10 รูป/คน สรุปผลการวิจัยพบว่า คุณลักษณะภาวะผู้นำเชิงพุทธของผู้บริหารโรงเรียนวิถีพุทธในประเทศไทย ประกอบด้วยคุณลักษณะ 7 ด้าน ได้แก่ 1) คุณลักษณะทางร่างกาย 2) ด้านคุณลักษณะทางบุคลิกภาพ 3) ด้านคุณลักษณะทางนิสัยส่วนตัว 4) ด้านคุณลักษณะทางสังคม 5) ด้านมีบารมี 6) ด้านคำนึงถึงความแตกต่างของแต่ละบุคคล 7) ด้านกระตุ้นปัญญา โดยคุณลักษณะภาวะผู้นำเชิงพุทธของผู้บริหารโรงเรียนวิถีพุทธในประเทศไทย สามารถพัฒนาด้วยกิจกรรมส่งเสริมคุณลักษณะภาวะผู้นำเชิงพุทธของผู้บริหารโรงเรียนวิถีพุทธในประเทศไทย 7 กิจกรรม ได้แก่ 1) การพัฒนาสุขภาพกายดี ชีวีเป็นสุข 2) การพัฒนาบุคลิกภาพและการสร้างสุนทรียภาพของผู้บริหาร 3) การเสริมสร้างวินัย คุณธรรม จริยธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพของผู้บริหาร 4) การพัฒนาเจตคติและค่านิยม การสร้างวัฒนธรรมคุณภาพและวัฒนธรรมประชาธิปไตย 5) การพัฒนาจิตของผู้บริหาร 6) ผู้นำทางวิชาการและการส่งเสริมให้ครูและบุคลากรทางการศึกษา มีภาวะผู้นำทางวิชาการ 7) ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสารเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ผดุงชีพ ว., งามประโคน ส., & ฐิตวฑฺฒโน พ. (2021). การพัฒนาคุณลักษณะภาวะผู้นำเชิงพุทธของผู้บริหารโรงเรียนวิถีพุทธในประเทศไทย. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 8(1), 286–296. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EDMCU/article/view/248554
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ชาญชัย อาจินสมาจาร. (2550). ภาวะผู้นำการบริหาร. กรุงเทพมหานคร: สถาบันเพื่อความก้าวหน้าทางวิชาการ.

ไชย ณ พล. (2554). ผู้นำที่ไม่เอาไหน ผู้นำที่ดี ผู้นำที่ยิ่งใหญ่. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ปัญญาภิรมย์.

ประเวศ วะสี. (2542). ภาวะผู้นำความสำคัญต่ออนาคตไทย. กรุงเทพมหานคร: มติชน.

พระครูปลัดสุรวุฒิ สิริวฑฺฒโก (อุกฤษโชค) และศุขภิญญา ศรีคำไทย. (2562). การบริหารตนตามแนวพุทธธรรมเพื่อบริหารองค์การทางการศึกษา. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 6(3). 266-277.

พระครูวิวัฒน์ธรรมานุกูล (อ๊อด ธมฺมปาโล), สุทธิพงษ์ ศรีวิชัย และสมศักดิ์ บุญปู่. (2563). การพัฒนาคุณลักษณะพรหมวิหารธรรม สำหรับผู้บริหารสถานศึกษา. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 7(1). 27-38.

พระครูโอภาสนนทกิตติ์ (ศักดา แสงทอง), กมัยธร สัจจา. (2557). ภาวะผู้นำที่ดี เก่ง ในศตวรรษที่ 21 ในทัศนะพระพุทธศาสนา. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 1(2). 135-144.

มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกฉบับภาษาไทย ฉบับจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

รุ่ง แก้วแดง. (2546). โรงเรียนนิติบุคคล. กรุงเทพมหานคร: วัฒนาพานิช.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2545). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 หมวดที่ 1 มาตรา 6 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2553. กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิค.

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2561). ประชากรในประเทศไทยนับถือศาสนา. แหล่งที่มา: https://sites.google.com/site/khwamrurxbtawkeiywkabprath/sasna-ni-prathesthiy สืบค้นเมื่อ 15 พ.ค. 2561.

สำนักพัฒนานวัตกรรมการจัดการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ. (2561). โรงเรียนวิถีพุทธ. แหล่งที่มา http://www.vitheebuddha.com/main.php สืบค้นเมื่อ 8 มิ.ย. 2561.

สุทธิพงษ์ ศรีวิชัย และบุญเชิด ชำนิศาสตร์. (2557). ภาวะผู้นำของผู้บริหารการศึกษาตามหลักพระพุทธศาสนา. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 1(1). 58-66.

อำนาจ บัวศิริ. (2561). กระบวนการสร้างภาวะผู้นำด้วยหลักไตรสิกขา. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 5(3). 26-34.

อุทัย หิรัญโต. (2523). หลักการบริหารบุคคล. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์.

Bass .B. M.and Avolio B. J. (1990). Tansformational Leadership Development. Califormia: Consulting Psychologists Press.